Жавахарлал Неру: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 25:
}}
 
'''Жавахарла́л Не́ру''' ([[хинди जवाहरलाल नेहरू , англиар-Javāharlāl Nehrū; мөн '''Пандит''' (Эрдэмтэн багш) '''Неру''' гэдэг; 1889]]–[[ оны 11 дүгээр сарын 14-нд Аллахабад хотод төрсөн -1964]] оны 5 дугаар сарын 27-нд Нью-Дели хотод нас барсан; 74 насалсан) − 1947-1964 онд ажилласан [[Энэтхэг улс]]ын анхны [[ерөнхий сайд]], '''[[улс төрч]]''' байв.
 
[[Махатма Ганди]]йн алдар дагуулал доор [[Энэтхэгийн тусгаар тогтнолын төлөө хөдөлгөөн]]ийг амжилттай удирдсан, Энэтхэгийг "тусгаар тогтносон, социалист, шашингүй, ардчилсан, бүгдБүгд найрамдах улс" болгосон улс цогцлоогч байлаа.
 
Ард түмэнд "Пандит" (багш - бандид) хэмээн хүндлэгдсэн ба хүүхдүүдэд "Чача" (ах) Неру хэмээн авгайлагджээ.
Мөр 33:
== Намтар ==
 
Энэтхэгийн чинээлэг [[өмгөөлөгч]], улс төрч [[Мотилал Неру]]гийн (1861—1931) хүү болон төрсөн, эх нь Сваруп Рани (1863—1954). Жавахарлал Неру Кембрижийн Хэрроу дээд сургуульд сурч 1912 онд төгсөөд өмгөөлөгч болжээ. Энэтхэгт эргэн ирээд [[Аллахабад]]ын дээд шүүхэд ажиллаж байгаад улс төрсч оржээ. Бага1916 залуугаасааонд ЭнэтхэгийнКамала улс төрчд өрсөн тэрээр 1920Каул-иодтай оноос/Неру/ [[Энэтхэгийнгэрлэж үндэснийхуримаа хурал]]хийж намын1917 зүүнонд жигүүрийнохин голИндира-г төлөөлөгчтөрүүлсэн болжээбайна. 1929 онд Намын дарга болсон тэрээр [[Британийн эзэнт гүрэн|Британийн]] Энэтхэгийн засгийн газарт Энэтхэгийн тусгаар тогтнуулахыг шаарджээ.
 
Бага залуугаасаа Энэтхэгийн улс төрчд өрсөн тэрээр 1920-иод оноос [[Энэтхэгийн үндэсний хурал]] намын зүүн жигүүрийн гол төлөөлөгч болжээ. 1929 онд Намын дарга болсон тэрээр [[Британийн эзэнт гүрэн|Британийн]] Энэтхэгийн засгийн газарт Энэтхэгийн тусгаар тогтнуулахыг шаарджээ.
Неру болон Үндэсний хурал нам 1930-иад оны Энэтхэгийн улс төрийг тусгаар тогтнолын төлөө чиглүүлсэн бөгөөд 1937 онд орон нутгийн сонгуулиуд явагджээ. 1942 онд "[[Энэтхэгээс гар]]" хөдөлгөөний дараа Неру, [[Махатма Ганди|Ганди]] нарын намыг Британийн засгийн газраас буруутган хорьж цагджээ. Нэг намд байсан [[Мухаммад Жинна]] лал шашинтны холбоог тэргүүлсэн бөгөөд 1947 онд Британийн Энэтхэг шашны байдлаар хүний амь ихээр эрсдүүлэн Энэтхэг, [[Пакистан]] хэмээн хуваагдахад Неру, Жинна хоёр хоёр талд удирдаж байв.
 
Неру болон Үндэсний хурал нам 1930-иад оны Энэтхэгийн улс төрийг тусгаар тогтнолын төлөө чиглүүлсэн бөгөөд 1937 онд орон нутгийн сонгуулиуд явагджээ. 1942 онд "[[Энэтхэгээс гар]]" хөдөлгөөний дараа Неру, [[Махатма Ганди|Ганди]] нарын намыг Британийн засгийн газраас буруутган хэд хэдэн удаа хорьж цагджээ. Тэрээр нийтдээ 10-аад жил шоронд суусан байна. Нэг намд байсан [[Мухаммад Жинна]] лал шашинтны холбоог тэргүүлсэн бөгөөд 1947 онд Британийн Энэтхэг шашны байдлаар хүний амь ихээр эрсдүүлэн Энэтхэг, [[Пакистан]] хэмээн хуваагдахад Неру, Жинна хоёр хоёр талд удирдаж байв.
Ганди Неруг залгамжлагчаа хэмээн дэмжсэн бөгөөд Неру 1947-1964 оны хооронд тусгаар тогтносон Энэтхэг улсын анхны ерөнхий сайдаар ажиллав. 1950 оны Энэтхэгийн үндсэн хуулиар эдийн засгийг хөгжүүлэх хөтөлбөр, нийгэм, улс төрийн шинэтгэлийг баталсан ба Неруг ажиллах хугацаанд Энэтхэг колони орноос бүгд найрамдах, олон ургалч, олон намт ардчилсан улс болон тогтжээ. Гадаад бодлогын хүрээнд [[эвсэлд үл нэгдэх]] байр суурь баримталсан ба Өмнө Азид нөлөө бүхий гүрэн болон тогтжээ.
 
Ганди Неруг залгамжлагчаа хэмээн дэмжсэн бөгөөд Неру 1947-1964 оны хооронд тусгаар тогтносон Энэтхэг улсын анхны ерөнхийЕрөнхий сайдаар ажиллав. 1950 оны Энэтхэгийн үндсэн хуулиар эдийн засгийг хөгжүүлэх хөтөлбөр, нийгэм, улс төрийн шинэтгэлийг баталсан ба Неруг ажиллах хугацаанд Энэтхэг колони орноос бүгд найрамдах, олон ургалч, олон намт ардчилсан улс болон тогтжээ. Гадаад бодлогын хүрээнд [[эвсэлд үл нэгдэх]] байр суурь баримталсан ба Өмнө Азид нөлөө бүхий гүрэн болон тогтжээ.
 
Неругийн удирдсан Үндэсний хурал нам 1951, 1957, 1962 оны улсын болон орон нутгийн сонгуульд дараалан олонхийн санал авч байсан байна. Неру 1962 оны [[Энэтхэг-Хятадын дайн]]ы үеийн ээдрээний дараа ч алдартай хэвээр үлдсэн бөгөөд өдгөө түүний төрсөн өдөр 11 сарын 14-ны өдрийг Энэтхэгт [[Хүүхдийн баяр]] тэмдэглэдэг өдөр болгожээ.
Line 44 ⟶ 46:
 
== Зураг==
<gallery widths="140px140" heights="180px180">
ЗурагФайл:Jawaharlal_Nehru_as_a_young_child_with_his_parentsJawaharlal Nehru as a young child with his parents.png|Эцэг эхийн хамт
Файл:Jawaharlal Nehru and his family in 1918.jpg|Эхнэр Камала, охин Индира нарын хамт. 1918 он.
Зураг:Jawaharlal_Nehru_and_his_family_in_1918.jpg|Эхнэр охины хамт
ЗурагФайл:Gandhi and Nehru in 1946.jpg|Алдарт Махатма Гандийн хамт
ЗурагФайл:Jawaharlal Nehru at National Chemical Laboratory, Pune, 3 January 1950.jpg|Улсын химийн лабораториор зочилоходзочилох үеэр. 1950 он
</gallery>