Америкийн Нэгдсэн Улс: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Tags: Mobile edit Mobile web edit
No edit summary
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Мөр 1:
{{Жааз Улс
{{Инфобокс улс
|уугуул_нэр =United States of America <span style="color:gray;"><small><sup><small>(</small>англи<small>)</small></sup></small></span>
|NAME-AMTSSPRACHE = <span style="font-size:1.4em">'''United States of America'''</span>
|NAME-MONGOLISCHалбан_ёсны_нэр = ='''Америкийн Нэгдсэн Улс''' <br /> {{MongolUnicode|ᠠᠮᠡᠷᠢᠻᠠ ᠶᠢᠨ<br />ᠨᠢᠭᠡᠳᠦᠭᠰᠡᠨ<br />ᠤᠯᠤᠰ}}
|BILD-FLAGGEбогино_нэр = Flag of the United States.svg =Америк
|эрх_байдал ='''[[орон|тусгаар тогтносон]], [[бүрэн эрхт улс]]'''
|BILD-FLAGGE-RAHMEN = ja
|далбааны_зураг =Flag_of_the_United_States_(Pantone).svg
|ARTIKEL-FLAGGE = АНУ-ын төрийн далбаа
|BILD-WAPPENсүлдний_зураг = Great Seal of the United States (obverse) =US-GreatSeal-Obverse.svg
|уриа =[[Англи хэл|англ.]] ''In God We Trust''<br />«Бид бурханд итгэдэг»
|BILD-WAPPEN-BREITE = 120px
|үндэсний_дуулал =[[Англи хэл|англ.]] ''The Star-Spangled Banner''<br/>«Одод түгсэн туг»<br/><center>[[File:Star Spangled Banner instrumental.ogg]]</center>
|WAPPEN-OPT = Тамга
|газрын_зураг =United States (orthographic projection).svg
|ARTIKEL-WAPPEN = Америкийн Нэгдсэн Улсын их тамга
|map_caption =Дэлхийн тал бөмбөрцөгт Америкийг тодруулжээ
|WAHLSPRUCH =<br />''[[E pluribus unum]]''<br /><small>(„олноос нэг“, анхны хувилбар<ref name="motto">[https://statesymbolsusa.org/symbol-or-officially-designated-item/state-motto/god-we-trust statesymbolsusa.org: National Motto]</ref>)</small><br />''[[In God we trust|In God We Trust]]''<br /><small>(„Бид бурханд итгэдэг“, 1956 оноос хойш<ref name="motto"/>)</small>
|нийслэл_хот =[[Вашингтон хот|Вашингтон]]
|AMTSSPRACHE = ''[[Де-юре]]:'' байхгүй<br />''[[де-факто]]:'' [[Америкийн англи хэл|америкийн англи]]<ref>Муж улсуудын түвшинд албан ёсны хэл нэрлэдэггүй, [[де-факто]] [[Америкийн англи хэл|англи]]. 32 [[Гишүүн улс|Холбооны Улсад]] англи хэлийг албан ёсны хэл хэмээн хуулиар тогтоосон ба үүний хажуугаар өөр хэлнүүд ч бий. [http://usenglish.org/u-s-english-efforts-lead-west-virginia-to-become-32nd-state-to-recognize-english-as-official-language US English 2016]; [https://www.washingtonpost.com/blogs/govbeat/wp/2014/08/12/states-where-english-is-the-official-language/ ''States where English is the official language'']</ref>
|HAUPTSTADTхамгийн_том_хот = =[[ВашингтонНью-Йорк хот|ВашингтонНью-Йорк]]
|албан_ёсны_хэл =''байхгүй''<sup>1</sup></small>
|STAATSFORM = [[Федерализм|Холбооны]] [[Бүгд Найрамдах Улс]]
|languages_type =Үндсэн хэл
|REGIERUNGSSYSTEM = [[Ерөнхийлөгчийн засаглалын систем|Ерөнхийлөгчийн засаглал]]
|languages =[[англи хэл]]<sup>2</sup></small>
|STAATSOBERHAUPT = [[Америкийн Нэгдсэн Улсын ерөнхийлөгч|Ерөнхийлөгч]] [[Доналд Трамп]]
|languages_sub = yes
|FLÄCHE = 9.826.675<ref name="Fläche">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html The World Factbook], abgerufen am 11. September 2014.</ref>
|бүс_нутгийн_хэл =
|EINWOHNER = 327.774.344<small> (2018 оны 5&nbsp;сарын&nbsp;23)</small><ref>[http://www.census.gov/main/www/popclock.html Offizieller monatlicher Schätzwert der US-Zensusbehörde.] Siehe auch die laufend aktualisierte [http://www.census.gov/popclock/ Bevölkerungsuhr]</ref>
