Википедиа

Хэлэлцүүлэг:Нүүр хуудас: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
<!--Үүнээс дээрхийг битгий арилгаарай-->
<div
style="background:#ccf;font-weight:bold;">
Энд зөвхөн нүүр хуудасны талаархи хэлэлцүүлгүүд явагдана. Википедиагийн өөрийнх нь талаар хэлэлцүүлэг [[Wikipedia:Хурал/Ерөнхий]]-д бий. Мөн энд явагдаж байсан хуучин хэлэлцүүлэг [[Wikipedia:Хурал/Архив/Ерөнхий|архивт]] байгаа.
 
This talk page is only for discussions concerning the Main Page.　For discussions regarding Mongolian Wikipedia itself, go to the [[Wikipedia:Хурал|village pump]]. All discussions that were here have been moved to the [[Wikipedia:Хурал/Архив/Ерөнхий|Village pump archive]].
== Oracle-н өгөгдлийн сангийн аюулгүй байдлын тойм хэсэг. ==
 
--[[User:Chinneeb|Чинээ]]<sub>[[User_talk:Chinneeb|миний яриа]]</sub> 08:10, 8 Арваннэгдүгээр сар 2007 (UTC)
== Хүснэгт, View , синониум, Мөр эсвэл Хандалтын хязгаарлалтуудын тойм ==
</div>
__TOC__
<!--Үүнээс дээрхийг битгий арилгаарай-->
Энэ хэсэг нь хэрэглэгчидтэй бус, харин обьектуудтай холбоотой хязгаарлалтуудыг тайлбарладаг. Хязгаарлалтууд нь тэднийг нэвтрэх, өөрчлөхийг хүсч байгаа байгууллагаас үл хамааран хамгаалалтыг бий болгоно. Та тусгай хүснэгт, views, синониум, мөрүүд рүү хандах хандалтыг хязгаарлахын тулд бодлого боловсруулах, ашиглах замаар энэхүү хамгаалалтыг хангадаг. Эдгээр бодлого нь хязгаарлалтуудыг бий болгосон динамик үзүүлэлтүүдийг тодорхойлохоор төлөвлөж буй функцуудыг дууддаг. Та мөн бодлогын бүлгийг тодорхой нэг аппликешнд нэвтрүүлж, тогтоосон бодлогыг бүлэглэж болно.
Ийм хамгаалалтыг бий болгосноор тэднийг заналхийлсэн, зөрчсөн тохиолдолд мэдэгдэх шаардлагатай. Мэдэгдэл өгснөөр та өөрийн хамгаалалтаа бэхжүүлж, зохисгүй үйлдлийн үр дагавар болон тэдгээрийг үүсгэсэн байгууллагуудын үр дагаврыг шийдвэрлэх боломжтой.
===Нарийн боловсруулсан Хандалтын хяналт===
Нарийн боловсруулсан хандалтын хяналт нь аюулгүй байдлын бодлогуудыг хэрэгжүүлэх болон тэдгээр аюулгүй байдлын бодлогыг хүснэгт, үзэл бодол, эсвэл синониумуудтай холбох боломжийг танд олгоно.
Өгөгдлийн сангийн сервер нь өгөгдөл хэрхэн хандаж байгаагаас үл хамааран таны аюулгүй байдлын бодлогыг автоматаар хэрэгжүүлдэг.
