Википедиа

Санкт-Петербург: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Мөр 31:
|ард_түмэн = 92.5% - [[орос үндэстэн|орос]], 1.5% - [[украйн үндэстэн|украйн]],<br/>0.9% - [[беларусь үндэстэн|беларусь]], 0.7% - [[татар үндэстэн|татар]]
|цугаараа = Санкт-Петербургийнхан
|даргыг_юу_гэх = АмбанХотын сайдзахирагч
|даргын_нэр = ГеоргийАлександр ПолтавченкоДмитриевич Беглов
|түүхэн_он = 1703 он
|түүхэн_үйл = Хот босч эхэлсэн
|түүхэн_он1 = 1713-1918 он
|түүхэн_үйл1 = Орос орны нийслэл
|түүхэн_он2 = 1924-1991 он
|түүхэн_үйл2 = Ленинград нэртэй хот байв
|түүхэн_он2 = 1991 он
|түүхэн_үйл2 = Санкт-Петербург нэр сэргэв.
Line 50 ⟶ 48:
}}
[[Файл:Saint Petersburg 30.36553E 59.94613N.jpg|right|300px|thumb|'''Сансраас авсан Санкт-Петербургийн зураг'''[[Ладога нуур]]аас эх авч баруун өмнө тийш урсах [[Нева мөрөн]] баруун хойш чиглэн Финландын буланд цутгана. Санкт-Петербург хот нь энэхүү Нева мөрний дельтэд төвлөрөн хөгжиж ирсэн билээ.]]
'''Санкт-Петербург''' ({{lang-ru|Санкт-Петербург}}) нь [[Оросын Холбооны Улс]]ын [[хот]] юм. [[Ленинград муж]]ийн төв бөгөөд [[Холбооны ач холбогдолтой хот (ОХУ)|Холбооны хотын]] статустай юм. [[Хаант Орос Улс]]ын [[нийслэл]] байсан. Хотын нэр нь [[Гэгээн Петр|"Гэгээн Петрийн хот]]" хэмээх утгатай. Тус хотыг байгуулсан [[I ПетрПётр]] хааны нэрээр нэрлэгджээ. [[Дэлхийн нэгдүгээр дайн]]аас хойш ([[1914]]–[[1924]]) '''Петроград''' гэж нэрлэгдэж байгаад, [[Владимир Ленин]]ийг нас барахад түүний дурсгалд зориулж '''Ленинград''' ([[1924]]–[[1991]]) гэж нэрлэж байв.
Санкт-Петербург нь [[Европ]] тивийн хамгийн залуу мөн тус тивийн хамгийн олон гүүр, далайн суваг, аралтай хот юм. Энд нийт 64 [[Гол мөрөн|гол]], 48 [[суваг]], эрэг хавийн 170 км газар, 100-аад [[арал]], 800 [[гүүр]] бий.
 
== Газарзүй ==
ОХУ-ын баруун хэсэгт, [[Балтын тэнгис]]ийн [[ФинляндынФинийн булан|Финийн булангийн]]гийн хамгийн зүүн эрэг дээр, [[Нева мөрөн|Нева мөрний]] адагт оршино. Тус улсад томоохонд тооцогдох боомт хот, төмөр зам, агаарын замын чухал зангилаа бөгөөд улсдаа [[Москва]]гийн дараа 2-тхоёрдугаарт орох хот юм.
 
Нева мөрний бэлчир дэх арлууд болон хоёр эргээр орших тус хотод усан сувгийн сүлжээ ихэд хөгжсөн. [[Цагаан тэнгис]], [[Днепр мөрөн]], [[Ижил мөрөн]] хүртэл усан зам татагдсан байдаг тул [[Каспийн тэнгис]], [[Урал гол]], [[Ижил мөрөн|Ижил мөрнөөс]] [[Балтын тэнгис]]т гарах гарц болдог юм. Боомтын ус 11-4 сард хөлддөг ч [[мөс хагалагч онгоц]]ны тусламжтайгаар усан замаа хадгалсаар байдаг. Хотын төвөөр суваг, далан сүлжсэн байдаг, үзэсгэлэнтэй хот тул "Умардын [[Венец]]" ч гэж нэрлэдэг.
 