|үндэс_язгуур = 72.4% - цагаан арьстан <br />12.6% - хар арьстан <br />15.0% - бус арьстан
|BEV-DICHTE = 33<ref>[http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2012/Table03.pdf United Nations Demographic Yearbook 2012, Table 3] (PDF) abgerufen am 14.&nbsp;Dezember 2013.</ref>
|үндэс_язгуур_он =
|BEV-ZUNAHME = {{өссөн}} +0,74 %<ref>[https://www.google.de/publicdata/explore?ds=d5bncppjof8f9_&met_y=sp_pop_grow&idim=country:USA Google Public Data Explorer – Weltbank], abgerufen am 14.&nbsp;Dezember 2013.</ref>
|demonym = [[Америкийн Нэгдсэн Улс#Хүн ам|Америкийнхан]]
|BIP = 2017<ref name="bip">[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/index.aspx imf.org] [[Олон Улсын Валютын Сан]].</ref>
|засаглалын_хэлбэр =[[Ардчилсан дэглэм]], [[холбооны байгууламж|холбооны<br> байгууламж]], ерөнхийлөгчийн<br>[[бүгд найрамдах засаг]]тай
* 19.39&nbsp;тэрбум&nbsp;[[Америк доллар|$]] <small>([[Дэлхийн улсуудын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний жагсаалт (нэрлэсэн үнэ)|1.]])</small>
|удирдагчийн_цол1 =Ерөнхийлөгч
* 19.390&nbsp;тэрбум&nbsp;[[Америк доллар|$]] <small>([[Дэлхийн улсуудын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний жагсаалт (нэрлэсэн үнэ)|2.]])</small>
|удирдагчийн_нэр1 =[[Доналд Трамп]]
* 59.501&nbsp;[[Америк доллар|$]] <small>([[Улсуудын нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний жагсаалт|8.]])</small>
|удирдагчийн_цол2 =Дэд ерөнхийлөгч
* 59.501&nbsp;[[Америк доллар|$]] <small>([[Улсуудын нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний жагсаалт|12.]])</small>
|удирдагчийн_нэр2 =[[Майк Пэнс]]
|BIP-ERWEITERT =
|хууль_тогтоогч =Конгресс → «Их Хурал»
* Нийт (нэрлэсэн)
|дээд_танхим =Сенат → «Чуулган»
* Нийт ([[Худалдан авах чадварын харьцаа|ХАЧХ]])
|доод_танхим =«Төлөөлөгчдийн танхим»
* ДНБ/Хүн ам (нэрл.)
|түүхэн_утга = Түүх
* ДНБ/Хүн ам (ХАЧХ)
|түүхэн_огноо1 =1776-[[7 сарын 4|07-04]]
|SCHULDEN = 17.226&nbsp;тэрбум&nbsp;[[Америк доллар|$]]<ref>[http://www.treasurydirect.gov/NP/debt/current treasurydirect.gov Total Public Debt Outstanding]</ref> (12.&nbsp;Dezember 2013)
|түүхэн_үйл1 =[[Британи]]ас тусгаар тогтносон
|HDI = {{өссөн}} 0,920 <small> ([[Хүний хөгжлийн илтгэцүүр|10.]]) (2016)</small><ref>[http://hdr.undp.org/en/2016-report ''2016 Human Development Report''], United Nations Development Programme ([[UNDP]])</ref>
|WÄHRUNGтүүхэн_огноо2 = =[[Америк доллар1783]]-[[9 ($,сарын USD)3|09-03]]
|түүхэн_үйл2 =Британи хүлээн зөвшөөрсөн
|UNABHÄNGIGKEIT = 1776 оны 7&nbsp;сарын&nbsp;4 ([[Их Британийн Вант Улс]]аас)
|түүхэн_огноо3 =[[1788]]-[[6 сарын 21|06-21]]
|GRÜNDUNG = 1787/89 ([[АНУ-ын үндсэн хууль|Үндсэн хууль]])
|түүхэн_үйл3 =Одооны үндсэн хууль
|NATIONALHYMNE = ''[[АНУ-ын төрийн дуулал|The Star-Spangled Banner]]''<br />«''Одод түгсэн туг''»<br />[[File:Star Spangled Banner instrumental.ogg|150px]]
|газар_нутаг_км2 =9,826,675
|NATIONALFEIERTAG = [[7&nbsp;сарын&nbsp;4]] ([[Тусгаар тогтнолын өдөр (Америкийн Нэгдсэн Улс)|Тусгаар тогтнолын өдөр]])
|нутгийн_талбайгаарх_эрэмбэ_дэс =3
