Шифрлэлт: Засвар хоорондын ялгаа

Криптографийн хувьд '''шифрлэлт''' нь зөвхөн эрх бүхий талуудад хандах боломжтой мессеж, мэдээллийг кодлох үйл явц юм. '''Шифрлэлт''' нь мэдээллийг нууцлах тусгай түлхүүртэй бол нууц мэдээллийг задлах боломжгүй болгодог. Шифрлэх нь таны мэдээллийг үзүүлэхийг хүсэхгүй байгаа хүмүүсээс өгөгдлийг хамгаалах арга юм.

</br>'''Шифрлэлтийн үндсэн зорилго нь''' компьютерын системд хадгалагдаж буй интернэт эсвэл бусад компьютерийн сүлжээгээр дамжуулагдсан дижитал мэдээллийн нууцлалыг хамгаалахад оршино. Шифрлэлт нь өөрийгөө хөндлөнгийн саад тотгороос хамгаалахгүй, гэхдээ тодорхой агуулгыг замаас нь барьж авахаас өмнө үгүйсгэдэг. Шифрлэлтийн схемд, төлөвлөсөн мэдээлэл буюу мессеж нь [[Plaintext|plaintext]] (ил бичвэр) гэж нэрлэгддэг [[Cipher|шифрлэлтийн]] алгоритмаар [[Ciphertext|шифрлэгдсэн шифрлэлтийг]] бий болгох шифрлэгдсэн кодыг ашиглан шифрлэгдсэн тохиолдолд уншигдах боломжтой. Техникийн шалтгаанаар шифрлэлтийн схем нь ихэвчлэн алгоритмаас үүссэн [[Pseudorandomness|псевдо]]-санамсаргүй шифрлэлтийн түлхүүрийг ашигладаг. [[Key_(cryptography)|Түлхүүр]] эзэмшихгүйгээр мессежийг код тайлах аргын зарчмаар хэрэглэх боломжтой боловч сайн боловсруулсан шифрлэлтийн схемийн хувьд тооцооллын нөөц, ур чадвар шаардагдаж байна. Эрх бүхий хүлээн авагч нь уг мессежийг түлхүүр үүсгэгчийн өгсөн түлхүүрээр хүлээн авагчид хялбаршуулж болно. Гэхдээ зөвшөөрөлгүй хэрэглэгчдэд хамаарахгүй.

</br>'''Орчин үеийн шифрлэх алгоритм нь''' зөвхөн мэдээллийн нууцлалыг хангах төдийгүй аюулгүй байдлын дараах гол элементүүдийг хангаж чадах IT технологи, харилцаа холбооны аюулгүй байдлын баталгаанд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.

*''' Бүрэн бүтэн байдал''': Мессежийн агуулгыг илгээснээс хойш өөрчлөгдөөгүйг нотолж байна.

*''' Үл татгалзах''': зурвасыг илгээгч нь зурвасыг илгээхээс татгалзаж чадахгүй.

 

==Түүх==