Мөнгө (химийн элемент): Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
{{Template:ХимийнИнфобокс химийн элемент
<!--- Periodensystem --->
|Нэр=Мөнгө (Ag)
| bild = Silver crystal.jpg
|Атомын дугаар=47
| Name = Мөнгө
|Атом масс=107.8682
| Symbol = Ag
|Өнгө=Гялгар цагаан (мөнгөлөг)
| Ordnungszahl = 47
|Электрон байгуулалт=&#91;[[ксенон|Xe]]&#93; 4f<sup>14</sup> 5d<sup>10</sup> 6s<sup>1</sup>
| Serie = Üm
|Электроны тоо=2, 8, 18, 18, 1
| Gruppe = 11
|Төлөв=Хатуу
| Periode = 5
|Нягт= 10.49
| Block = d
|Хайлах Т=(961.78&nbsp;°C, 1763.2  °F), 1234.93
<!--- Allgemein --->
|Буцлах Т=(2162&nbsp;°C, 3924 °F), 2435
| Hauptquelle = <ref>Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus [http://www.webelements.com/silver/ ''Silber.''] auf: ''webelements.com'' entnommen.</ref>
 
| Aussehen = гялалзсан цагаан металл
|Хайлалтын дулаан=11.28  
| CAS = 7440-22-4
|Ууршилтын дулаан=250.58
| ATC-Code = {{ATC|D08|AL30}}
|Дулаан багтаамж=(25 °C) 25.350  
| Massenanteil = 0,079&nbsp;ppm<ref name="HOWI_1433">{{Holleman-Wiberg|Auflage=102 |Startseite=1433 |Endseite= }}</ref>
|Сингони=Талдаа төвтэй куб
<!--- Atomar --->
|Исэлдэлт= 1, 2, 3
| Atommasse = 107,8682(2)<ref name="CIAAW">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013].</ref>
 
