Сибирь: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
Vanchinbal (Яриа) хэрэглэгчийн 527121 засварыг цуцлах |
||
Мөр 1:
[[Файл:SiberiaMap.png|right|250px|thumb|Сибирь]]
[[Файл:Siberia Federal Subjects.png|right|250px|thumb|[[Сибирийн Холбооны тойрог]] (тод улаан) ба өргөн утгаарх Сибирь (бүдэг улаан)]]
'''
Нийтлэг тохиолдолд [[Япон тэнгис]], [[Агнуурын тэнгис]]ийн эрэг хавийн нутгууд хамаардаггүй боловч өргөн утгаараа тус бүс нутгийг оруулж заах тохиолдол бий. Өтгөн шигүү ой тайга, намгаас үнэртэх шивтрээс нь болж [[Монголчууд]] '''
[[Екатеринбург]], [[Омск]], [[Новосибирск]], [[Красноярск]], [[Эрхүү]] зэрэг томоохон хотууд бий. Өргөн утгаарх Сибирь нь түүнчлэн [[Хабаровск]], [[Владивосток]]ийг агуулна.
Мөр 14:
Ихэнх хэсгийг нь [[тайга]] хэмээн нэрлэгдэх зах хязгааргүй [[шилмүүст ой]] эзлэнэ. Хойд хэсгээрээ [[тундр]]ын бүст хамаарч, ургамалын төрөл зүйл эрс цөөрнө. Газар доор нь зузаан [[мөнх цэвдэг]]ийн давхрага бий. Байгалийн баялаг асар их бөгөөд хэрээс хэтэрсэн олборлолт нь [[дэлхийн дулаарал]] болон [[Байгалийн бохирдол|байгалийн бохирдлын]] нэгэн хүчин зүйл болж байна хэмээн үздэг.
Устах аюулд ороод буй
[[Обь мөрөн|Обь]], [[Енисей мөрөн|Енисей]],
Мөн
== Түүх ==
Мөр 25:
Сибирь нь Монголын хойд хэсэгт орших тул түүхийн салшгүй холбоотой нутаг юм. Монголчууд хүч суларсан үедээ [[Хятад]]ын довтолгооноос зугтан Сибирь лүү оддог байснаас эзлэгдэж байсан удаагүй, морь хөлөглөсөн Монголчуудад Сибирийн тайга нь сайхан түшиц газар болдог байв. Одоо ч Сибирийн урд үзүүрт Монголчуудын хамгийн хойд анги болох [[буриад]] ардууд оршин суудаг билээ.
Анх Оросоос
Сибирийг эзэмшсэн Орос улс нь [[Манж Чин улс]]тай шууд хиллэх болсон юм. Тэд [[Албазин]], [[Нерчинск]] цайзуудыг байгуулсан боловч [[Энх-Амгалан хаан]] үүнийг нь эсэргүүцэж [[1685]] онд цэрэг илгээн Албазиныг сүйтгэсэн байна. Хүч тэнцүү хоёр гүрэн сөргөөцөлдөх нь зохисгүй гэж үзсэн 2 тал [[1689]] онд [[Нерчинскийн гэрээ]]г байгуулан хилийн заагаа [[Становын нуруу]] буюу Гадаад Хянганы нуруугаар тогтоосон юм. Ийнхүү хойд талаараа оросуудаар хашигдсан нь монголчуудыг Манж Чин улсад эзлэгдэхэд хүргэсэн байж болох талтай.
|