Алтай хэлний язгуур: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 6:
Хэдий энэхүү онол дэлхийн хэл шинжлэлд томоохон байр сууриа алдаагүй боловч Клаусон, Доефер, Шейхэрбак зэрэг эрдэмтдийн үзсэнээр Алтай хэлүүд гэж байхгүй харин олон хэлүүд нь бие биедээ ойртсоноос хэлүүд нь ижилсэж, ууссан гэж үзсэнээр Анти-Алтай гэх онолыг гарган Алтай хэлний язгуурын онолыг үгүйсгэсэн. Тэд харьцуулсан 200 үгийн судалгаа, "Түрэг хэлний эртний толь" зэрэг олон судрыг судалжээ. Гэвч энэ онол төдийлэн хүчтэй байр суурьгүй байна.
 
Зарим эрдэмтэд япон, солонгос хэлийг Алтайн хэлтэй төс багатай тул аль ч хэлний язгуурд хамаарахгүй салангид хэл гэж үздэг. Тэдний гарал үүсэл тодорхойгүй байдаг бөгөөд (Зүүн Азиас гаралтай) Японыг эх газартай хуурай газраар холбогдсон байхад зарим Алтайн хэлтэй хүмүүс зүүн тийш нүүсэн нь тэдний хэлэнд нөлөөлсөн бололтой.Солонгосын хувьд хувьд япон хэлнээс илүү их хятад үгтэй, хятад соёлд илүү их автагдсанаараа ялгардаг. Хэлний хувьд монгол, тунгусууд, соёл, зан заншил, угсаатны бүрэлдэхүүний хувьд монгол, түрэг 2 ойр гэж үздэг. Манж хэлний хувьд 25% нь монгол үг байдаг бөгөөд монгол хэлнээс морь гэсэн үг манж хэлэнд "мори", хятад хэлэнд "ма" гэсэн дуудлагатайгаар орсон байдаг.Хүннүгээс өмнө хятадууд морийг зөвхөн тэргэнд хөллөн хэрэглэдэг байсан ба тэд нүүдэлчдээс буюу хүннүчүүдээс морь унахыг сурчээ. В.Бушаковын судалсанаар монгол, түрэг, манж-тунгусын дунд олон тооны ижил төстэй нэртэй овог<ref>[http://www.turkolog.narod.ru/info/bsh/altaic_ethnonyms.pdf В.Бушаков, Общие элементы в этнонимии Алтайских народов, 1992]</ref> байдаг байна. 1218 онд [[киргиз үндэстэнКиргизүүд|киргизкиргизүүдтэй]]үүдтэй хамт бослого гаргасан [[түмэд]]үүд Чингисийн цэрэгт дарагдсаны дараа зарим хэсэг нь [[мэргид]]үүдтэй цуг [[Якут]] руу очсон нь якутын мэргид, тумат овог болжээ.Якут эрдэмтэд энэ нүүдлийг якутын ард түмэн бүрэлдэхэд нөлөөлсөн сүүлчийн үйл явдал гэж үздэг.Түрэгийн олон хэл дундаас якут хэлний 25% нь монгол үг байдагаараа ялгаатай байдаг.[[:en:Yakutian horse|Якутын баруун нутгийн адуу]] нь [[:en:Mongolian horse|монгол адуутай]] төстэй нь тогтоогджээ.Бусад түмэд хүмүүсийг урагш нүүлгэсэн нь одоогийн Өмнөд Монголын Түмэд болсон бололтой. Хожим Батмөнх хаан мөн адил бослого гаргасан [[урианхай]]чуудыг тарааж хуваажээ.
 
[[:en:Sumer|Шумер]] хэлний тэнгэр гэх мэт зарим үг монгол, түрэг үгтэй ижил байдаг.