"НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга"-ны өөр хувилбарууд

засварлах хураангуй байхгүй
No edit summary
No edit summary
'''Гледвин Жеб''' /Gladwyn Jebb/ (1900–1996) ИБУИНВУ-ын дипломат. НҮБ-ыг шинээр байгуулах асуудалд анхаарч ажилсан. Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа НҮБ-ыг байгуулах бэлтгэх хорооны Гүйцэтгэх нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байгаад 1945 оны 10 дугаар сараас НҮБ-ын анхны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Трюгве Ли-г 1946 онд 2 дугаар сарын 2-нд сонгох хүртэл Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэсэн.
 
''1945.10.24-1946.02.01 хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 101 хоног ажилсан.''
 
<nowiki>---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
1.'''Трюгве Хальвдан Ли''' /Trygve Lie/ (1896–1968)Дайны дараах энх тайван, Солонгосын дайн зэрэг асуудалд анхаарч ажилсан. Норвегийн Хөдөлмөрийн намын удирдагч, Гадаад хэргийн сайд асан Трюгве Ли-г ЗХУ-ын саналаар ЕНБД-аар томилсон. НҮБ-ыг Солонгосын дайнд оролцуулсаны улмаас Ли-г НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн ээлжит сонгуулиар ЗХУ “вето” 1951 онд тавьсан боловч АНУ НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганд улиран сонгох асуудлыг оруулж томилсон. Гэвч удалгүй 1952 онд ЗХУ тэргүүтэй гишүүн орнуудын эсэргүүцэлтэй тулгарч огцорход хүрсэн. Баруун Европын бүсээс сонгогдож 1952 онд огцорсон.
 
1.'''Трюгве Хальвдан Ли''' /Trygve Lie/ (1896–1968)Дайны дараах энх тайван, Солонгосын дайн зэрэг асуудалд анхаарч ажилсан. Норвегийн Хөдөлмөрийн намын удирдагч, Гадаад хэргийн сайд асан Трюгве Ли-г ЗХУ-ын саналаар ЕНБД-аар томилсон. НҮБ-ыг Солонгосын дайнд оролцуулсаны улмаас Ли-г НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн ээлжит сонгуулиар ЗХУ “вето” 1951 онд тавьсан боловч АНУ НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганд улиран сонгох асуудлыг оруулж томилсон. Гэвч удалгүй 1952 онд ЗХУ тэргүүтэй гишүүн орнуудын эсэргүүцэлтэй тулгарч огцорход хүрсэн. Баруун Европын бүсээс сонгогдож 1952 онд огцорсон.
 
''1946.02.02-1952.11.10 хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 6 жил, 282 хоног ажилсан.''
 
<nowiki>-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
2.'''Даг Хаммаршёльд''' /Dag Hammarskjöld/ (1905–1961)
Швед иргэн. Ази, африк дахь эрх чөлөөний хөдөлгөөнүүд. НҮБ-ын шинэ гишүүн орнууд асуудлаар ажилсан.Умард Родези буюу өнөөгийн Замбид 1961 оны 9 дүгээр сард НҮБ-ын Конгод энхийг сахиулах үйл ажиллагааны үеэр онгоцны ослоор нас барсан. Хэд хэдэн нэр дэвшигчдийг “вето” тавьж буцаасны эцэст НҮБ-ын Аюулгүй Зөвлөлийн гишүүн орнууд Даг Хаммаршёльдын нэр дээр тогтож сонгогдсон бөгөөд 1957 онд түүнийг санал нэгтэй улиран сонгогдсон байдаг. Конго дахь үйл явдлын үеэр Хаммаршёльдын НҮБ-ыг удирдаж байгаа байдал ЗХУ-ын хурц шүүмжилд өртөж НҮБ-ыг 3 хүний бүрэлдэхүүнээр удирдуулах санал гаргахад хүрч байсан ч асуудал бүтээгүй билээ. АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жон Кеннеди түүнийг "Манай зууны хамгийн агуу төрийн зүтгэлтэн” гэж өргөмжилж байсан.
 
''1953.04.10- 1961.09.18 хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 8 жил, 161 хоног ажилсан.''
 
<nowiki>------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
3.'''У Тан''' /U Thant/(1909–1974)
Бирм буюу өнөөгийн Мьянмар Улсын иргэн. Карибын мөргөлдөөн, Вьетнамын дайн, Синайн хойг, НҮБ-ын хөтөлбөрүүд бий болгох дээр голлон ажилсан.
Өмнөх жилүүдэд Европын орнуудаас ЕНБД-ыг сонгож байсныг хөгжиж буй орнууд эсэргүүцэж байсантай холбогдуулан Азийн бүс нутгийг төлөөлүүлж НҮБ дахь Бирмын /өнөөгийн Мьянмар/ Байнгын төлөөлөгч У Таны нэрийг дэвшүүлсэн. Гэвч НҮБ дахь “Алжирын тусгаар тогтнолын тухай” хороог тэргүүлж байсан У Таныг Израилийг дэмжсэн гэж франц болон арабын ертөнцийн орнуудын шахалтаар зөвхөн өмнөх НҮБ-ын ЕНБД Хаммаршёльдын эрхийн хугацааг дуустал сонгосон. Гэвч жилийн дараа 1966 он хүртэл У Таныг санал нэгтэй сонгосон бөгөөд 1966 онд түүнийг хоёр дахь удаагаа улираан сонгосон юм. У Таныг НҮБ-ын ЕНБД-аар сонгогдохын өмнөхөн нь буюу 1961 оны 10 дугаар сарын 27-нд Монгол улс НҮБ-д элссэн билээ.
''
1961.11.30-1971.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 10 жил,31 хоног ажилсан.''
 
