Википедиа

Жохар Дудаев: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Мөр 27:
1991 оны 10 сарын 27-нд зөвхөн Чечень нутагт болсон санал асуулгаар 90%-ын саналаар Дудаев ерөнхийлөгч болж [[Зөвлөлт Холбоот Улс|Зөвлөлт]] болон [[Зөвлөлт Орос]] улсуудаас тусгаар тогтносон [[Бүгд Найрамдах Чечень Улс]] (''Нохчи-чо'') байгуулагдлаа хэмээн зарлан тунхаглажээ. Гэвч энэ улсыг дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөгүй юм (Дудаевыг нас барсны дараа Афган хүлээн зөвшөөрсөн). 1991 онд Зөвлөлт Оросын ерөнхийлөгч [[Борис Ельцин]] Грозный руу цэрэг оруулна гэсэн боловч үнэндээ цэргийн эрхгүй байв. Орос Чеченийг салан тусгаарлагч гэж үзэх болсон, Чечень «де-факто» (бодит байдал дээр) тусгаар тогтножээ.
 
Дудаев гадаад харилцаанд анхаарч байв. Дудаев 1992 оны 1-р сард Гүржийн анхны ерөнхийлөгч [[Звиад Гамсахурдиа]] засгийн эрхнээс зайлуулагдахад Дудаев цэргээ явуулж гэр бүлийг нь авран хамгаалж, Грозныйд оргонуулжээ. Дудаев барилга, дэд бүтцэд хяналт тогтоож, иргэдийг галгалт зэвсэг эзэмших, хадгалах эрх олгож, орос иргэдийг хамгаалах зарлиг гаргаж байв.
 
3-р сард Дудаев Оростой хэлэлцээ хийхэд бэлэн гээд гагцхүү Чечений тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрөхийг шаарджээ. 1992 оны 6-р сард Чечень-[[Ингуш]] хоёр хэсэг болон хуваагдав. Азербайжанд төр засаг солигдож [[Абульфаз Эльчибей]] ерөнхийлөгч болсны дараа Дудаев түүнтэй уулзсан ба [[Эдвард Шверднадзе]] Гүржийн ерөнхийлөгч болсны дарадараа мөн уулзаж байв. [[Эдуард Шеварднадзе]] дурсахдаа: «Дудаев Кавказын холбоог байгуулцгааж, Оросын эсрэг тэмцье гэсэн бөгөөд Шверднадзе хариуд нь Оросын хүчийг мэдэх тул холбоонд оролцох боломжгүй гэдгээ мэдүүлсэн» гэсэн байдаг. [[Саудын Араб]]ын хаантай уулзсан ба [[Орос]], [[Америк]] зөвшөөрсний дараа тусгаар тогтнолыг зөвшөөрөхөд бэлэн гэсэн хариу сонсчээ.
 
Дудаев [[Умар Кипр]], [[Турк]]ээр зочилсны дараа [[Босни]]д дайны үед зочилсон ба Францын энхийг сайхуулагчдадсахиулагчдад баривчлагдсанд Оросын Кремлиэс [[НҮБ]]-тай утсаар ярьсны дараа суллагджээ. 1992 оны 10-р сард ДудаевынДудаев [[Америк]]ийн бизнесментэй Чечений [[газрын тос]]ыг ашиглахаарашиглах талаар очиж уулзаж байв.
 
1993 оныы 2-р сарын 19-нд Бүгд Найрамдах Чечень Улсын үндсэн хуулинд [[ерөнхийлөгчийн засаг]]т улс байхаар тусгасанд парламент нь эсэргүүцэж 3-р сард жагсаал зохион байгуулав. Үүнээс 4-р сард ДудаевыгДудаев парламентыг тарааж шууд ерөнхийлөгчийн эрх мэдэл давамгай улс болов. [[ЗелимханаЗелимхан Яндарбиев]] дэд ерөнхийлөгч болсон. 6-р сард Дудаевыг дэмжигч, эсэргүүцэгч хүчний мөргөлдөөн болж 50 хүн алагдав. Сөрөг хүчин Чечений нутгийн хойд хэсэгт бий болсон бөгөөд Оросоор дэмжүүлж байв.
 
Чечений эдийн засаг хямарч байсан нь Дудаевын засагт итгэх итгэлийг алдагдуулсан нэг шалтгаан байсан.
Мөр 39:
Чечений сөрөг хүчин хүчтэй зохион байгуулалтанд орж [[Амур Автурханов]] тэргүүн болжээ. 1994 оны 8-р сард 200 гаруй сөрөг хүчний хүнийг устгажээ.
 
8-р сард Чеченьд Оросын эсрэг хэмээх [[Чечений нэгдүгээр дайн|дайн]] үүсч, 11-р сард Грозный хот бөмбөгдүүлж, Руслан Лабазановын удирдсан ОросОросын цэргүүд Грозныйг эзлэн авчээ.
[[Шамиль Басаев]] зэрэг Чечений талынхан эргэж оросууд руу ноцож Грозныйг буцааж авахыг зорин байлдаж байв. Түүний нэг нь 1995 оны 6-р сард [[Ставрополийн хязгаар]]ын [[Будённовск]] хотын эмнэлгийг Басаевын цэргүүд барьцаалсан явдал юм. Дудаев энэ үйлдлийг мэдээгүй байсан гэж Шамиль Басаев өчсөн бөгөөд 7-р сард Дудаев түүнийг «бригадын генерал» цолоор шагнажээ.
 
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Жохар_Дудаев"-с авсан