II Элизабет: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Мөр 22:
| place of birth = [[Лондон]] хотын Мэйфэйр
|}}
'''II Элизабет''' буюу '''Элизабет Александра Мэри''' ({{Lang-en|Elizabeth II, Elizabeth Alexandra Mary}}, хааны угсаатны хувьд Элизабет овог хэрэглэдэггүй бөгөөд овог хэрэглэх болсон тохиолдолд "Виндзор" гэсэн нэр хэрэглэдэг.<ref>{{cite web|url=http://www.heraldica.org/faqs/britfaq.html#p2-1|title=alt.talk.royalty FAQ: British royalty and nobility:|publisher=Heraldica.org|accessdate=2008-10-12}}</ref>; [[1926]] оны дөрөвдүгээр сарын 21-нд төрсөн)Их нь 16 тусгаар улсБританий, тэдгээрийнАнглийн гадаадЛондон дахьхотод нутагМейфэр дэвсгэрдүүрэгт, болонВестминстерт хараат нутаг дэвсгэрийн хатан хаан юмтөрсөн). Хэдийгээр эдгээрИх улсБритани, нутагВинздорын дэвсгэрудмын тусХамтын бүрийннийгэмлэгийн хаанхаант ширээгорнуудын тусХатан тусад нь эн тэнцүү эзэгнэдэг боловчхаан, хамгийнИх уртБританий хугацаагаарЗэвсэгт хаанхүчний ширээнддээд нь байсан [[Нэгдсэн Вант Улс]]ад оршин суужкомандлагч, төрАнглийн улсынсүмийн хэрэгтдээд нь шууд оролцдог. Тэрбээр 1500 гаруй жилийн турш [[Англи]]тэргүүн, [[Вэссэкс]],Хамтын [[Шотланд]]ыг хаанчилсан хааны гэр бүлүүдээс гаралтай. Тэрбээр өөрийн эцэг Ван [[VI Жорж]]ийг нас барахад 1952 оны хоёрдугаар сард долоон улсын хаан ширээндорнуудын заларсантэргүүн. II Элизабет Нэгдсэн Вант Улсын зэрэгцээ [[Канад]], [[Австрали]], [[Шинэ Зеланд]], [[Ямайк]], [[Барбадос]], [[Бахамын Арлууд]], [[Гренада]], [[Папуа Шинэ Гвиней]], [[Соломон Арлууд|Соломоны Арлууд]], [[Тувалу]], [[Сент-Люси]], [[Сент-Винсент ба Гренадин]], [[Белиз]], [[Антигуа ба Барбуда]], [[Сент-Китс ба Невис]] улсуудын хатан хаан бөгөөд түүнийг улс бүрт амбан захирагч төлөөлдөг. Түүний хаанчилдаг 1615 улсыг [[Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл]] ( англ. British Commonwealth of Nations) гэх бөгөөд тэдгээрийн нийт хүн амыгам нийлүүлж130 тооцволсая 129орчим сая хүрнэюм. Тэрбээр бодит амьдрал дээр эдгээр орнуудын улс төрийн асуудалд оролцохоролцдоггүй. нь ховор байдаг.
 
Хамгийн урт хугацаагаар хаан ширээнд сууж буй тэрээр [[Нэгдсэн Вант Улс]]ад оршин сууж, төр улсын хэрэгт нь шууд оролцдог байна. Тэрбээр 1500 гаруй жилийн турш [[Англи]], [[Вэссэкс]], [[Шотланд]]ыг хаанчилсан хааны Виндзор гэр бүлүүдээс гаралтай.
II Элизабет мөн өөр янз бүрийн албан тушаал эрхэлдгээс дурдвал [[Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл| Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөлийн]] тэргүүн, [[Англикан сүм|Английн Сүмийн]] Дээд Захирагч, Нормандын Гүн ахайтан, Мэннийн Лорд<!--Note on spelling: Мэн арал нь нэг "н"-тэй боловч түүний энэхүү цол нь хоёр "н"-тэй бичигддэг-->, Фижи Улсын Тэргүүн Удирдагч болно. Түүний хаан ширээнд байх урт удаан хугацаанд хаант улсынх нь хүрээнд болон дэлхий даяар өөрчлөлтүүд гарсан бөгөөд эдгээрээс хамгийн том өөрчлөлт нь [[Британийн Эзэнт Улс]]ын задрал (эцгийнх нь хаанчлалын сүүлийн жилүүдэд эхэлсэн үйл явц) болон орчин үеийн Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөлийн үүсэл хөгжил байлаа.
 
