Хазара: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Tags: Visual edit Mobile edit Mobile web edit
Зөвхөн монгол бус бусад хэлээр ч ингэж бичсэн байгаа
Мөр 27:
|related = [[Аймак]]
}}
'''Хазаарчууд, Хэзаарчууд''' <ref>Монгол хэлнээ урьд нь "Хазаар" гэж нэвтэрхий толины хуудасны бичигдэж байсан түүх байна. Хүүхэд-залуучуудын нэвтэрхий толь III ботийн 56-р талын Афганистан улсын тухай өгүүлэлд Афганистанд 20 гаруй үндэстэн ястан суудгаас хүн амын 55 хувь нь афган буюу пүштүн, бусад нь тажик, узбек, хазаар, могол зэрэг үндэстэн болно гэж бичжээ.</ref> ({{lang-fa|هزاره}}, «[[мянган|мянга]]», орос. Хазарейцы, англ. Hazaras) гэх [[ард түмэн|ястан]] [[Афганистан]]ы төв хэсэг (Хазараджат) болон Пакистанд оршин суудаг эртний Монгол угсаатан. Хазаарчууд Чингис хааны тэртээх 13-р зуунд үлдээсэн Мянгад цэргүүдийн удам гэх буруу ойлголт хүчтэй дэлгэрчээ. Перс хэлнээс хазаар гэдэг үг нь Мянга гэсэн үг. 7-10 зуунд оршин тогтнож байсан түрэг угсааны Хазаарын хаант улстай байсанандуурж болохгүй. Тэд бол хазаарууд. Энэ ястан бол хазаарчууд.
 
Нийт дэлхий дээр 10 -115 сая орчим хүн өөрсдийгөө хазаарчууд гэх бөгөөд үүнээс Афганистанд 73 500 000 орчим, Пакистанд 3,956,000, Австралид 90,000, Их Британд 54,230, Канадад 36,376, Туркэд 33,320 хүн тус тус амьдарж байна.
 
Түүхийн явцад хазаарчууд тухайн нутгийн ард түмний дунд уусаж монгол хэлээ мартсан боловч хазаарчуудын хэлний 10% нь монгол болон таджик (перс гарлын хэл) хэлнээс гаралтай үгнүүд байдаг. Орчин үеийн хазаарчууд дари (перс гарлын хэл) хэлээр ярих бөгөөд мөн түүний нэг хэлбэр болох хазараги аялгуугаар ярьдаг. Тэдний шашин шүтлэг нь лалын шашний шийт урсгал.
Тэдний шашин шүтлэг нь лалын шашний шийт урсгал.
 
Орчин үеийн хазаарчууд дари (перс гарлын хэл) хэлээр ярих бөгөөд мөн түүний нэг хэлбэр болох хазараги аялгуугаар ярьдаг. Тэдний шашин шүтлэг нь лалын шашний шийт урсгал. Генийн судалгаа шинжилгээний үр дүнд Хазарачууд Иран хэлтэй бөгөөд Иран цустай. Тэдний эцгийн Й-ДНХ нь Иран мөн. Хазарачууд ихэвчлэн (34 хувь хүртэл) R1 гапло бүлгийн хүмүүс. Монголчууд (Ар, Өвөр Монгол, Буриад, Халимаг) С3 гапло бүлэгтэй. Ийм тэс өөр
 
Генийн судалгаа шинжилгээний үр дүнд орчин үеийн хазаарчуудын ихэнх нь буюу 33,3 % нь монголын гэгдэх С2 (хуучнаар C3) гаплобүлэгт хамаарагдаж буйг тогтоосон. 2-х том бүлэг нь — ойрх дорнодын гэгдэх J2 гаплобүлэг (26,6 %).
 
 
==Бусад мэдээлэл ==
Хазаарчууд Чингис хааны үлдээсэн Мянгад цэргүүдийн удам. Ихэнхдээ Монголчуудын түүхийг хулгайлах гэсэн санаархагчид тэднийг Монгол биш бас түүнчлэн Чингис хаан Монгол биш мэт мунхруулгыг тараах болсон. Тэдний өв уламжлал Монголоо гэсэн сэтгэл гений шинжилгээ нь тэднийг Монгол гэдгийг гэрчилсэн. Монголчуудаар өөрсөдөөр нь түүхийг нь үгүйсгүүлэхийн тулд Хазаарчуудыг өөр үндэстэн мэтээр мушгин гуйвуулах болсоныг анзаарах цаг болсон. Илүү дэлгэрэнгүйг>>>>>>>> https://www.youtube.com/watch?v=luwy_usX6rQ
Хазаарчууд Чингис хааны үлдээсэн Мянгад цэргүүдийн удам гэх худал ташаа мэдээлэл монгол ихээр тархжээ. Ихэнхдээ Монголчуудын түүхийг хулгайлах гэсэн санаархагчид тэднийг Монгол гэж чичэрдэг, мунхруулгыг ихээр тараах болсон байна. 13-р зууны 1000 монгол цэрэг өсөж үржээд 800 жилийн дараа 10-аас дээш сая болж үржэхгүйн тодорхой юм. Тэгхэд цэвэр монгол угсаатан өдгөө 21-р зуунд өвөр,халх,буриад,халимаг,туваагаа оруулаад 8 сая хүрэхдээ үгүй байна.Өдгөө афган улс дайн самуунтай байгаа учир ард дэргэд болох хазаарчууд өөр газар оршин суухын тулд маш том газар нутагтай монгол эх орныг минь онилж ядуу буурай ард эргэд болох халхуудад тал засаж өөрсдийгөө монголчууд гэж худлаа тархийг нь угааж манай хасгууд шиг газар заалгаж авах санаатай юм. Монголчууд хэдхэн хасаг муслим эргэдээ байрж дийлэхгүй байхад 10 сая лалуудыг яаж дийлнээ.
[[Цахим өртөө]] сүлжээний гишүүдийн хандивын тэтгэлэгт нэр бүхий Хазаарч угсааны 3 оюутан шалгарч Монгол улсад, [[МУИС]]-д суралцаж байна.<ref>GoGo Мэдээ: [http://news.gogo.mn/r/60182 3 хазара оюутан батламжаа авах гэж байна]</ref>
 
==Эх сурвалж==
{{reflist}}
 
==Гадаад холбоос==
*[http://www.wahdatnews.com/archives/973 A BRIEF INTRODUCTION OF HAZARA MONGOL]