Лувсанжамбын Мөрдорж: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary Tag: 2017 source edit |
||
Мөр 17:
==Намтар==
Л.Мөрдорж 1919 оны 9-р сарын 15 -нд одоогийн [[Улаанбаатар]] (Өргөө) хотноо төрсөн. 1929-1932 онд бага сургууль, 1932-1933 онд санхүү нягтлан бодохын зургаан сарын курст сурч төгссөн. Хуучир хөгжмийг бие даан тоглож сурсан. 1933 онд Улсын Төв Театрт очиж шалгуулж Түдэв, Түвдэн, Алтангэрэл нарын алдар цуутай хуурчдын эрдэм чадвараас суралцахын зэрэгцээ тухайн үед 1930-1936 онд манай оронд ирж ажиллаж байсан тахлын эмч - орос докторын гэргий гарамгай төгөлдөр хуурч М.Д.Берлин-Печниковад давхар шавилан ая дууг тэмдэглэн ноотолж бичих арга ухаанд суралцжээ. 1936 оноос цэрэгт явж үндэсний хөгжмийн тэмцээнд хуучир хөгжмөөр түрүүлж '''Улсын Алдарт Гавьяат Хөгжимчин''' цол хүртэн Жанжны тушаалаар Цэргийн Төв Клубт хөгжимчнөөр шилжиж гурван жилийн цэргийн албаа хаасан. Цэрэгт байхдаа жүжигт тоглон, дууны уран бүтээл туурвиж эхэлсэн. 1939 онд цэргээс халагдан Улсын Төв Театртаа эргэн иржээ. 1940 оны эхээр УТТ-т ирж ажилласан Б.Ф.Смирновын "Композиторуудын семинар"-т хамрагдаж хөгжмийн боловсролоо дээшлүүлсэн.1940 онд бүтсэн "Анхдугаар хичээл" киноны хөгжмийг бичсэн нь монгол хүн '''анх киноны хөгжим бичсэн''' үйл явдал болсон байна. 1940 оны 8 сард Улсын циркт шилжиж
30-аад оны төгсгөлд Халх голд харийн дайсантай тулалдаж монгол хөвгүүдийн цус асгарсан тэр үед Л.Мөрдоржийн бичсэн "Партизан Чойбалсан"/1937/, “Сүхбаатар хэмээх дуу” /1938/, “Түүхт хил” /1939/, “Хилийн цэрэг” /1939/, “Байлдагч суман” /1939 он З.Пунцагийн шүлэг/ зэрэг олон сайхан дуунууд нь цэрэг эрийн жавхаа сүрийг магтан итгэл зориг нэмж байлаа. “Түүхт хил” дуу эх орны сэдэвт дуунд баатарлаг өнгө аясыг нэмж, эрчимт хэмнэлийг тогтоосон нь манай дууны урлагт шинэчлэл болжээ. Нийтийн дууны дахилттай бадагчилсан дууны шинэ хэлбэрийг бий болгож “Үүл нүүж цахилгаан бадарсан тал” бадгийг хүүрнэл, өгүүлэмжээр “Энэ бол миний эх орон, эзэн бидний өлгий нутаг”гэсэн дахилтаар оргил хийж маршийн сүрлэг хэвээр бүтээсэн нь нийтийн дууны шинэ хэлбэр байлаа. Л.Мөрдорж жараад жил дуу туурвисан байна. Мөрдоржийн жараад жил туурвисан дуу манай хагас зуун жилийн аж төрөл, сэтгэл зүтгэлийн толь болж байсан юм. Л.Мөрдоржийн анхны дуунууд гарч ирмэгц л бүх нийтээр дуулдаг байсан гэдэг. Үнэндээ тэр үед дуу их цөөн, дуу зохиогч нь ч хуруу дарам цөөхөн байсантай холбоотой. Л.Мөрдорж 1944 онд Д.Сэнгээгийн шүлгээр “Эх орон” дуугаа зохиосон ба энэ дууны бадрангуй жавхлант өнгө аяс нь манай эх орны сэдэвтэй дуунуудын манлай нь болж үлдсэн юм.
|