| Atomradius = 160
|Ионжих энерги=731.0
| AtomradiusBerechnet = 165
|Атомын радиус=160
| KovalenterRadius = 145
|Ковалентийн радиус=153
| VanDerWaalsRadius = 172
| Elektronenkonfiguration = &#91;[[Криптон|Kr]]&#93; 4d<sup>10</sup>5[[Атомын орбиталь|s]]<sup>1</sup>
| Austrittsarbeit = 4,26 [[Электронвольт|эВ]]<ref>Ludwig Bergmann, Clemens Schaefer, Rainer Kassing: ''[[Bergmann-Schaefer Lehrbuch der Experimentalphysik|Lehrbuch der Experimentalphysik.]]'' Band 6: ''Festkörper.'' 2. Auflage. Walter de Gruyter, 2005, ISBN 3-11-017485-5, S.&nbsp;361.</ref>
| Ionisierungsenergie_1 = 731,0
| Ionisierungsenergie_2 = 2070
| Ionisierungsenergie_3 = 3361
| Ionisierungsenergie_4 =
<!--- Physikalisch --->
| Aggregatzustand = хатуу
| Modifikationen =
| Kristallstruktur = талдаа төвтэй куб
| Dichte = 10,49 г/см<sup>3</sup> (20 [[Цельсийн градус|°C]])<ref name="Greenwood">N. N. Greenwood, A. Earnshaw: ''Chemie der Elemente.'' 1. Auflage. VCH, Weinheim 1988, ISBN 3-527-26169-9, S.&nbsp;1509.</ref>
| RefTempDichte_K =
| Mohshärte = 2,5 - 3
| Magnetismus = [[Дисоронзон]] ([[Соронзон мэдрэх чадвар|''Χ<sub>m</sub>'']] = −2,4 · 10<sup>−5</sup>)<ref>Robert C. Weast (Hrsg.): ''CRC Handbook of Chemistry and Physics''. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bis E-145. Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.</ref>
| Schmelzpunkt_K = 1234,93
| Schmelzpunkt_C = 961,78
| Siedepunkt_K = 2483 K<ref name="Zhang">Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: ''Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks.'' In: ''[[Journal of Chemical & Engineering Data]].'' 56, 2011, S.&nbsp;328–337, [[doi:10.1021/je1011086]].</ref>
| Siedepunkt_C = 2210
| MolaresVolumen = 10,27 · 10<sup>−6</sup>
| Verdampfungswärme = 254 кЖ/моль<ref name="Zhang" />
| Schmelzwärme = 11,3
| Dampfdruck =
| RefTempDampfdruck_K =
| Schallgeschwindigkeit = 2600
| SpezifischeWärmekapazität= 235 (25&nbsp;°C, даралт тогтмол)
| RefTempSpezifischeWärmekapazität_K =
| ElektrischeLeitfähigkeit = 61,35 · 10<sup>6</sup>
| RefTempElektrischeLeitfähigkeit_K =
| Wärmeleitfähigkeit = 430
| RefTempWärmeleitfähigkeit_K =
<!--- Chemisch --->
| Oxidationszustände = '''+1''', +2, +3
| Oxide = Ag<sub>2</sub>O, Ag<sub>2</sub>O<sub>2</sub>
| Basizität = [[амфотер]]
| Normalpotential = 0,7991 [[Вольт (нэгж)|В]] (Ag<sup>+</sup> + e<sup>−</sup> → Ag)
| Elektronegativität = 1,93
| Quelle GHS-Kz = <ref name="GESTIS">{{GESTIS|Name=Silber|ZVG=8350|CAS=7440-22-4|Datum=30. April 2017}}.</ref>
| GHS-Piktogramme = {{GHS-Piktogramme|-}}
| GHS-Signalwort =
| H = {{H-Sätze|-}}
| EUH = {{EUH-Sätze|-}}
| P = {{P-Sätze|-}}
| Quelle P = <ref name="GESTIS" />
| MAK = Швейцари: 0,1 мг/м<sup>3</sup> (амьсгалаx бололцоотой тоосонцороор хэмжсэн)<ref>{{SUVA-MAK|Jahr=2015|Abrufdatum=2. November 2015}}</ref>
<!--- Isotope --->
| Isotope =
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 1
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 105
| NH = 0
| Halbwertszeit = 41,29 [[Хоног|d]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp1ZE = 1,346
| Zerfallstyp1ZP = [[Паллади|<sup>105</sup>Pd]]
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 106
| NH = 0
| Halbwertszeit = 23,96 [[Минут|мин]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp1ZE = 2,965
| Zerfallstyp1ZP = [[Паллади|<sup>106</sup>Pd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Бета задрал|β<sup>−</sup>]]
| Zerfallstyp2ZE = 0,195
| Zerfallstyp2ZP = [[Кадми|<sup>106</sup>Cd]]
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 106[[Изомер (цөмийн физик)|м]]
| NH = 0
| Halbwertszeit = 8,28 [[Хоног|d]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp1ZE = 3,055
| Zerfallstyp1ZP = [[Паллади|<sup>106</sup>Pd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Изомер шилжилт|ИШ]]
| Zerfallstyp2ZE = 0,090
| Zerfallstyp2ZP = <sup>106</sup>Ag
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 0
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 107
| NH = '''51,839'''
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 108
| NH = 0
| Halbwertszeit = 2,37 [[Минут|мин]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Бета задрал|β<sup>−</sup>]]
| Zerfallstyp1ZE = 1,649
| Zerfallstyp1ZP = [[Кадми|<sup>108</sup>Cd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp2ZE = 1,918
| Zerfallstyp2ZP = [[Паллади|<sup>108</sup>Pd]]
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 108[[Изомер (цөмийн физик)|м]]
| NH = 0
| Halbwertszeit = 418 [[Жил|a]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp1ZE = 2,027
| Zerfallstyp1ZP = [[Паллади|<sup>108</sup>Pd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Изомер шилжилт|ИШ]]
| Zerfallstyp2ZE = 0,109
| Zerfallstyp2ZP = <sup>108</sup>Ag
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 0
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 109
| NH = 48,161
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 110
| NH = 0
| Halbwertszeit = 24,6 [[Секунд|сек]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Бета задрал|β<sup>−</sup>]]
| Zerfallstyp1ZE = 2,892
| Zerfallstyp1ZP = [[Кадми|<sup>110</sup>Cd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Электрон булаалт|ε]]
| Zerfallstyp2ZE = 0,893
| Zerfallstyp2ZP = [[Паллади|<sup>110</sup>Pd]]
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 2
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 110[[Изомер (цөмийн физик)|м]]
| NH = 0
| Halbwertszeit = 249,79 [[Хоног|d]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Бета задрал|β<sup>−</sup>]]
| Zerfallstyp1ZE = 3,010
| Zerfallstyp1ZP = [[Кадми|<sup>110</sup>Cd]]
| Zerfallstyp2ZM = [[Изомер шилжилт|ИШ]]
| Zerfallstyp2ZE = 0,118
| Zerfallstyp2ZP = <sup>110</sup>Ag
}}
{{Инфобокс химийн элемент/Изотоп
| AnzahlZerfallstypen = 1
| Symbol = Ag
| Massenzahl = 111
| NH = 0
| Halbwertszeit = 7,45 [[Хоног|d]]
| Zerfallstyp1ZM = [[Бета задрал|β<sup>−</sup>]]
| Zerfallstyp1ZE = 1,037
| Zerfallstyp1ZP = [[Кадми|<sup>111</sup>Cd]]
}}
| NMREigenschaften =
{{Инфобокс химийн элемент/NMR
| Symbol = Ag
| Massenzahl_1 = 107
| Kernspin_1 = 1/2
| Gamma_1 = −1,089 · 10<sup>7</sup>
| Empfindlichkeit_1 = 3,5 · 10<sup>−5</sup>
| Larmorfrequenz_1 = 4,05
| Massenzahl_2 = 109
| Kernspin_2 = 1/2
| Gamma_2 = −1,252 · 10<sup>7</sup>
| Empfindlichkeit_2 = 4,95 · 10<sup>−5</sup>
| Larmorfrequenz_2 = 4,65
}}
}}
 
