Аригиба хаан: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
бNo edit summary
бNo edit summary
Мөр 14:
|date of death= {{death date and age1|1328|11|14|1320|1|1}}
|place of death = Юань, [[Шанду]]
|given name= {{lang-mn|Аригиба}}<ref>[https://mongoltoli.mn/history/h/322 Элэнц эцэг нь Хубилай, өвөг эцэг нь Чингим, эцэг нь Гамала. Эх нь Хонгирад овгийн Буянкэлмиш хатан. Их хатан нь Хонгирадын Оручар ноёны охин Бабухан, хүү нь Аригиба (Ашидхив)]. Монголын түүх.</ref> ({{mongolUnicode|ᠷᠠᠽᠢᠪᠠᠭ}})
|given name= {{lang-mn|Ашидхэв}} ({{mongolUnicode|ᠷᠠᠽᠢᠪᠠᠭ}})
|place of burial=
|era name=
|}}
 
'''Аригиба'''(Ашидхэв),<ref>Хааны нэрийг хэд хэдэн янзаар бичиж байна. Ч.Содбилэг 2010 онд хэлэхдээ: «Зураач Т.Мандир Ашидхэв гэсэн. Монгол сурвалж бичгүүдэд Рачибаг, Рагибаха гэж бичсэн байдаг. Юань улсын сударт бичсэн (хятад галиг) ''асужиба''-г үндэслэн Асучибу гэж бичвэл зохино» гэжээ.</ref> (1320–1328) — [[Юань улс]]ын долоодугаар '''[[хаан]]''' байв. 1328 онд нэг сар хаан суусан.
 
== Бага нас ==
Мөр 30:
 
=== Дайн ===
Шанду Дайду хоёр нийслэлээрээ хуваагдан дайтав. Аригибаийн шадар Ванчин ван [[Цавчаал боомт]]ыг эзлэхэд Яньтөмөр цэрэглэн Ванчины цэргийг бут ниргэсэн ба Далааш түшмэл Артөмөр, Худтөмөр нарыг илгээвэл мөн Яньтөмөрийн цэрэгт дийлджээ. АшидхэвАригиба хааны мэдлийн [[Ляодун]] хойгийн хэдэн түмэн цэрэг Дайду руу дөтлөхөд Төвтөмөр хаан Тодтөмөрийг илгээж Жижоуд тулгаран байлдаж хоёр талаас маш олноор үхэж, Ляодуны цэрэг Дайдугийн таван хаалгыг бүслэн очсон ч өмнөдөөс цэрэг татан хамгаалав. Ашидхэв хааны Артөмөр, Түмэндарь жанжид Төвтөмөр хааны цэрэгт ялагдав.
 
11-р сард Ерүтөмөр, Бухтөмөр нар Шандуг бүсэлж мухардуулснаар Аригиба хаан, Далааш ноён нар хас эрдэнийн тамгыг өргөн барьж бууж өгчээ. Аригиба хаан болон Бабухан хатан, Далааш нар баривчлагдан Дайду хот руу аваачин Төвтөмөр хаанд сөгдүүлсэн ба Аригиба хаан, Бабухан нарыг алс газар цөлж, Далааш, Балшир, Мамууш, Ляо ван Тогтохын хүү Бат нарыг цаазлан хороожээ.<ref name="содбилэг">Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. Улаанбаатар. 2010 он. 194-р тал</ref>