Далай лам: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
бNo edit summary
б Хүснэгт
Мөр 1:
'''Далай лам''' (өрнөдөөс гаралтайнь ('''Дээрхийн гэгээнгэгээнтэн''' хэмээх тодотголтой) нь Төвдийн сэтгэгч [[БогдТөвөдийн Зонхав]]ын үүсгэсэн [[Төвдийн БурханыБуддын шашин|БурханыТөвөдийн Буддын шашны]] буяны ёсийн ([[Шарын шашин|шарын шашны]]) тэргүүн юм.
 
[[1578]] онд Түмэдийн [[Алтан хан]] Төвдийн гэлүгва ёсын гуравдугаар тэргүүн [[Гуравдагч Далай лам Содномжамц|Содномжамц]]тай Хөхнуурт уулзаж, түүнд "Далай лам" хэмээх нэрийг анх өргөмжилжээ. Түүнээс хойш Далай лам тэргүүтэй гэлүгвийн ёс бусад урсгалуудаас илүү зонхилон дэлгэрсэн бөгөөд. Далай лам нь [[Төвд үндэстэнТөвөдүүд|ТөвдТөвөд]] болон [[Монгол үндэстэн|Монголчууд]]ын дунд амьд [[Будда|Бурхан]] хэмээн дээдлэгдсээр дөрвөн [[зуун]] жил илүү болж буй юм. Чин улсын [[Эеэр засагч]] хаан, тавдугаар дүрийн Далай ламыг олон удаа Бээжинд урьснаар 1652 онд тавдугаар дүрийн Далай лам Бээжинд ирж хаанд бараалхсан байна. 1653 онд Эевэр засагч хаан, тавдугаар дүрийн Далай ламд алтан дэнс, алтан тамга хайрлан, Далай лам гэсэн цолыг албан ёсоор хүртээсэн байна.
 
== Түүх ==
Одоогийн [[14-р Далай лам]] [[1959]] оноос хойш [[Энэтхэг]] улсын [[Дарамсала]] хотод амьдарч байна.
{| class="wikitable"
|+Далай лам нарын жагсаалт
|'''Дүр'''
|'''Нэр'''
|'''Тодруулалт'''
|'''Залралт'''
|'''Төвөд'''
|'''Төвөд нэр'''
|-
|1
|Анхдугаар далай лам
 
Гэндүн Дрүп
 
Gendun Drup
|1391–1474
|–
|N/A
|དགེ་འདུན་འགྲུབ་
|-
|2
|Хоёрдугаар далай лам
 
Гэндүн Гяацо
 
Gendun Gyatso
|1475–1542
|1483
|1487
|དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་
|-
|3
|Гуравдугаар далай лам
 
Сонам Гяацо
 
Sonam Gyatso
|1543–1588
|1546
|1578
|བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་
|-
|4
|Дөрөвдүгээр далай лам
 
Ёндон Гяацо
 
Yonten Gyatso
|1589–1617
|1601
|1603
|ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་
|-
|5
|Тавдугаар далай лам
 
Лувсан Гяацо
 
Ngawang Lobsang Gyatso
|1617–1682
|1618
|1622
|བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་
|-
|6
|Зургаадугаар далай лам
 
Цаняанг Гяацо
 
Tsangyang Gyatso
|1683–1706
|1688
|1697
|ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་
|-
|7
|Долоодугаар далай лам
 
Келзанг Гяацо
 
Kelzang Gyatso
|1707–1757
|1712
|1720
|བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་
|-
|8
|Наймдугаар далай лам
 
Жамбал Гяацо
 
Jamphel Gyatso
|1758–1804
|1760
|1762
|བྱམས་སྤེལ་རྒྱ་མཚོ་
|-
|9
|Есдүгээр далай лам
 
Лунтаг Гяацо
 
Lungtok Gyatso
|1805–1815
|1807
|1808
|ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ་
|-
|10
|Аравдугаар далай лам
 
Цүлтэм Гяацо
 
Tsultrim Gyatso
|1816–1837
|1822
|1822
|ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་
|-
|11
|XI далай лам
 
Хэндрүп Гяацо
 
Khendrup Gyatso
|1838–1856
|1841
|1842
|མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་
|-
|12
|XII далай лам
 
Принлэй Гяацо
 
Trinley Gyatso
|1857–1875
|1858
|1860
|འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་
|-
|13
|XIII далай лам
 
Түвдэн Гяацо
 
Thubten Gyatso
|1876–1933
|1878
|1879
|ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་
|-
|14
|XIV далай лам
 
Дэнзин Гяацо
 
Tenzin Gyatso
|born 1935
|1939
|1940
 
(одоо байгаа)
|བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་
|}
 
=== XIV далай лам ===
[[14-р Далай лам|XIV Далай лам]] нь [[1959]] оноос хойш [[Энэтхэг]] улсын [[Дарамсала]] хотод амьдарч байна.
 
== Хэлхээ, холбоос ==