Шифрлэлт: Засвар хоорондын ялгаа

*</br>'''МЭӨ 1900 он''' гэхэд Египетийн бичээч нь бичээсийн утгыг нуухын тулд стандарт бус hieroglyphs-ийг ( дүрс бичлэг хэрэглэсэн. Ихэнх хүмүүс уншиж чаддаггүй байсан үедээ мессеж бичдэг байсан нь ихэвчлэн хангалттай байсан боловч удалгүй шифрлэлтийн схемүүд нь нэг газраас нөгөө рүү шилжүүлсний дараа мессежийн нууцыг хамгаалахын тулд зурвасыг хөрвүүлээгүй хэсэг бүлгүүдэд хувиргах зорилгоор хөгжүүлжээ. Мессежийн агуулгын утгыг нуун дарагдуулахын тулд бусад үсэг, тэмдэгт, тоо, зургийг өөрчилж орлуулсан.

*</br>'''МЭӨ 700 оны үед''' Спартан модны ороосон арьсан туузны талаар нууц мэдээг бичдэг байжээ. Соронзон хальсгүй бол тэмдэгтүүд нь утгагүй болж, яг ижил диаметр бүхий саваагаар хүлээн авагч нь захиасыг дахин үүсгэх (decipher) болно. Хожим нь Ромчууд Цезарь Шифтийн Элфер гэдэг нэр томъёог ашигласан бөгөөд үсэг бүрт тохирсон тоонуудаар шилжүүлсэн монополь шифр юм. Жишээлбэл : тохиролцсон дугаар нь гурван бол "Зургаа дахь дааман хаалган дээр бай" гэсэн үг нь "тийм dw wkh jdwhv dw vla" болно. Эхлээд харахад энэ нь тайлбарлахад хэцүү мэт санагдаж болох боловч цагаан толгойн үсэгээс эхэлж харахад үсгүүдийг ойлгоход удаан хугацаа шаардагдахгүй. Түүнчлэн T, S гэх мэт бусад түгээмэл хэрэглэгддэг захидлууд нь давтамжийн дүнг ашиглан богино хугацаанд дүгнэлт хийж болох ба тэр нь мэдээллийн үлдсэн хэсгийг тайлахад ашиглагдаж болно.

*</br>'''1970-аад оны дунд үе''' хүртэл шифрлэлт нь том үсрэлт болж өнгөрлөө. Энэ хүртлээ бүх шифрлэлтийн схемүүд нь нууцлалын түлхүүрийг шифрлэх болон задлахад адил нууцыг ашигласан.

*</br>'''1976 онд Б.Витфилдфер Diffie, Martin Hellman'''-ийн цаас Криптографийн шинэ чиглэлүүд нь криптографын үндсэн асуудлуудыг шийджээ. Үүнд: хэрэгцээтэй хүмүүст шифрлэлтийн түлхүүрийг хэрхэн найдвартай түгээх санаа багтана. Энэхүү шинэчлэлтийг RSA-аар удалгүй нууц кодчилол бүхий алгоритм ашиглан олон нийтийн түлхүүрийн криптографийг хэрэгжүүлэх, шифрлэлтийн шинэ эрин үеийг дамжуулсан.