Шар тууж: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
Хуудас үүсгэв: "'''Шар тууж''' буюу '''Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар тууж оршвой''' (Монгол бичиг|монг..." Tag: 2017 source edit |
|||
Мөр 1:
'''Шар тууж''' буюу '''Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар тууж оршвой''' ([[Монгол бичиг|монгол бичгээр]]:
=Олдсон түүх=
Орчин үед Шар туужийн 3 хуулбар эхүүд ОХУ-ын Санкт-Петербург хотон хадгалагдаж байна.
Мөр 6:
Гуравдахь хуулбар эх нь '''Эртэн-у Монггол-ун хад-ун үндүсүн-ү йэхэ шир-а тугужи орошива''' хэмээх нэрийг хичээнгуйлэн бичсэн, томоохон дэвтэрийн үдмэл цаасан дээр буриад<ref>Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар Тууж Оршвой. УБ., 2006. Монгол бичгээс кирилл бичиг хөрвүүлж, тайлбар, хавсралт хийсэн Ц.Шагдарсүрэн, Э.Мөнх-Учрал. Тал.12</ref> аялгаар XIX зуунд бичжээ. Энэ нь нөгөө хоёр эхийг бодвол нилээд дэлгэрэнгүй бүрэн бүтэн байсан нь бүрэн хэмжээний ном болоход тустай зүйл болсон гэж дүгнэдэг.
=Судлагааны түүх=
Эдгээр гурван эхээс бүрдсэн Их Шар тууж гэх судар байдаг гэдгийг 1936 онд [[Зөвлөлт]]ийн монголч эрдэмтэн [[Цэвээн Жамсрано]] өгүүлэл бичиж дэлхий дахины монголч эрдэмтэн судлаачдад таниулжээ. Харин 1957 онд Зөвлөлтийн монголч эрдэмтэн Н.П.Шастина нь А эхэд тулгуурлаж В, С эхүүдийг харьцуулан судлаад, хорголжин бараар өрж, орос хэлэнд орчуулан '''Шара Туджи, Монгольскаяа летопись XVII века''' нэртэй ном гаргажээ.
[[Монгол Улсын Их Сургууль|Монгол Улсын Их Сургуулиас]] 2006 онд Монголын түүхэн сурвалж бичгийн 30 цуврал, 2015 онд Монголын түүхэн сурвалж бичгийн 33 цуврал дотор багтан кирилл бичгээр '''Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар тууж оршвой''' нэртэйгээр хэвлэгдэн гарсан. ▼
[[Н.П.Шастина]]гийн гаргасан уг номыг түшиглэн 1983 онд [[Өвөр Монгол]]ын судлаач Өлзийт Шар туужийг тайлбар хавсралт бичиж, монгол бичгээр хэвлүүлжээ<ref>Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар Тууж Оршвой. УБ., 2006. Монгол бичгээс кирилл бичиг хөрвүүлж, тайлбар, хавсралт хийсэн Ц.Шагдарсүрэн, Э.Мөнх-Учрал. Тал.13</ref>. Шар туужийг монгол, гадаад орны олон түүхчид, эрдэмтэд зохиогчийн тухай, түүх бичлэг, он цаг, газар зүй, улс төр, ахуйн соёл, шашин, ашигласан бүтээл, өгүүлбэр зүй болон үгийн дүрэм зэрэг олон талаас нь шинжлэн судласан байдаг.
=Мөн үзэх=▼
▲[[Монгол Улсын Их Сургууль|Монгол Улсын Их Сургуулиас]] 2006 онд Монголын түүхэн сурвалж бичгийн 30 цуврал, 2015 онд Монголын түүхэн сурвалж бичгийн 33 цуврал дотор багтан кирилл бичгээр '''Эртний Монголын Хаадын Үндэсний Их Шар тууж оршвой''' нэртэйгээр хэвлэгдэн гарсан.
▲= Мөн үзэх =
* [[Алтан товч]]
* [[Эрдэнийн товч]]
| |||