Ринчинбал хаан: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary Tags: Reverted Mobile edit Mobile web edit |
б 66.181.161.31 (яриа)-н хийсэн засваруудыг 103.229.123.108-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ. Tag: Rollback |
||
Мөр 10:
|spouse=[[Дарамшир|Дарамшир хатан]]
|royal house=[[боржигин]]
|father= [[
|mother= [[Бабуша
|date of birth= 1326 оны 5 сарын 1
|date of death= {{death date and age1|1332|12|14|1326|5|1}}
Мөр 19:
|}}
'''Ринчинбал эрдэнэцогт хаан''' (1326 он 5 сарын 1-ий өдөр- 1332 он 12 сарын 14-ий өдөр) — [[Юань улс]]ын аравдугаар '''[[хаан]]''' байв. 1332 онд
== Янхан Нас ==
Ринчинбал 1326 оны 5 сарын 1-нд хожмын [[Хүслэн хутагт хаан]]ыг [[Цагаадайн улс]]ын нутагт байхад хоёрдугаар хүү нь болон төржээ. Эх нь зарим сурвалжид [[найман]], заримд [[хонгирад]] аймгийн гэдэг [[Бабуша хатан]] байв. 1328 онд эцэг нь хаан болоод [[Шанду]]д ирээд нас нөхцөж, [[Төвтөмөр заяат хаан|Төвтөмөр]] авга нь хаан болсон. Төвтөмөр хааны [[Будшир хатан]] Ринчинбалын ах [[Тогоонтөмөр ухаант хаан|Тогоонтөмөрийг]] [[Гуулин улс]] руу цөлж, 1330 онд Ринчинбалын эх Бабушаг хүүгээ хаан болгох гэсэн хэмээн хилсдүүлж хороосон.<ref name="содбилэг"/>
== Балчир хаан ==
Төвтөмөр заяат хаан нас нөхцөхдөө Хүслэн ахын хүүг хаан болгоорой гэж гэрээсэлжээ.
Будшир бэлэвсэн хатан, Төвлөн засах яамны зүүн этгээдийн чинсан [[Яньтөмөр]] нар Тогоонтөмөрийг залж хаан болгоё хэмээгээд алс холын учир Дайдуд байгаа 6 настай Лү ван Ринчинбал дүүг нь түр хугацаанд хаан суулгахаар тогтжээ.
Ринчинбал Дайду хотын Даминдянь ордонд хаан өргөмжлөгдөж зарлиг гаргажээ. Тайпин ван Яньтөмөрийг эд мөнгөөр шагнаж, Будширыг хатан эхээр өргөмжлөв. Садуг Зарга шийтгэх яамны түшмэл, Сатиг Төвлөн засах яамны баруун этгээдийн чинсан, Зүсийг зүүн этгээдийн чинсан болгожээ. Балчир хааны өмнөөс Будшир хатан эх төрийн хэргийг шийтгэж байв.<ref name="содбилэг">Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. Улаанбаатар. 2010 он. 194-р тал</ref>
== Нэхэн өргөсөн нэр ==
Хаан 12 сарын 14-нд 6 насандаа таалал төгссөн. Хаадын оршуулгын газарт оршуулсан. [[Тогоонтөмөр ухаант хаан|Тогоонтөмөр]] хаан ор залгав.
1338 онд Тогоонтөмөр хаан Ринчинбал хааныг «Балчир богд тахимдуу хаан» (''Чуншэнсисяохуанди'') хэмээн нэхэн өргөмжилж, сүмийн [[хятад хэл|хятад]] цолыг «''Нинзун''» хэмээж, монгол үгийг эрхэмлэж «Эрдэнэцогт хаан» хэмээн нэхэн цолложээ.<ref name="содбилэг"/>
[[Зураг:YuanEmpressAlbumWivesOfIrinchinbalAndQoshila.jpg|thumb|200px|Хааны эх, хааны хатан хоёр]]
== Гэр бүл ==
| |||