Төвөдийн өөртөө засах орон: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Мөр 43:
== Түүх ==
=== Манжийн үе ===
1713 онд [[Энх амгалан]] хаан, тавдугаар дүрийн Банчин Ловсан-ишийг "Бачин Эрдэнэ" гэсэн цолд өргөмжилж, түүний нэрийг албан ёсоор тогтоосон байна. Түүнээс хойш, Далай лам Лхасад Төвдийн ихэнх нутгийг захирч, Банчин эрдэнэ Шигаазад Төвдийн үлдсэн хэсгийг захирч байжээ. 1727 онд, Чин улсын хаан төрөөс Төвдэд суулгах түшмэл томилон, төв засгийн газрын өмнөөс Төвдийн орон нутгийн засаг захиргаанд хяналт тавиулсан байна. Төвд болон Сичуан[[Сычуань]], Юуньнань[[Юньнань]], Хөхнуурийн[[Хөхнуур]]ийн хилийн шугамыг энэ үед албан ёсоор тогтоосон юм. 1721 онд Чин улсын төв засгийн газар, Төвдэд Калон түшмэлийн дүрэм хэрэгжүүлжээ. 1750 онд Төвдийн засаг захиргаа, тогтолцоондоо дахин зохицуулалт хийж, Жүн ваны дүрмийг хүчингүй болгож, Төвдийн орон нутгийн засгийн газрыг байгуулан, Төвдэд суугаа түшмэл болон Далай лам хамтаар Төвдийн үйл хэргийг удирдан хамаарах дүрэм тогтоосон байна. 1793 онд, Чин улсын засгийн газар Төвдэд суугаа түшмэлийн эрх мэдэл, Далай лам, Банчин эрдэнэ, бусад том хутагтын төрөл арилжих, хил хязгаарын цэргийн хамгаалалт, гадаад харилцаа, санхүүгийн гааль татвар, мөнгө төгрөг үйлдэх болон удирдах жич сүм хийдийн хангалгаа, удирдан хамааралт зэрэг талаар нэртэй "Зарлигаар тогтоосон Төвдийн дотоод хэргийг хамаарах дүрэм"-ийг нийтэлсэн байна. Энэ дүрэм нийт 29 заалттай. Түүнээс хойших зуу гаруй жилд, 29 заалт бүхий дүрэмд тогтоосон үндсэн зарчим нь төвдийн орон нутгийн засаг захиргааны хууль дүрэм байсаар ирсэн юм.
[[Файл:13th Dalai Lama Thubten Gyatso.jpg|thumb|150px|13-р Далай лам]]