Алан Матисон Тюринг: Засвар хоорондын ялгаа

| doctoral_advisor = [[AlonzoАлонзо ChurchЧөрч]]

| doctoral_students = [[RobinРобин GandyГанди]]

'''Алан Матисон Тюринг''' ({{lang-en|Alan Mathison Turing}} ([[1912 он]]ы [[6 сарын 23]]) — ([[1954 он]]ы [[6 сарын 7]])) — английнАнглийн нэрт [[математик]]ч, [[логик]]ч, [[криптограф]]ч, [[информатик]]ийн хөгжилд хүчтэй нөлөө үзүүлсэн хүн. 1945 оны [[АнглийнИх Британийн эзэнт гүрний медаль]]тай, 1951 оноос [[ЛондонгийнЛондоны хатан хааны нийгэмлэг]]ийн гишүүн болсон<ref name="БСЭ">http://slovari.yandex.ru/Тьюринг/БСЭ/Тьюринг%20Алан%20Матисон/|заглавие=Тьюринг Алан Матисон|издание=3-е</ref>.

1936 онд түүний санал болгосон абстракт тооцоолон бодох машин «[[ТюрингийнТюринг машин]]» нь [[өргөн хүрээнд зориулсан компьютер]] юм.

Дэлхийн II дайны үед Алан Тюринг Блетчли-паркт байрлах криптоанализийн чиглэлээр ЗГ-нын код болон шифрийн сургуульд ажиллаж байв.

Тюринг захианы нууцлалыг эвдэх хэд хэдэн арга зохиосон бөгөөд үүн дотор Германы [[Энигма шифратор]]-нын нууцыг тайлахад ашиглагдаж байсан [[Бомбе]] машинд зориулсан онолын суурь бүтээл ч гэсэн орж байв.

Дайны дараа Тюринг [[National Physical Laboratory, UK| Их Британы физикийн үндэсний лабораторидлаборатори]]д ажиллаж байв. Энд тэрээр өөрийн төслийн дагуу дэлхийд анх удаа санах ойд хадаглагдах програмтай компьютер [[ACE]] бүтээгджээ.

1948 онд эрдэмтэн маань [[МанчестерийнМанчестерын их сургуульсургуульМанчестерын их сургуулийн]]-н дэргэдэх Макс Ньюманы тооцоолон бодох лабораторид нэгдсэн бөгөөд тэнд [[Manchester computers|МанчестерийнМанчестерын компьютерүүдкомпьютерууд]]{{sfn|Leavitt|2007|с=231–233}} бүтээхэд туслахаар оролцсон ба дараагаар нь [[Математик биологи|математик биологийн]] талаар сонирхож эхэлжээ.