Батмөнх Даян хаан: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 26:
 
== Бага нас ==
Батмөнх нь 1464 онд [[Баянмөнх жонон]]гийн ганц хүү болон мэндэлжээ. Түүний эх нь [[Урианхай]]н [[Шихэр тайху]]. Уйгарын [[Исмэл тайш]] зүүн Монголыг довтлох үед Баянмөнх жонон зугтаж, Исмэл тайж Шихэр Тайхуг өөрөө авч, хөвгүүн Батмөнхийг нь Балгачны Багай гэдэг хүнд өгч өсгүүлжээ. Баянмөнх жонон дайны хөлөөс дутааж явахдаа алагдаж Батмөнх эцэг эхгүй өнчин хоцорсон байна. Багай өнчин хүүг үрчлэн авсан боловч, хоол унд муутай байлгаснаас бэтэг өвчинд баригдаж эдгэрэхгүй удсаныг Тангадын Төмөрхадаг гэдэг хүн олж мэдэн, гуйж үзээд бүтээгүй тул Багайгаас булаан авч, өөрийн эхнэр Сайхайгаараа асруулжээ. Тэд есөн цагаан ингэний сүүгээр тэжээж, гурван мөнгөн аягыг цоортол илж эмчлэн зассанаар Батмөнхийн өвчин илаар болсон гэдэг. Үүний дараа Төмөр Хадаг Батмөнхийг Мандухай сэцэн хатанд аваачиж өгөв. Тухайн үед Батмөнх 3 настай байсан бөгөөд Мандухай сэцэн хатан түүнийг "Буурцагхан" хэмээн өхөөрдөн дууддаг байжээ. Мандухай сэцэн хатан Батмөнхийг 4жилийн турш Өнөболд ван, Исмэл тайшаас нууж 7 настайд нь алтан ургийн хүн хэмээн зарлаж 1480 онд Батмөнхийг Монголын их хаан болгосон. 7 настайдаа Даян нэрээ тэнгэрээс авж, эцэг эхээсээ нэр авалгүй "Буурцагхан" нэртэй байсан учраас эцгийн нэрийн хагасыг авж, Тулуйн угсааны алтан ураг батчиж, олон болж бат, мөнх орштугайорших суурь болтугай хэмээгээд Батмөнх гэдэг нэрийг өгчээ.
 
== Хаанчлал ==