Та хийх боломжтой:
# SELECT, INSERT, UPDATE, болон DELETE (INDEX түвшний аюулгүй байдлын бодлогуудын хувьд) өөр өөр бодлогуудыг ашиглаарай.
# Аюулгүй байдлын бодлогыг зөвхөн хэрэгцээтэй газарт нь ашиглаарай (жишээ нь, цалингийн мэдээлэл).
# Хүснэгт бүрийн хувьд нэгээс олон бодлогыг ашиглах, багц бүрийн хэрэглээний үндсэн бодлогыг дээшлүүлэх гэх мэт.
# Бодлогын бүлгийг ашиглан өөр өөр хэрэглээний програмуудын хоорондох бодлогыг ялгах. Бодлогын бүлэг бүр нь програмд хамаарах бодлогын багц юм. Өгөгдлийн сангийн администратор нь бодлогын бүлэгийг идэвхжүүлэхийн тулд аппликешны орчинг тодорхойлж өгдөг. Хүснэгт, үзэл бодол эсвэл синониумд хандах үед нарийн боловсруулсан хандалтын хяналтын хөдөлгүүр нь бодлогын бүлэгт нөлөөлөх бодлогын бүлгийг тодорхойлж, тухайн бодлогын бүлэгт хамаарах бүх холбогдох бодлогуудыг шаарддаг.
PL / SQL багцын DBMS_RLS нь аюулгүй байдлын бодлогуудыг удирдах боломжийг олгоно.Энэ багцыг ашиглан та өөрийн үүсгэсэн бодлого (эсвэл бодлогын бүлгүүд) нэмэх, хасах, идэвхжүүлэх, идэвхгүй болгох, сэргээх боломжтой.
===Динамик хэсгүүд===
Үзүүлэлтийн үед аюулгүй байдлын дүрмүүд агуулаагүй байхын оронд үндсэн хүснэгт эсвэл үзэл баримтлалыг DML мэдэгдэлд иш татсан үед динамик үндсэн утгууд нь мэдэгдэж буй задлан шинжилгээний үед олж авна.
Таны үүсгэсэн аюулгүй байдлын бодлогыг хэрэгжүүлдэг функц эсвэл багц нь үндсэн мэдээлэл (WHERE нөхцөл) -ийг буцаадаг. Энэ үндсэн хяналт нь бодлогын тодорхойлолтоор хандах хандалтыг хянадаг. Дахин бичсэн асуулга (querie )нь бүрэн оновчтой, хуваалцах боломжтой.
Хүснэгт, харах, эсвэл синкийн хувьд динамик үндсэн суурь нь аюулгүй байдлын бодлоготой холбоотой PL / SQL функцээр үүсгэгддэг.
===Хэрэглээний програмын байдал===
Хэрэглээний програмын нөхцөл нь нарийн боловсруулагдсан хандалтын хяналтыг ашиглахад тусалдаг тул та функцэд суурилсан аюулгүй байдлын бодлогыг хэрэглэж болно.
Хэрэглээний програм бүр өөрийн гэсэн онцлогтой ямар ч хэрэглэгч дур мэдэн өөрчилж чадахгүй (жишээ нь, SQL * Plus -ээр дамжуулан). Хамаарлын шинж чанарууд нь таны аюулгүй байдлын бодлогыг хэрэгжүүлдэг функцүүдэд хүртээмжтэй байдаг. Жишээлбэл, хүний нөөцийн хэрэглээний агуулгын шинж чанар нь "байршил", "байгууллагын нэгж", "улс орон" -ыг багтааж болно. Захиалгын элементийн захиалга нь "хэрэглэгчийн дугаар", "борлуулалтын бүс" байж болно.
Хэрэглээний програм нь уян хатан програмд ашигласан шинж чанаруудыг, парамерт суурилсан хандалтын хяналтыг зөвшөөрдөг.
Та хийх боломжтой:
# Base predicates on context values-Хүрээллийн утгын үндсэн суурь
# Үндсэн утгын хүрээнд утгыг ашиглаж хувьсагчдыг холбох
# Тодорхой хэрэглэгчийн шинж чанарууд
# Нэвтрэх хэрэглэгчийн шинж чанарууд
===Динамик нөхцөлүүд===
Таны бодлого бодлогын статик, хуваалцсан, контекст-мэдрэмжтэй, эсвэл динамик эсэхийг тодорхойлох замаар цаг хугацааны үр нөлөөг тодорхойлж чадна
Хэрэв энэ нь статик юм бол, тухайн обьектод хандах хүн бүрт ижил үндсэн мөрийг үүсгэдэг бөгөөд энэ нь нэг удаа SGA ажиллуулж, кэшлэгдсэн байдаг. Нэг обьект руу хандах мэдэгдлийн бодлогууд нь бодлогын функцийг дахин ажиллуулдаггүй, гэхдээ оронд нь cached predicate ашигладаг.