'''Мөнгө''' ({{lang-la|Argentum}}, {{lang-en|Silver}}) нь [[химийн элемент]] юм. [[Атомын дугаар]] 47. '''Ag''' гэж тэмдэглэгддэг [[үнэт металл]] болно.
 
Манай гариг дээр цэвэр дангаар болон нэгдлийн байдлаар тохиолддог. Дэлхий дээр энэ металл алтнаас 20 дахин их, зэснээс үлэмж бага. Цэвэр мөнгө гялалзсан цагаан өнгөтэй металл, маш зөөлөн, давтагдах чанараар зөвхөн алтны дараа л орно. Цахилгаан дулааныг бүх металлаас илүү сайн дамжуулна.
== Гадаад холбоос ==
'''Мөнгө''' (Латин хэл: ''Argentum'', Англи хэл: ''Silver'') нь химийн элемент юм. Атомын дугаар47. '''Ag''' гэж тэмдэглэгддэг үнэт металл болно.
 
Манай гариг дээр цэвэр дангаар болон нэгдлийн байдлаар тохиолддог. Дэлхий дээр энэ металл алтнаас 20 дахин их, зэснээс үлэмж бага. Цэвэр мөнгө гялалзсан цагаан өнгөтэй металл, маш зөөлөн, давтагдах чанараар зөвхөн алтны дараа л орно. Цахилгаан дулааныг бүх металаас илүү сайн дамжуулна.
 
Бусад төрлийн зэвэрдэггүй металлын адил химийн урвалд маш тэсвэртэй ердийн хүчлээс устөрөгчийг түрдэггүй, хуурай, цэвэр агаарт өөрчлөгдөггүй, гэвч агаарт хүхэрт устөрөгч болон хүхрийн дэгдэмхий нэгдэл байвал мөнгө харладаг. Азотын ба хүхрийн хүчил мөнгөтэй алгуур урвалд орж түүнийг уусгадаг. Давсны хүчил ба хаан дарс мөнгийг уусгадаггүй. Учир нь гадаргаар нь хлорт мөнгөний AgCl хамгаалах нимгэн хальс байдаг.
Line 32 ⟶ 201:
Ихэнх нэгдэлд мөнгө исэлдлийн +1 зэрэгтэй байдаг. Гэвч бас мөнгө исэлдлийн +2 зэрэгтэй байж болдог. Мөнгөний зарим бэлдмэл бактери устгах чадвартай нитрат, колларгол.
 
 
{{Commonscat|Silver}}
== Цахим холбоос ==
{{Wiktionary}}
{{Commonscat|Silver|Мөнгө}}
 
== Эшлэл ==
Line 40 ⟶ 212:
{{Үелэх системийн холбоос мөр}}
 
[[Ангилал:5ATC-р үеийн элементD08]]
[[Ангилал:11-р бүлгийн элемент]]
[[Ангилал:Кубын талст систем]]
[[Ангилал:Мөнгө| ]]
[[Ангилал:Химийн элемент]]
[[Ангилал:Хүнд металл]]
[[Ангилал:Цахилгаан техникийн материал]]
[[Ангилал:Шилжилтийн металл]]
[[Ангилал:Эрдэс]]