Орхон-Руни бичиг: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Шинэ хуудас: == РУНИ БИЧИГ == Зураг:жишээ.jpgАнх 1692 онд Н. Витзен гэдэг хүн Верхотуре хавиас, 1996 онд С. Ремезов …
 
Мөр 1:
 
['''[Зураг:жишээ.jpg] 1]'''''Налуу текст''Анх 1692 онд Н. Витзен гэдэг хүн Верхотуре хавиас, 1996 онд С. Ремезов Талас голын эх орчмоос үл мэдэгдэх бичигтэй чулуунууд олсноо мэдээлжээ. Ф. И. Страленберг 1730 онд Уйбат болон Енисей мөрний хөндийд орших ийм бичигтэй хөшөөнүүдийн тухай мэдээлсэн. Оросын 1-р Петр хааны заавраар 1722 онд Д. Е. Мессершмидт удирдсан Сибирийн экспедицийн тэмдэглэлд дээрх бичигтэй хөшөө, хад, чулууны талаар дурджээ.1818 онд оросын жуулчин Григорий Спасский "Сибирский вестник" сэтгүүлд тодорхой мэдээ нийтлүүлснээр учир нь мэдэгдэхгүй бичигтэй хөшөөний тухай олны анхаарлыг татжээ.
== РУНИ БИЧИГ ==
 
[[Зураг:жишээ.jpg]]Анх 1692 онд Н. Витзен гэдэг хүн Верхотуре хавиас, 1996 онд С. Ремезов Талас голын эх орчмоос үл мэдэгдэх бичигтэй чулуунууд олсноо мэдээлжээ. Ф. И. Страленберг 1730 онд Уйбат болон Енисей мөрний хөндийд орших ийм бичигтэй хөшөөнүүдийн тухай мэдээлсэн. Оросын 1-р Петр хааны заавраар 1722 онд Д. Е. Мессершмидт удирдсан Сибирийн экспедицийн тэмдэглэлд дээрх бичигтэй хөшөө, хад, чулууны талаар дурджээ.1818 онд оросын жуулчин Григорий Спасский "Сибирский вестник" сэтгүүлд тодорхой мэдээ нийтлүүлснээр учир нь мэдэгдэхгүй бичигтэй хөшөөний тухай олны анхаарлыг татжээ.
 
Үл мэдэгдэх бичигтэй бараг адил бичиг Скандинавын хойгт байсан бөгөөд тэндэхийн хэлний нэг аялгуугаар энэ бичиг "РУНИ" (нууц бичиг, учрыг нь тайлж чадаагүй бичиг) гэж нэрлэгдэх болов. Манай эриний II - XIII зууны үед Скандинавын газарт амьдрагч ард түмэн мэргэ, төлөг, тахилга, шүтлэгийн зүйл, хаягийн тэмдэг болгон "руни" бичгийн үсгийг хэрэглэж байсан түүхтэй.
Line 10 ⟶ 8:
Энэхүү 1893 оноос хойш түрүг бичгийн битүүлэг учир тайлагдаж Төв азийн нүүдэлчин монгол түрүгийн түүх, соёл иргэншлийн нууц гэрэлтэн тодрох эхлэл тавигдсан гэж үзвэл зохилтой.
Хөшөө чулууны бичиг нь Хөх Түрүгийн улс төрийн хураангуй түүх юм.
Хөшөө чулууны бичгийг '''"руни"''' (нууц бичиг) эсвэл '''"Орхон - Енисейн бичиг"''' гэж оновчгүй нэрлэж ирснийг цэгцэлж '''"хөх Түрүгийн бичиг"''' товчоор '''"Түрүг бичиг"''' гэж нэрлэе.

Түрүг бичгийг түрүгүүдийн өвөг буюу тэдний өвөг дээдэс зохиосон нь эргэлзээгүй. Үүнийг үсгийн дүрс хэлбэр нотолж өгнө.
Европ зүгийн эрдэмтэн судлаачид энэ бичгийг Согдаас гаралтай гэж үзсэн нь буруу биш ээ. Яагаад гэвэл Согд улсын ард түмний дотор одоогийн Узбек, Казакстаны нутагт оршин суугаа иргэдийн эртний өвөг дээдэс болох алтай-монгол-түрүг хэлтэн зонхилж байсан байна.
 
Мөр 17:
 
Руни үсгүүд
['''[Зураг:жишээ.jpg] 2]'''''Налуу текст''