Энэ нь бодлогын ижил төрлийн бодлогын ижил функцаар үүсгэгдсэн кэшийн үндсэн эх үүсвэрийг сервер эхлээд хайж байгаа статик-бодлогын хувьд мөн адил юм. Хуваалцсан-статик бодлого нь байршлын талаарх өгөгдлийн хуваалтад тохиромжгүй байдаг тул бараг бүх обьектууд нь ижил функцтэй байдаг бөгөөд энэ нь статик бодлого юм.
Хэрэв та өөрийн бодлогын контекст-мэдрэмжийг шошголдог бол сервер нь бодлогын функцийг задлан шинжлэх аргаар үргэлж ажиллуулдаг бөгөөд энэ нь буцаасан утга буцаахгүй. Сервер нь курсорын хамгийн сүүлчийн хэрэглээтэй болсноор контекстын өөрчлөлтийг илрүүлэхгүй бол бодлогын функцийг илэрхийлсэн гүйцэтгэлийн цагт дахин үнэлгээ хийгддэггүй.(Олон тооны клиентүүд өгөгдлийн сангийн сеансаа хуваалцдаг сеанс холболтод зориулж клиент свопын үед дунд шатны утгыг дахин тохируулах ёстой.)
Контекст-мэдрэмжтэй бодлогыг хуваалцах үед,сервер эхлээд ижил мэдээллийн бодлогын хүрээнд ижил төрлийн бодлогын функцээр үүсгэгдсэн кэшийн үндсэн ойлголтыг хайж олох болно. Хэрэв үндсэн өгөгдлүүд нь сессийн санах ойд байгаа бол дараа нь бодлогын функцыг дахин ажиллуулахгүй бөгөөд сеанс хувийн хэрэглээний орчин өөрчлөгдөх хүртэл кэш хийгдсэн утга хүчин төгөлдөр байна.
Динамик бодлогын үүднээс, сервер нь ямар нэгэн систем эсвэл сесс орчинд ямар нэгэн нөлөөнд өртөж болзошгүй гэж үздэг бөгөөд энэ нь бодлогын функцийг үргэлжлүүлэн задлан шинжлэх эсвэл гүйцэтгэх үйл явцад үргэлжл ажиллуулдаг.
===Нарийн боловсруулсан аудит/хяналт/===
Нарийн боловсруулсан аудит нь контент дээр тулгуурлан өгөгдлийн хандалтын мониторинг хийх боломжийг олгодог. Энэ аудит нь INSERT, UPDATE, болон DELETE үйлдлүүдийг агуулдаг. Жишээлбэл, төв татварын алба нь ажилчдын анхаарлыг сарниулахын тулд татварын өгөөж рүү хандах хандалтыг хянах, ямар өгөгдөлд хандах вэ гэдгийг тодорхойлох хангалттай нарийвчилсан мэдээлэлтэй байх шаардлагатай. SELECT цэсийг тодорхой хүснэгтэнд тодорхой хэрэглэгч ашиглаж байсан нь хангалттай биш юм. Нарийн боловсруулсан аудит нь илүү гүнзгий үйл ажиллагааг хангадаг.
