Чарльз Дарвин: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
[[Файл:Charles Darwin aged 51.jpg|thumb|right|250px|Чарльз Дарвин 51 настайдаа]]
'''Чарльз Роберт Дарвин''' буюу '''Чарльз Дарвин''' ({{lang-en|Charles Robert Darwin}}, 1809 оны 2 сарын 12 - 1882 оны 4 сарын 19) нь [[эволюци|эволюцийн онолоороо]] алдаршсан, [[Англи]]йн [[натуралист]], [[биологи]]ч байжээ. Дарвин анх эрдэмтдийн дунд [[геологи]]йн салбарт оруулсан хувь нэмэрээрээнэмрээрээ алдаршсан бөгөөд үүний дараагаар бүхий л амьд биес нэг буюу бага тооны өвгөөс [[байгалийн шалгарал|байгалийн шалгарлын]] замаар хувьсаж ирсэн хэмээн үзэж, үүнд шинжлэх ухааны нотолгоог өгчээ.
 
Түүний амьд байх хугацаанд эволюцийн онол эрдэмтэд болон ердийн иргэдэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн бөгөөд байгалийн шалгарлын тухай онол нь 1930-аад онд эволюцийн процессиийн гол тайлбар болох нь хүлээн зөвшөөрөгдсөн. Эдгээр нь одоогийн эволюцийн онолын гол тулгуур болж өгдөг.
 
Дарвины нээлт нь амьд биесийн олон янз байдал яаж бий болсныг тайлбарладагаараатайлбарладгаараа [[биологи]]йн шинжлэх ухааны тулгуур болж өгдөг байна.
 
== Эволюцийн онолоо боловсруулсан нь ==
Дарвин нь [[Эдинбургийн Их Сургууль]], дараа нь [[Кембрижийн Их Сургууль]]д суралцаж байхдаа байгалийн түүхэд сонирхолтой болжээ. 1831-1836 оны хооронд 5 жилийн турш Бигль хөлөг онгоцоор аялажаялж байх явц дахь түүний онлуудонолууд ба ажиглалтууд нь [[Чарльз Лайель|Чарльз Лайелийн]] онолуудыг баталгаажуулж, [[геологи]]ч болгосон бөгөөд энэ аялалынхаааяллынхаа тэмдэглэлийг хэвлэж нийтлэсэн нь түүнийг алдартай номын зохиолч болгожээ.
 
Тэрээр аялалынаяллын явцад цуглуулсан [[амьтан]] [[ургамал]], чулуужсан амьд биесийн газар зүйн тархалтын тухай эргэлзсээр, зүйлүүдийн [[трансмутаци]]йн тухай судалж 1838 онд байгалийн шалгарлын тухай онолоо анх гаргажээ. Өөрийн бодол санаагаа бусад натуралистуудтай хэлэлцэж байсан боловч түүний геологийн ажил саад болж, олон жилийн турш онолоо боловсруулах шаардлагатай байв. 1858 он хүртэл онолоо боловсруулсаар байтал өөрийн онолтой төстэй онолын тухай [[Альфред Рассел Уоллес]] түүнд эссе бичиж явуулснаар, хоёулангийн онолыг даруй хамтад нь хэвлүүлжээ.
 
Дарвин нь: