Цирк: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Цирк
 
Монгол циркийн жүжигчид
Мөр 3:
'''Цирк''' гэдгийг Монгол хэлний их тайлбар тольд ''"Акробат, гимнастик, илбэ, тэнцвэр, хөгжмийн инээдэмт гараа, амьтан сургалт, алиалал, хүндийг өргөлт зэрэг үндсэн төрөл зүйл бүхий урлаг: циркийн тоглолт (циркийн үзүүлбэр)''" гэжээ.
 
Цирк гэдэг нэр томъёо нь 250 жилийн орчин үеийн түүхэн дэх янз бүрийн хэлбэрийг дагаж мөрддөг тоглолтыг тодорхойлдог. [[Филип Астлей]]<nowiki/>г орчин үеийн циркийн эцэг гэж үздэг.
 
[[1768]] онд чадварлаг морьтон Астлей Темза голын урд талын задгай талбайд морио унаж үзүүлбэр үзүүлж эхэлжээ.
 
[[1770]] онд тэрээр морин уралдааны жагсаалын хоорондох завсарлагааны хугацааг нөхөх зорилгоор акробат, дүүжин, жонглёр, алиалагч хөлсөлж, улмаар "цирк" нэртэй болов.
 
Ф.Астлейгийн үеэс эхлэн тоглолтын хэв маяг хөгжиж ирсэн тул эдгээр циркийн тоглож байсан газрууд ч мөн адил хөгжсөн байдаг. Анхны орчин үеийн циркүүд хязгаарлагдмал битүү суудал бүхий задгай байгууламжид тоглодог байв. [[18-р зуун|XVIII зуун]]<nowiki/>ы сүүлээс [[19-р зуун|XIX зуун]]<nowiki/>ы сүүл хүртэл захиалгаар хийсэн циркийн барилгуудыг (ихэвчлэн модон) янз бүрийн суудал, төв цагираг, заримдаа тайзны хамт барьж байжээ. "Том орой" гэж нэрлэдэг уламжлалт том майхнуудыг [[19-р зуун|XIX зуун]]<nowiki/>ы дунд үеэс явуулын циркүүд суурин газрын тоглолтыг орлож эхэлсэн. Эцэст нь эдгээр майхнууд хамгийн түгээмэл газар болжээ. Орчин үеийн циркчид майхан, театр, казино зэрэг олон газарт тоглодог. Циркийн олон үзүүлбэрийг ихэвчлэн 13 м диаметртэй дугуй хэлбэрээр хийсээр байна. Энэхүү хэмжээсийг [[18-р зуун|XVIII зуун]]<nowiki/>ы сүүлчээр Филип Астлей баталсан бөгөөд энэ нь акробатын морь унаач хүн үйлдэл мэхээ хийх болон морин дээр босоо зогсож байх боломжийг олгож байсан юм.
 
== Үгийн гарал ==
Анх [[14-р зуун|XIV зуун]]<nowiki/>д Англи хэл дээр тэмдэглэн үлдсэн '''цирк''' гэдэг үг нь [[Латин хэл|Латин]] ''circus'' үгээс гаралтай бөгөөд энэ нь [[Грек хэл|Грек]]<nowiki/>ийн κίρκος (киркос) гэсэн үг бөгөөд энэ нь "тойрог" эсвэл "дугуй" (магадгүй цагариг) гэсэн утгатай ажээ.
 
== Түүхэн тойм ==
Мөр 30:
[[1934 он|1934]], [[1936 он|1936]] онд дахин ирснээр Монгол улсад орос циркчид гурвантаа ирж тогложээ.
 
Монгол циркийн үндэслэгчдийн нэгээр Ж.Раднаабазар юм. Ж.Раднаабазар нь Улаан-Үдэд сурч байсан. Сургуульдаа онц сураад Москвагийн циркийн сургуулийг үзсэн байна. Монголоос Ж.Раднаабазар нь Л.Нацаг, Д.Гомбо нарыг дагуулж циркийн сургуульд сурч, дүүргэжээ. Тэд гурвуулаа төгсч ирээд [[Бөмбөгөр Ногоон театр]]<nowiki/>ын хажууд циркийн бүлгэм байгуулж, удалгүй төр засагт цирк байгуулах хүсэлт тавьж байжээ.
 
[[1968 он|1968]] онд Сайд нарын зөвлөлөөс 2000 хүний суудалтай цирк барих шийдвэр гарч байжээ.
Мөр 42:
* Алиалагч, [[Монгол улсын гавьяат жүжигчин|БНМАУ-ын гавъяат жүжигчин]] [[Батын Содном]]
* Алиалагч, БНМАУ-ын [[Ардын Жүжигчин]] [[Жамбын Данзан]] (Алиа Данзан)
*Циркчин, БНМАУ-ын [[Ардын Жүжигчин]], [[Гавьяат Жүжигчин]] [[Ламжавын Нацаг]]
 
== Мөн үзэх ==
[[СОЛЕЙЛИЙН ЦИРК]]
 
[[Жүжигчин]]
 
[[Бүжигчин]]
 
[[Алиалагч]]
 
== Гадаад холбоос ==