Ер нь нарийн боловсруулсан аудитын бодлого нь сонгогдсон аудитын нөхцөл болох хүснэгтийн объект дээрх энгийн хэрэглэгчийн тодорхойлсон SQL-ийн үндсэн дээр үндэслэдэг. Ачаалах үед, буцах мөрийн хувьд бодлогын нөхцөл хангагдсан тохиолдолд хайлтыг аудит хийх болно. Дараа нь, Oracle нь хэрэглэгчийн тодорхойлсон аудитийн үйл явдлуудыг ажиллуулахын тулд бие даасан гүйлгээнүүдийг ашиглан ажиллуулдаг.
Нарийн боловсруулсан аудитыг DBMS_FGA багцыг ашиглан хэрэглэгчийн програмуудаар эсвэл мэдээллийн санг ашиглах замаар хэрэгжүүлж болно
 
== Зураг оруулах тусламж ==
==Аюулгүй байдлын бодлогын тойм==
Энэ хэсэгт дараах сэдвүүдийг агуулна:
# Системийн аюулгүй байдлын бодлого
# Өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлого
# Хэрэглэгчийн аюулгүй байдлын бодлого
# Нууц үгийн менежментийн бодлого
# Аудитын бодлого
===Системийн аюулгүй байдлын бодлого===
Аюулгүй байдлын администраторууд: Мэдээллийн бааз бүр аюулгүй байдлын бодлогын бүх асуудлыг хангах үүрэгтэй нэг буюу түүнээс дээш администраторуудад байдаг.Хэрэв өгөгдлийн сангийн систем нь жижиг бол мэдээллийн сангийн администратор аюулгүй байдлын администраторын үүрэгтэй байж болно. Гэхдээ өгөгдлийн сангийн систем нь том бол тусгай хүн эсвэл бүлэг хүмүүс аюулгүй байдлын администраторын үүрэгтэй байдаг.
Аюулгүй байдлын бодлого бүр мэдээллийн сан бүрдүүлэх ёстой. Аюулгүй байдлын бодлого нь дараах дэд хэсгүүдэд тайлбарласны дагуу хэд хэдэн дэд бодлогыг агуулах ёстой.
'''Өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчийн удирдлага'''
Өгөгдлийн сангийн системийн хэмжээ, өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчдийг удирдахад шаардагдах ажлын хэмжээ зэргээс хамааран аюулгүй байдлын администратор нь өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчдийг үүсгэх, өөрчлөх, эсвэл устгахад шаардагдах давуу эрх бүхий цорын ганц хэрэглэгч байж болно. Эсвэл, өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчдийг удирдах эрхтэй хэд хэдэн администраторууд байж болно. Үүний зэрэгцээ, зөвхөн итгэмжлэгдсэн хүмүүс өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчидийг удирдах хүчтэй давуу эрхтэй байх ёстой.
'''Хэрэглэгчийн баталгаажуулалт'''
Өгөгдлийн сангуудын хэрэглэгчид нь Oracle-ээр өгөгдлийн сангийн нууц үг, хост үйлдлийн систем, сүлжээний үйлчилгээ, эсвэл Secure Sockets Layer (SSL) ашиглан баталгаажуулж болно.
'''Үйлдлийн системийн аюулгүй байдал'''
Хэрэв боломжтой бол Oracle-г ажиллуулж байгаа үйлдлийн системийн орчны хувьд аюулгүй байдлын дараах асуудлуудыг мөн авч үзэх хэрэгтэй бөгөөд ямар ч өгөгдлийн сангийн програмуудад зориулсан:
# Өгөгдлийн сангийн администраторууд файл үүсгэх, устгах үйлдлийн системийн зөвшөөрлүүдтэй байх ёстой.
# Өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчид өгөгдлийн сантай холбоотой файл үүсгэх эсвэл устгах үйлдлийн системийн давуу эрхгүй байх ёсгүй.
# Үйлдлийн систем хэрэглэгчдийн өгөгдлийн сангийн үүрэг хариуцлагыг тодорхойлдог бол аюулгүй байдлын админууд үйлдлийн системийн акаунтын аюулгүй байдлын домайныг өөрчлөх үйлдлийн системийн зөвшөөрлүүдтэй байх ёстой.
===Өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлого===
Өгөгдлийн аюулгүй байдал нь обьектийн түвшинд өгөгдөлд хандах хандалтыг хянах механизмтай байдаг.Таны өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлого нь хэрэглэгчид тухайн схемийн тодорхой обьектод хандах хандалтыг тодорхойлдог ба тухайн объект дээрх хэрэглэгч бүрийн зөвшөөрөгдсөн үйлдлийн тодорхой төрлийг тодорхойлно. Жишээлбэл, хэрэглэгчийн scott нь SELECT болон INSERT мэдэгдлүүдийг гаргаж болох боловч ажилчдын хүснэгтийг ашиглан DELETE мэдэгдэл хийх биш юм. Таны өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлого нь схемийн объект бүрийн хувьд аудитлагдсан үйлдлүүдийг тодорхойлох ёстой.
Таны өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлогыг үндсэндээ таны өгөгдлийн санд байгаа өгөгдлүүдийн аюулгүй байдлын түвшингээр тодорхойлно. Жишээлбэл, хэрэглэгч ямарваа нэгэн схем объект үүсгэхийг зөвшөөрөх эсвэл өөрийн объектуудад системийн ямар ч хэрэглэгч рүү хандах эрх олгодогийг зөвшөөрөхийн тулд өгөгдлийн сан дахь өгөгдлийн аюулгүй байдлын хувьд бага байж болох юм. Өөрөөр хэлбэл, өгөгдлийн аюулгүй байдлын хувьд өгөгдлийн аюулгүй байдлын администратор эсвэл обьектууд үүсгэх давуу эрх бүхий этгээдийг үүсгэх, обьект болон хэрэглэгчдэд обьектуудад хандах эрхүүдийг олгохыг хүсэх үед шаардлагатай байж болох юм.
Өгөгдлийн аюулгүй байдлын ерөнхий байдал нь өгөгдлийн мэдрэмж- sensitivity дээр суурилсан байх ёстой. Мэдээлэл мэдрэмтгий биш бол өгөгдлийн аюулгүй байдлын бодлого илүү сул болно. Гэсэн хэдий ч, өгөгдөл мэдрэмтгий бол обьектод хандах хандалтыг хянахын тулд аюулгүй байдлын бодлогыг боловсруулсан байх ёстой.
Өгөгдлийн аюулгүй байдлыг хэрэгжүүлэх зарим арга зам нь систем, объектын давуу эрх, үүрэг роль зэргийг багтаадаг. Үүрэг нь хэрэглэгчдэд олгож болох давуу эрхүүдийн багц юм. Тэдгээрийн тодорхойлолт нь хүснэгтийн хандалтад хандах хандалтыг хязгаарлаж болох учраас өгөгдлийн аюулгүй байдлыг хэрэгжүүлэх боломжтой. Тэд эмзэг-sensitivity өгөгдлийг агуулсан багануудыг хасч болно.
Өгөгдлийн аюулгүй байдлыг хэрэгжүүлэх өөр нэг арга бол нарийн боловсруулсан хандалтын хяналт болон холбогдох хэрэглээний орчинг ашиглах явдал юм. Нарийн боловсруулсан хандалтын хяналт нь аюулгүй байдлын бодлогыг функцтэйгээр хэрэгжүүлж, тэдгээр аюулгүй байдлын бодлогыг хүснэгтээр эсвэл үзэл бодолтой холбох боломжийг олгодог. Үүний үр дүнд аюулгүй байдлын бодлогын функц нь SQL statement-т тавигдаж байгаа WHERE нөхцөлийг үүсгэдэг бөгөөд ингэснээр хүснэгтийн эсвэл өгөгдөл дэх өгөгдлийн мөрүүдийг хэрэглэгчдэд хандахыг хязгаарладаг. