Википедиа

Блез Паскаль: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
[[Файл:Blaise_pascal.jpg|thumb|200px|Блез Паскаль]]
'''Блез Паскаль''' (* [[1623]] оны [[6 сарын 19]]-нд [[Клермон-Ферран]]д; † [[1662 он]] ы [[8 сарын 19]]-нд [[Парис]]т) нь [[Франц|Францын]] [[математик|математикч]], [[физик|физикч]], [[теологи|теологич]] байв.
 
== Намтар ==
Мөр 7:
Түүнийг гурван настай байхад нь ээж нь нас барсан бөгөөд [[1632]] онд Паскалийн гэр бүлийнхэн [[Парис]] руу нүүн иржээ. Түүний аав хуучныг баримтлагч байсан тул Паскальд өөрөө гэрээр боловсрол олгох нь зөв гэж үзжээ.
 
Паскалийг төрөх үед математикч [[Рене Декарт]] 27 настай байлаа. Түүнийг нас барсны дараа Паскаль 12 жил амьдарчээ. [[Исаак Ньютон|Ньютоноос]] хэдхэн жилийн өмнө төрсөн байлаа. Декарт, [[Пьер де Ферма|Ферма]] зэрэг агуу математикчидтай нэг үед төрсөн нь түүний хувьд нэг талаар азгүй хэрэг байжээ. Тийм болохоор өөрөө баталчих байсан теоремийн зарим хэсгийг Ферматтай хуваалцжээ. Өөрийг нь “Гайхамшигтай хүүхэд” хэмээн алдартай болгосон [[геометр|геометрийн]] нээлтээ тухайн үед түүнээс бага нэртэй байсан Десергугаас санаа болгон авсан гэдэг. [[Шашин]], [[гүн ухаан|гүн ухааныг]] илүү их сонирхдог, математикт дургүй охин дүү нь түүнд их нөлөөлдөг байсан боловч Паскаль хэтэрхий ихийг бүтээжээ.
 
Тэр 12 настайдаа ааваасаа геометр гэж юу болохыг, юу судалдгийг асуужээ. Аав нь түүнд “ зөв талбайд биетүүд зурж, тэдний хоорондох уялдааг судалдаг” гэж хариулжээ. Үүнээс үндэслэн баталгаа хийж эхэлсэн бөгөөд аав нь ч түүнд Евклидийн “Эхлэл”, Аполлогийн “Конус” номыг өгчээ. Тэгээд математикийн хичээлд сууж эхэлсэн бөгөөд Парисийн Академи дэх хичээлд оролцдог болжээ.
Мөр 13:
Эцэг нь математикаар хичээллэхийг хориглосон боловч нууцаар геометр үзэж эхэлсэн бөгөөд татварын албаны байцаагч аавынхаа ажлыг хөнгөвчлөхийн тулд тооны машиныг зохиожээ.
 
Паскаль [[1639]] онд 16 нас хүрэхээсээ өмнө хамгийн гайхалтай геометрийн нотолгоогоо хийжээ. [[19-р зуун|19-р зуунд]] амьдарч байсан нэрт математикч [[Силвестр]], Паскалийн уг теоромийг “муурын өлгий” гэж нэрлэжээ. 11 настайдаа дуу чимээний тухай бүтээл туурвисан бөгөөд 16 настайдаа конусын талаар бичсэн нь Декартыг хүртэл гайхшруулж байлаа. 18 настайдаа одоо [[ПарисийнПарисын музей|ПарисийнПарисын музейд]] хадгалагдаж байгаа [[тооны машин|тооны машиныг]] зохион бүтээжээ. [[Физик]] дэх агаарын хүнд, хийн нягт даралт зэрэг өөрийн нэрээр нэрлэгдсэн хуулиудыг нээжээ.
 
Апполо болон бусад эрдэмтдийн судалгаанд дүгнэлт хийсэн 400 гаруй бүтээл туурвижээ. Эдгээрийг хэвлээгүй байсан тул одоо алга болсон байна. Харин Лейбниц энэ бүтээлийн хувийг олж үзэж, судалсан байдаг. Энэ нь метрийн систем дэх бус геометрийн проекц байсан байна. Аристо математикийг “олонлогийн ойлголт” гэж тодорхойлж байсан бол Паскалийн геометрт олонлог байхгүй байв.
Мөр 26:
* [[Паскалийн гурвалжин]]
 
== Цахим холбоос ==
{{DEFAULTSORT:Паскаль, Блез}}▼
{{Commons|Blaise Pascal|Блез Паскаль}}
* {{DNB-Portal|118591843}}
* {{DDB|Person|118591843}}
 
▲{{DEFAULTSORT:Паскаль, Блез}}
[[Ангилал:Блез Паскаль| ]]
[[Ангилал:ФранцынЗохион математикчидбүтээгч]]
[[Ангилал:17-р зууны математикч]]
[[Ангилал:17-р зууны физикч]]
[[Ангилал:Логик судлаач]]
[[Ангилал:Францын математикч]]
[[Ангилал:Шинэ эриний өмнөх гүн ухаантан]]
[[Ангилал:17-р зууны гүн ухаантан]]
[[Ангилал:Христийн шашны гүн ухаантан]]
[[Ангилал:Янсенизмын хүн]]
[[Ангилал:Урсгалын механикч]]
[[Ангилал:Афорист]]
[[Ангилал:Францчууд]]
[[Ангилал:Физикч1623 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1662 онд өнгөрсөн]]
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Блез_Паскаль"-с авсан