=== Уур амьсгал ===
Line 162 ⟶ 160:
== Түүх ==
[[Файл:Karta över Sankt Petersburg på 1910-talet (ur Nordisk familjebok).jpg|thumb|240px|[[1910]] оны үеийн хотын газрын зураг]]
Санкт-Петербургийг [[ПетрI IПётр|Их Петр хаанхааны]]ы зарлигаар [[1703]] оны [[5 сарын 27]] ([[Григорийн тоолол|Григорийн тооллоор]]. Тухайн үед Орост мөрдөгдөж байсан [[Юлийн тоолол]] ёсоор 5 сарын 13)-д бий болсон.
 
[[Умардын их дайн]]ы явцад [[Швед]]ээс булаан авсан [[Балтын тэнгис]], [[ФинляндынФинийн булан|Финландын булангийн]]гийн эрэг дэх [[Ингерманланд]]ад шинэ хотыг барьжээ. Мөн хотыг хамгаалах зорилгоор [[Петропавловск цайз]]ыг барьсан бөгөөд 10,000 гаруй хүний амь насны өртөгтэй боссон хот гэгддэг.
 
[[Файл:Вход в Смольный.jpg|thumb|200px|Смольныйд [[ЗХУ]] байгуулагдсаныг зарласан бөгөөд нийслэлийг [[Москва]]д шилжүүлэх хүртэл тус улсын засгийн газар байрлаж байв.]]
Line 170 ⟶ 168:
1917 онд гарсан 2 хувьсгал болох [[Февралийн хувьсгал]], [[Октябрийн хувьсгал]] өрнөсөн голомт бөгөөд [[большевик]]ууд засгийн эрхийг авч, Ленин Думыг тараасан, хувьсгалын төв билээ.
 
Орос, [[Финлянд]]ын хил хажуухнаар нь өнгөрдөг байсан учир [[Иосиф Сталин]] ФинляндадФинландад хандаж "Их бууны тусгал" газрыг ЗХУ-д шилжүүлж өгөхийг шаардсаныг ФинляндФинланд улс татгалзсанаар [[1939]] онд [[Өвлийн дайн]] буюу Зөвлөлт-ФинляндынФинландын дайн гарч байсан түүхтэй. ФинляндчуудФинландчууд сайн байлдсан хэдий ч [[1940]] онд ЗХУ-ын хүссэн үр дүнтэйгээр гал зогсоох гэрээ байгуулсан юм. Энэ нь төвийг сахисан орон байсан ФинляндФинланд улсыг Тэнхлэгийнхний талд орох үүдийг нээсэн гэж болох юм. [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]ы үед ФинляндФинланд, [[Нацист Герман]]ы армиудын бүслэлтэд Ленинград хот 400 орчим хоног хоригдсон билээ ([[Ленинградын бүслэлт]]ийг үзнэ үү). Хөлдсөн Ладога нуураар дамжуулан хотыг хоол хүнс, эм тариагаар залгуулан, бүслэлтийг давж гарсан юм.
 
ЗХУ-ын үед 2 дахь том хот болох Ленинградын Коммунист намын төв хорооны нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга нь тус улсад нэр нөлөө бүхий албан тушаал байв.
Line 203 ⟶ 201:
 
[[Файл:Sankt-Petersburg Eremitage by night.JPG|thumb|230px|[[Эрмитаж]]]]
[[Файл:Spb 06-2012 MichaelPalace.jpg|thumb|230px|[[Оросын үзэсгэлэн|Михайловскийн ордон]]]]
 
== Зам тээвэр ==
Line 245 ⟶ 243:
== Зургийн цомог ==
<gallery>
Файл:WinterPalaceAndAC.jpg|alt=Эрмитаж|Өвлийн ордон
Файл:Menshikov palace.jpg|Меншиковын ордон
Файл:Mariinsky Palace Saint Petersburg.jpg|Марийнский ордон
Line 253 ⟶ 251:
Файл:Spb 06-2012 Nevsky various 02.jpg|Казаний цогчин дуган
Файл:Church of the Savior on Blood.JPG|Аврагч Христийн Сүм
Файл:Bronze Horseman and St'Isaac's cathedral 1890-1900.jpg|Гэгээн Исаакийн цогчин дуган, хүрэл морьтой [[I Пётр|Их ПетрПётр]] хааны хөшөө
Файл:Magic Sankt Petersburg - Kunstkammer at White Nights (Weisse Nächte).jpg|Кунсткаммер
</gallery>
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Санкт-Петербург"-с авсан