Аттила хаан: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Tags: Reverted Mobile edit Mobile web edit
б 103.26.194.167 (яриа)-н хийсэн засваруудыг Munkhzaya.E-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ.
Tag: Rollback
Мөр 1:
'''Аттила''' (төрсөн хугацаа тодорхойгүй; † 453 он) нь 434 оноос 444 эсвэл 445 он хүртэл дүү [[Бледа]]гийн хамт, түүнээс хойш нас бартлаа ганцаараа [[Хүннү|ХүннүХүн гүрнийг]] захирч байсан хаанхан юм.
ХүннүХүн гүрэн бол [[монгол]]чуудын өвөг дээдэс бөгөөд зонхилох овог аймаг удирдагчид нь цөм Монгол хүмүүс байсан хэмээн түүхчид санал нэгтэй дэмждэг боловч. Зарим түүхчид үгүйсэгдэг нь тэдний харъяанд байсан түрэг аймгуудтай холбож үздэгтэй холбоотой юм.
 
Баруун зүг одсон [[хүннүхүн]]чүүд баатар гавьяагавъяа ихийг байгуулжээ. Гал мэсэн дундуур нүүдэллэн явсаар Ижил хавьд ХүннүХүн гүрнээ байгуулан суусан. Дараа нь ахин нүүдэллэж, [[Дунай]]н ХүннүгХүнийг байгуулсан юм. Чингэх замдаа [[түрэг]], [[иран]], [[угарьугор]] олон хүн ардыг дагуулан уусгажээ.
[[Файл:Atilla fléau de dieu.jpg|thumb|left|1,138 × 1,462 px|right|Attila]]
[[Герман]], [[Кельт]], [[Франк]], [[Слав]], [[Алан]], [[Лесгин]] зэрэг одоогийн [[Европ]] нарын өвөг-овог аймгуудтай дайтаж тэднийг буулган аваад (энэ тухай Нибэлүнгүүдийн дуулал зохиогджээ.) улмаар түүхэндээ, дэлхийн ноён гэгдэж хандсан зүгтээ дайлж өрнө дахины соёл иргэншлийн өлгий гэгдэх Бага-Ази, Европ, [[Африк]]ийн хойд эргийн улс үндэстнийг ирт мэс, исгэрэх сумаар буулган авч хүн ардыг боол болгож асан хожим нь [[Визант]], [[Ром]] хэмээн 2 хуваагдсан хүчирхэг гүрнүүдтэй нүүр тулж, өөрсдийг нь байлдан дагуулж, аль алинаар нь алба бариулав.
 
Тэнгэрийн ташуур гэгдсэн агуу байлдан дагуулагч '''Аттила хаан''' Европын улс төрд багагүй нэр нөлөөтэй байв. Ордны хуйвалдаанаас болж, Византид цөлөгдсөн, Ромын Хонория гүнж өөрийг нь чөлөөлбөл хатан нь болохоо илэрхийлж асан. Хэрэв Хонория гүнжтэй гэрлэвэл, Ром, Византид ноёрхох боломж нээгдэх байлаа. Энэ асуудлаас болж, Аттила Ромтой эвдрэлцэж, их дайнд мордох аян шалтаг болов. Зарим түүхэнд өгүүлснээр хэрэв хүнчүүдийн дунд өвчин гараагүй бол ялах байжээ. Юутай урьд дээрх овог аймгууд өөр хоорондын дайсагналаа зогсоон, Хүн нарын эсрэг нэгдэн Атилла хааныг одоогийн Бельгийн зүүн нутагт бут цохисон ажээ. Ромын пап тэргүүтэй төлөөлөгчид ирж хүндлэл үзүүлснээр, найрамдлын гэрээ тогтоогдож асан. Дунайн хүнчүүд Францын нутагт ч цөмрөн орж байв.