== Намтар ==
1947 онд [[Эдинбургийн гүн, хунтайж Филип]]тэй гэрлэсэн бөгөөд тэд дөрвөн хүүхэд, найман ач зээтэй. Найм дахь ач нь 2007 оны арванхоёрдугаар сарын 17-нд төржээ.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7148830.stm|title=Baby boy for Countess of Wessex|publisher=BBC News|date=17 December 2007|accessdate=2007-12-18}}</ref>
Элизабет (гэрийнхэн өхөөрдөж «Лилибэт» гэж дууддаг байжээ) охин Йоркийн гүн ба гүнгийн авхай нарын гэр бүлд төржээ (дараа нь хаан Георг VI, хатан хаан Элизабет болсон).
 
1930 оны 8 дугаар сарын 21-нд түүний цорын ганц охин дүү гүнж Маргарет төржээ Түүний эцэг 1936 онд өөрийн дүү хаан VIII Эдвард хаан ширээнээс буусны дараа тэрээр хаан ширээг залгамжласан байна.
 
Елизабет бага насандаа багш хөлсөлж гэртээ боловсрол эзэмшсэн ажээ. Лилибэт охин багаасаа Морь сонирхож, морь унах дуртай болсон байна.
 
Дэлхийн 2 дугаар дайны үед эмэгтэйчүүдийн нутаг дэвсгэрийн туслах албанд эмнэлэгийн машины жолооч болж 5 сар цэргийн алба хааж нийгмийн ажилд оролцож байжээ.
 
1948 оны 5 дугаар сард Элизабет гүнж, хунтайж Филипп нар анхны албан ёсны гадаад айлчлалаа эхлүүлж Парис хот оржээ.
 
1951 онд эцэг хаан Георг VI эрүүл мэнд муудаж эхэлсэн тул Элизабет олон нийтийн арга хэмжээнд эцгээ орлож оролцож эхэлсэн байна. 1951 оны 10 дугаар сард нөхөр хунтайж Филиппын хамт Төрийн айлчлалаар Канад, АНУ-д зочилж Вашингтон хотноо АНУ-ын Ерөнхийлөгч Харри Трумэнтэй уулзсан байна.
 
Эцэг VI Георг хаан 1952 оны 2 дугаар сарын 6-нд нас барахад II Элизабет амарч байсан Кени Улсаас яаралтай Лондонд ирж 1952 оны хоёрдугаар сарын 8-нд хорин таван настайдаа Тангараг өргөж хаан ширээнд суужээ. Хатан хаанд өргөмжлөх албан ёсны арга хэмжээ Вестминстерын эдлэнд 1953 оны 6 дугаар сарын 2-нд болсон байна. Анх удаа энэхүү томоохон ёслолын үйл ажиллагааг телевизээр шууд дамжуулж байсан байна.
 
Тэр үед тэрээр Хамтын нөхөрлөлийн тэргүүн, Их Британи, Канад, Австрали, Шинэ Зеланд, Өмнөд Африк, Пакистан, Цейлон гэсэн долоон улсын хаан хатан болсон.
 
== Гэр бүл ==
Дайны дараа 1947 оны 11 дүгээр сарын 20-нд Элизабет гүнж хуримын өмнөх өдөр Эдинбургийн гүн цол хүртсэн Грек, Данийн хунтайж асан дэслэгч '''Филипп Маунтбаттен'''тай гэрлэжээ. Тэд дөрвөн хүүхэд төрүүлсэн: 1. Уэльсийн хунтайж '''Чарльз'''; 2. гүнж '''Анна'''; 3. Йоркийн гүн, хунтайж '''Эндрю'''; болон 4. хунтайж '''Эдвард''', Вессексийн гүн.
 
Тэрээр найман ач зээтэй. Найм дахь ач нь 2007 оны арванхоёрдугаар сарын 17-нд төржээ.
 
2021 оны 4 дүгээр сарын 9-нд түүний нөхөр хунтайж Филип нас барж дэлхийн түүхэн дэх хамгийн урт 73 жил үргэлжилсэн хааны гэрлэлт тасарчээ.
 
== Үйл ажиллагаа ==
 
 
Түүний хаан ширээнд байх урт удаан хугацаанд хаант улсынх нь хүрээнд болон дэлхий даяар өөрчлөлтүүд гарсан бөгөөд эдгээрээс хамгийн том өөрчлөлт нь [[Британийн Эзэнт Улс]]ын задрал (эцгийнх нь хаанчлалын сүүлийн жилүүдэд эхэлсэн үйл явц) болон орчин үеийн Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөлийн үүсэл хөгжил, Европын Холбоо байгуулагдсан, "Хүйтэн дайн", Хүн сансарт ниссэн, Их Британи Иран, Афганистанд дайтсан, телевиз, интэрнет үүссэн зэрэг чухал үйл явдлууд болсон байна.
 
== Шагнал ==