Туул гол: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
Tags: Mobile edit Mobile web edit |
No edit summary |
||
Мөр 13:
| basin_countries = {{flag|Монгол}} ([[Хэнтий]], [[Төв аймаг|Төв]], [[Булган]], [[Сэлэнгэ]])
| progression =
| length = 719 км<ref name="Урт">[https://web.archive.org/web/20120611091700/http://medeelel.mn/index.php?page=land&sm=73&s=1352 medeelel.mn]</ref>
| elevation = 1850 м
| mouth_elevation = 780 м
Мөр 23:
}}
[[Файл:Tuul in Mongolia July 2018.webm|thumb|258px|[[Улаанбаатар]] хотын урд хэсгээр урсах Туул гол 2018 оны 7 сар]]
'''Туул гол''' нь [[Монгол улс]]ын төв, хойд хэсгээр урсах гол юм.
[[Хэнтийн нуруу]]н дахь [[Горхи-Тэрэлжийн байгалийн цогцолбор]]т багтах [[Хагийн хар нуур]], Номингийн голоос тус бүр эх авч, нийслэл [[Улаанбаатар]] хотын урд хэсгээр урсч өнгөрөн [[Орхон гол]]д цутгана. 11 сарын дундаас 4 сарын дунд хүртэл хөлдөнө.
Мөр 55:
===Хур тунадас===
Туул голын сав газар Монголдоо ихээхэн чийглэг уур амьсгалтай, жилийн хур тунадасны нийлбэр нь 200-400 мм орчим байдаг. Өндөр уулын буюу гол мөрний урсац бүрдэх бүсэд 350 мм-ээс их хур тунадас жилд ордог бөгөөд хур тунадасны 85-90 орчим хувь нь жилийн дулаан улиралд унадаг, хүйтэн улиралд хур тунадас тун бага ордог байдал харагдана.
==Экологийн бохирдол==
Line 66 ⟶ 65:
Сүүлийн жилүүдэд нийслэл Улаанбаатарын байгаль орчны бохирдол нь Туул голд нөлөөлж ширгэх аюулд ороод байгаа билээ. Энэ нэг 1-рт түүнд цутгадаг олон жижиг гол, горхийг хүний буруутай үйл ажиллагаанаас болж ширгэсэн/тухайлбал Түргэний, Улиастай, Сэлбэ, Дунд, Толгойт/ 2-рт 1950,60-аад оны үед голын эхэн хэсгийн ой, шугуйг ямар ч бодлогогүйгээр огтолсон/ахмад үеийнхний дурсамжаар сал, завь урсдаг байсан//. 3-рт Улаанбаатарын төв цэвэрлэх байгууламжийн хаягдал нь Туул голд цутган орохоос гадна [[Заамар сум|Заамар]] дахь [[алт олборлолт]] 4-рт үйлдвэрийн болон ахуйн зорилгоор хотын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж байгаа 3 том дулааны цахилгаан станц, мөн үлэмж тооны уурын зуухнууд, иргэд аж ахуйн нэгж байгууллагуудын гүний усны хэрэглээ, 6-рт нийслэлийн газар нутгийн үлэмж хэсгийн мөнх цэвдэгтэй хэсгийн хөрстэй хэсэгт барилга байшин олноор барьсан нь хөрсний усийг үлэмж хэмжээгээр, үүн дээр нэрмээс болж цаг уурын дулаарлаас шалтгаалан ууршихад давхар нөлөөлж буй гэж үздэг.
== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Tuul River|Туул гол}}
* [[ЮНЕСКО]]. Монгол дахь усны хэрэглээний тухай [http://www.unescobeijing.org/projects/view.do?channelId=004002002001002003 судалгаа]
* Туул голын урсгалын тухай шинжлэх ухааны [http://www.suiri.tsukuba.ac.jp/pdf_papers/tercbull05s/t5supple_16.pdf дүн шинжилгээ] (PDF)
* Туул голын орчим дахь алт олборлолтын байгаль орчинд үзүүлж буй нөлөөний тухай [http://www.tahoebaikal.org/projects/watershed/ тайлан]
* Туул голын [http://www.nd.edu/~jglazier/MONGOLIA/Mongolia7_7_99/Mongolia7_7_99c.html зургийн цомог]
== Эшлэл ==
<references />
[[Ангилал:Азийн гол мөрөн]]
| |||