Википедиа

Хубилай хаан: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Мөр 102:
 
=== Хатад ===
 
**'''Тэгүлэн''' нь Хубилай хааны анхны хатан бөгөөд залуу байхдаа нас барсан. Тэрээр Дорж хэмээх хүү төрүүлсэн.
**[[Чаби хатан|'''Чаби хатан''']] нь (1227-1281) [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноён охин бөгөөд [[Хубилай хаан]]ы 2 дахь хатан. Тэрээр хэзээ Хубилай хаантай гэрлэсэн нь тодорхойгүй ч Их хаанд [[Чингим]], Мангала, [[Номуган]], Хөхэчи гэх 4 хүү төрүүлэн өгсөн.
Line 109 ⟶ 110:
**Нуган хатан
**[[Бавужин хатан]]: Үүшин овгийн Борохул ноёны удмын хүн. Аячи тайж, Тогоон нарын эх.
**Хөхлүн хатан
**Сүхдаш хатан
**Бабахан хатан
**Сабуху хатан
 
=== Хөвүүд ===
 
**[[Дорж (Хубилайн хүү)|Дорж]] (1246-1263) нь [[Хубилай хаан]]ы ахмад хөвүүн бөгөөд 1260 онд Хубилай хааныг хаан суухад хунтайжаар өргөмжилөгдөж, Төвлөн засах яамны эрхэлсэн сайд болсон. 1263 онд өвчнөөр тэнгэрт хальсан.
**[[Чингим|'''Чингим''']] (1243-1286) Хубилай хааны дэд хөвүүн. 1266 онд жинь ван, 1273 онд [[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|янь ван]] бөгөөд [[хунтайж]] болсон. 1286 онд өвчин тусч өөд болсон. Күнзийн номлолд нэвтэрч, Хархорум хотод цэрэг захирч удаан хугацаагаар сууж байсан.
**[[Мангала]] бол [[Хубилай хаан]]ы гутгаар хөвүүн бөгөөд Чинь ван, Ань Си ван цолтойцол хүртэж, Ганьсу, Шааньси мужийн их цэргийг захирч, Хайду ханы эсрэг байлдаж байсан. 1280 оны орчимд нас барсан.
**[[Номуган]] Хубилай хааны дөтгөөр хөвүүн. Бэй Ань ван цолтойцол байсан.хүртэж, [[Хайду ханыхан]]<nowiki/>ы эсрэг тэмцэж байсан бөгөөд сүүлд 1280 аад1292 оны үед нас барсан.
**[[Хөхэчи]] нь ЮньнаьЮньнань ван цолтойгоор [[Юньнань муж]]ийг захирч байсан. Хятад зөвлөхдөө алуулсан. Түүний цол, албан тушаалыг үр удам нь залгамжлжээ.
**[[Аячи]] нь Хубилай хааны 6-р хөвүүн. бөгөөдНаян Давангийн ванбослого цолтойдарах их цэргийн нэгэн хэсгийг удирдаж байсан.
**[[Агругчи]] нь Хубилай хааны 7-р хүү юм. Си Пин ван цолтойцолтойгоор Түвэдийг захирч байсан.
**[[Хөхчү (Нин ван)|Хөхчү]] нь Хубилай хааны 8-р хүү агаад Нин Юань ван цол хэргэмтэйхүртэж байсан. Хархорум хотын орчимд цэргийн захирагчын тушаалд удаан хугацаанд сууж, Хайду ханы цэрэгтэй тулалдаж байсан. 1298 онд цэргийн цааз зөрчөөд, Хайду ханы их цэрэгт ялагдсан тул эрх мэдэлээ хураалгаж, [[Гуулин улс|Гуулин улсад]] цөлөгдсөн. Хайсан хааны үед өршөөгдөж, суллагдсан.
**[[Тогоон(ханхүү)]] бол Хубилай хааны 9-р хүү. Өмнөдийг тохинуулагч Чжэнь Нань ван цолтойгоор [[Вьетнам]], [[Бирм]]ын эсрэг аян дайнд оролцож байгаадтом сүүлдялагдал амсаж шийтгэл хүлээж, 1289 онд Янжоу хотын захирагчзахирагчаар болсонцөлөгдсөн.
**[[Хоталатөмөр|Хоталтөмөр]] нь Хубилайн 10-р хүү. [[Буянт хаан|Буянт хааны]] үе хүртэл амьдарч байсан.
**[[Тэмүчи]] нь [[Хубилай хаан]]ы Намбуй хатнаас төрсөн.<ref>Ч.Содбилэг, Монголын Юань улсын түүх. х.261 ISBN 99929-78-81-3</ref> Багадаа эндсэн бололтой.
 
=== Охид ===
 
**Жао Гуо Да Жан гүнж '''Ильюэ''' нь Жао У Сянь ван '''Айбухтай''' гэрлэв.
**ЧанЖао Гуо Да Жан гүнж '''Уружин[[Ерөө гүнж|Ильюэ]]''' нь [[Хонгирад|хонгирадын]] Жао У Сянь ван '''БэйбухтайАйбухтай''' гэрлэв.
**Чан Гуо Да Жан гүнж '''Чалун[[Улужин]]''' нь [[Ихирэс|ихирэсийн]] '''ТажинхантайБэйбухтай''' гэрлэв.
**ЛуЧан Гуо Да Жан гүнж '''Өлзий[[Чалун]]''' нь '''Өрөгжинтэйихирэсийн Тажинхантай''' гэрлэв.
**Лу Гуо Да Жан гүнж '''Нангиажин[[Өлзий гүнж|Өлзий]]''' нь хонгирадын '''ТөмөртэйУручинтай''' гэрлэв.<ref>https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%BD%E5%BF%85%E7%83%88</ref>
**Лу Гуо Да Жан гүнж '''[[Нангиажин]]''' нь эгч Өлзий гүнжийг нас барсны дараа '''хонгирадын Уручинтай''' гэрлэж, түүний нөхөр өөд болсны сүүлээр эртний ёсоор хадам дүү '''Төмөр, Манжидай''' нартай залгааагаар гэрлэв.<ref>https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%BD%E5%BF%85%E7%83%88</ref>
**'''Чи Гуо Да Жан гүнж''' '''Хутулухэрмиш (1259-1297), ('''忽都魯揭里迷失''')''' нь Хубилай хааны охин бөгөөд [[Курё улс|Гүрё улсын]] [[Чүннёль ван|'''Чүн Нёл''']] вангийн хатан болсон.
 
==Хубилай Их Хааны намтар судлал==
Хубилай Их Хааны намтрыг анх бичсэн орон бол Солонгос улс ([[Гуулин улс]]), Солонгосын түүхчид юм. Хубилай Хааны Гуулин хүргэн Ван бичгийн түшмэлдээ "Хубилай Хааны намтрнамтар" ыг эмхлэн бичихийг тушаасан тухай түүхэн тэмдэглэл [[Гуулин улс]]ын сударт (1-31-484,3-31-311) бий. Солонгос мэргэд, Хубилай Хааны намтрыгнамтарыг долоон сарын дотор бичин дуусгаж, 10 сарын билгийн тооллын хар нохой өдөр Монголд илгээсэн түүхэн тэмдэглэл нь [[Гуулин улс]]ын сударт (1-31-485,3-31-314) толилуулсан байдаг.<ref>[[Б. Сумъяабаатар]], "Хубилай Их Хааны үеийн Монгол Солонгосын харилцаа", 2015, p. V, Vi, ISBN 978-99973-3-025-3</ref>
 
== Эшлэл ==
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Хубилай_хаан"-с авсан