Дарс: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б 122.177.254.210 (яриа)-н хийсэн засваруудыг Zorigt-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ.
Tag: Rollback
No edit summary
Мөр 6:
| width2 = 150
}}
'''Дарс''' буюу '''вино''' ({{lang-en|Wine}}) нь [[Усан үзэм|усан үзмийн]] шүүсийг исгэж хийсэн [[согтууруулах ундаа]] юм. Үндсэн 3 төрөл байна.
* '''Цагаан дарс''': Үл мэдэг шар ногоондуу туяатай бараг өнгөгүй дарсыг хэлнэ. Цагаан усан үзэм зэрэг бараан биш өнгийн усан үзмийг дан жимсний шүүсээр исгэж хийнэ. Энэ төрлийн дарс нь [[загас]]ны махан хоолтой сайн зохицно.
* '''Улаан дарс''': Тунгалаг улаан, гүн ягаан болон улаан хүрэн өнгийн дарснууд энэ төрөлд багтана. Цагаан дарстай харьцуулахад найрлагандаа [[таннин]] ихээр агуулах ба гашуундуу амтагдана. Улаан дарсыг голчлон хар ба улаан усан үзэм ашиглан архиар исгэдэг байна. [[Мах]]ан төрлийн хоолтой сайн зохицох ба хөргөх тусам гашуун амт нь ихсэх тул хөргөлгүй уудаг.
* '''Ягаан дарс''': Франц хэлээр ''розе'' гэх ба "сарнайн өнгө" гэсэн утгатай хундан ягаан туяатай дарс юм. Энэ төрлийн дарсыг цайвар өнгийн усан үзмийг улаан дарстай адил архиар исгэх болон улаан цайвар усан үзмүүдийг холиж хийх гэх мэт хэд хэдэн аргаар үйлдвэрлэнэ. Дарсны гол найрлагад [[ус]], [[этанол]], хэдэн төрлийн органик хүчил, чихэр, [[глицерин]], амино хүчил, таннин, нүүрстөрөгчийн 2 дахь исэл зэрэг орно. Органик хүчлүүдийн дотор дарсны чулууны хүчил (''tartaric acid''), алимын хүчил, нимбэгийн хүчил (''citric acid''), сүүний хүчил (''lactic acid''), цууны хүчил (''vinegar''), жимсний ясны хүчил зэрэг нь дарсны амт, үнэрт нөлөөлөх хамгийн чухал бүрэлдэхүүнд тооцогддог.
 
== Түүх ==
Дарс нь хамгийн эртний түүхтэй архины төрлийн нэгд тооцогдох ба МЭӨ 6000 оны үед [[Месопотам]]ийн Шумер үндэстнүүд анх хийсэн гэж тооцогддог. МЭӨ 5000 оны үеэс мөн [[шар айраг]] хийх болсон бөгөөд МЭӨ 3000 оны үед [[Эртний Египет]] улсад дамжсан. [[Пирамид]]ын доторх ханын зургуудад дарс, шар айраг хэрхэн хийж буйг дүрсэлсэн байдаг. Шар айраг исгэх нь харьцангуй хялбар байсан тул өдөр тутам, харин дарсыг тансаг хэрэглээнд ууж байжээ.
 
== Дарсны төрөл ==
[[Ангилал:Унд]]
[[Файл:Wine grapes03.jpg|thumb|right|[[Усан үзэм]]]]
Үндсэн 3 төрөл байна.
 
=== Цагаан дарс ===
* '''Цагаан дарс''': Үл мэдэг шар ногоондуу туяатай бараг өнгөгүй дарсыг хэлнэ. Цагаан усан үзэм зэрэг бараан биш өнгийн усан үзмийг дан жимсний шүүсээр исгэж хийнэ. Энэ төрлийн дарс нь [[загас]]ны махан хоолтой сайн зохицно.
=== Улаан дарс ===
* '''Улаан дарс''': Тунгалаг улаан, гүн ягаан болон улаан хүрэн өнгийн дарснууд энэ төрөлд багтана. Цагаан дарстай харьцуулахад найрлагандаа [[таннин]] ихээр агуулах ба гашуундуу амтагдана. Улаан дарсыг голчлон хар ба улаан усан үзэм ашиглан архиар исгэдэг байна. [[Мах]]ан төрлийн хоолтой сайн зохицох ба хөргөх тусам гашуун амт нь ихсэх тул хөргөлгүй уудаг.
=== Ягаан дарс ===
* '''Ягаан дарс''': Франц хэлээр ''розе'' гэх ба "сарнайн өнгө" гэсэн утгатай хундан ягаан туяатай дарс юм. Энэ төрлийн дарсыг цайвар өнгийн усан үзмийг улаан дарстай адил архиар исгэх болон улаан цайвар усан үзмүүдийг холиж хийх гэх мэт хэд хэдэн аргаар үйлдвэрлэнэ. Дарсны гол найрлагад [[ус]], [[этанол]], хэдэн төрлийн органик хүчил, чихэр, [[глицерин]], амино хүчил, таннин, нүүрстөрөгчийн 2 дахь исэл зэрэг орно. Органик хүчлүүдийн дотор дарсны чулууны хүчил (''tartaric acid''), алимын хүчил, нимбэгийн хүчил (''citric acid''), сүүний хүчил (''lactic acid''), цууны хүчил (''vinegar''), жимсний ясны хүчил зэрэг нь дарсны амт, үнэрт нөлөөлөх хамгийн чухал бүрэлдэхүүнд тооцогддог.
 
== Цахим холбоос ==
{{Commons|Wine|Дарс}}
{{Commonscat|Wine|Дарс}}
{{Wikiquote}}
{{Wiktionary}}
{{Wikisource}}
 
[[Ангилал:УндДарсны сэдэв| ]]
[[Ангилал:Ургамлын гаралтай исгэсэн ундаа]]