|ZEITZONE = [[Координатжуулсан дэлхийн цаг|UTC]][[UTC−5|−5]] - [[Координатжуулсан дэлхийн цаг|UTC]][[UTC−10|−10]]<br />(50 Холбооны муж улс ба [[Вашингтон хот|Вашингтон]])<!-- Wichtiger Hinweis, sonst gehören US Minor Outlaying Islands (UTC-11) auch dazu) -->
|усны_эзлэх_хувь =6.76
|KFZ-KENNZEICHEN = [[АНУ-ын тээврийн хэрэгслийн улсын дугаар|USA]]
|хүн_амын_тооцоо =312,670,000<ref>"U.S. POPClock Projection". U.S. Census Bureau. Figure updated automatically.</ref>
|ISO 3166 = [[ISO 3166-2:US|US]], USA, 840
|хүн_ам_тооцоолсон_он =2011
|INTERNET-TLD = [[.us]], [[.gov]], [[.mil]], [[.edu]]
|хүн_амын_тоогоор_эрэмбэ_дэс =3
|TELEFON-VORWAHL = +1 ([[Хойд Америкийн дугаарлалтын төлөвлөгөө]]г үзэх)
|хүн_амын_тооллого =
|BILD-LAGE = United States on the globe (North America centered).svg
|хүн_ам_тоолсон_он =
|BILD-LAGE-IMAGEMAP =
|хүн_амын_тооллого_эрэмбэ_тоологдсоноор =
|BILD-LAGE-BREITE = 300px
|хүн_амын_нягтрал_нэгж_км2 =33.7
|BILD1 = Karte der USA.png
|хүн_амын нягтрал_эрэмбэ_дэс =
|ДНБ_ХАЧ =[[Америк доллар|$]]15.065 их наяд<ref name=IMF_GDP>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=111&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr1.x=49&pr1.y=17|title=United States|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2011-10-09}}</ref>
|ДНБ_ХАЧ_он =2011
|ДНБ_ХАЧ_эрэмбэ =1
|ДНБ_ХАЧ_Нэг_хүнд =$48,147<ref name="IMF_GDP"/>
|ДНБ_ХАЧ_Нэг_хүнд_эрэмбэ =8
|ДНБ_нэрлэсэн =$15.065 их наяд<ref name="IMF GDP"/>
|ДНБ_нэрлэсэн_он =2011
|ДНБ_нэрлэсэн_эрэмбэ =1
|ДНБ_нэрлэсэн_нэг_хүнд =$48,147<ref name="IMF_GDP"/>
|ДНБ_нэрлэсэн_нэг_хүнд_эрэмбэ =15
|ХТББИ =45.0
|Илтгэлцүүр_он =2007
|Илтгэлцүүр_ангилал =
|Илтгэлцүүр_эрэмбэ =39
|ХХИ ={{increase}} 0.910<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2011|year=2011|publisher=United Nations|accessdate=5 November 2011}}</ref>
|ХХИ_он =2011
|ХХИ_ангилал =<span style="color:#006000;">онц сайн</span>
|ХХИ_эрэмбэ =4
|Мөнгөн_тэмдэгт =[[Америк доллар]] ($)
|Мөнгөн_тэмдэгт_код =USD
|Цагийн_бүс =[[НЗНЦ]] [[НЗНЦ-5|-5]]-аас [[НЗНЦ-10|-10]]
|цагийн_бүс_зун =
|хэв_огноо =
|аль_гарын_замын_хөдөлгөөн =
|Интернетийн_АДН =[[.us]] .gov .mil .edu
|Утасны_код =+1
|тэмдэглэл =<small><sup>1</sup></small>Янз бүр тайлбартай ч дор хаяж 28 муж улсын албан ёсны хэл нь Англи хэл. Харин [[Хавай]]д Англи хэлтэй хамт [[Хавай хэл]] албан ёсны хэл болно.
<small></br><sup>2</sup></small>Англи хэл нь иргэдийн 80%-ийн төрөлх хэл, бас төрийн харилцааны хэл. Удаах хамгийн олон ярилцагчтай хэл бол [[Испани хэл]] юм.
}}
 
 
'''Америк [[улс]]''' буюу бүтнээр хэлвэл '''Америкийн Нэгдсэн Улс''' (товчоор '''АНУ'''; {{lang-en| United States of America}}) [[Хойд Америк|Умард Америк]] тивд оршдог. Хойд талаараа [[Канад]], урд талаараа [[Мексик]] улстай хиллэх бөгөөд зүүн зүгт [[Атлантын далай]], баруун зүгт [[Номхон далай]], урд зүгт [[Мексикийн булан]] хүрдэг. [[Америкийн тавин муж улс|50 муж улс]] болон [[Колумбын тойрог|Колумбын тойргоос]] бүрдсэн [[холбооны улс|холбооны]], [[бүгд найрамдах улс]] юм. [[Аляска]], [[Хавай]], зэрэг тусдаа орших нутагтай. 9.6 сая км² газарт ([[Улс орнуудын газар нутгийн хэмжээ|дэлхийд 3-р байр]]) 313 сая хүн ([[Улс орнууд хүн амын тоогоор|3-р олон]]) аж төрж байна. Газрын гадарга, уур амьсгал олон янз, нийслэл нь [[Вашингтон]].