''1961.11.30-1971.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 10 жил, 31 хоног ажилсан.''
4.'''Курт Вальдхайм''' /Kurt Waldheim/(1918–2007)
 
<nowiki>--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
4.'''Курт Вальдхайм''' /Kurt Waldheim/(1918–2007)
Австри Улсын иргэн. Хуучин ЗХУ тэрогүүтэй социалист орнуудтай дотно харилцаатай байсан гэгддэг.
К.Вальдхаймыг НҮБ-ын ЕНБД-аар 1971 онд сонгох эхний хоёр шатанд БНХАУ болон Их Британи “вето” тавьж байсан ч гурав дахь шатанд түүнийг сонгосон. 1976 онд К.Вальдхаймыг улиран сонгохыг БНХАУ эсэргүүцэж байсан ч эцэстээ зөвшөөрсөн боловч 1981 онд 3 дахиа сонгогдох боломжийг нь БНХАУ хаасан. 1986-1992 онуудад Вальдхайм Австри улсын Ерөнхийлөгчөөр сонгогдож байсан. Сүүлд түүнийг Фашист Германы армид алба хааж байсан гэж НҮБ-ын Цэргийн хэрэгтнүүдийн комисс буруутгаж байжээ. '''1977 онд Монгол Улсад анх удаа айлчилсан НҮБ-ын ЕНБД.'''
 
'''
''1972.01.01-1981.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 9 жил, 364 хоног ажилсан.''
 
<nowiki>-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
5.'''Хавьер Перес Де Куэльяр''' /Javier Pérez de Cuéllar/ (1920-)
'''
 
''1982.01.01-1991.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 9 жил,364 хоног ажилсан. 3 дахиа нэрээ дэвшүүлээгүй байна. ''
 
<nowiki>---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
6.'''Бутрос Бутрос-Гали''' /Boutros Boutros-Ghali/ (1922–2016)
Арабын Бүгд Найрамдах Египт Улсын иргэн. НҮБ-ын шинэчлэл,шинэ гишүүн орнуудын асуудлыг анхаарч ажилсан. Африк тивээс анх сонгогдсон бөгөөд улиран сонгогдоход нь АНУ “вето” тавьжээ. 102 гишүүнтэй “Эвсэлд үл нэгдэх хөдөлгөөн”-ийхөн БНХАУ-ын дэмжлэгтэйгээр НҮБ-ын ээлжит ЕНБД Африк тивээс байх ёстой гэж үзэж өөр нэр дэвшигчийг гаргахгүй байх бүрэн магдалалтай байв. НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөл 5 удаа нууцаар санал асуулга явуулахад Бутрос-Гали олонхын санал авч байсан тул Африк тивээс анх удаа олон улсын эрх зүйч Бутрос Гали сонгогдсон байна. Харин 1996 онд түүнийг улиран сонгогдохоор нэрээ дэвшүүлэхэд АНУ НҮБ-ын шинэчлэл хийхэд хангалтгүй ажилсан гэж үзээд “вето” тавьжээ.
 
''1992.01.01-1996.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 4 жил, 364 хоног ажилсан.''
 
<nowiki>---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
7.'''Кофи Атта Анан''' /Kofi Annan/(1938-)
 
''1997.01.01-2006.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар Африк тивээс сонгогдон 9 жил, 364 хоног ажилсан бөгөөд 3 дахиа нэрээ дэвшүүлээгүй байна.''
 
<nowiki>----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
8.'''Бан Ги Мүүн''' /Ban Ki-moon/ (1944-)
2006 оны 12 дугаар сард анхны зүүн Азийн төлөөлөл болох БНСУ-ын Гадаад хэрэг, худалдааны сайд асан Бан Ги Мүүн НҮБ-ын ЕНБД-аар сонгогдсон. 2011 оны 6 дугаар сард НҮБ-ын Ерөнхий Ассамлейн чуулганаар улиран санал нэгтэй сонгогдсон. '''2009 оны 7 дугаар сард НҮБ-ын ЕНБД Бан Ги Мүүн Монгол Улсад албан ёсоор айлчилжээ.'''
 
''2007.01.01-2016.12.31-ний хооронд НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар Ази, Номхон далай бүсийн 2 дахь төлөөлөл болж 9 жил,364 хоног ажилсан. 3 удаа нэрээ дэвшүүлээгүй.''
 
<nowiki>-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki>
 
9.'''Антониу Маниуэль де Гутерриш''' /António Guterres/ (1949-)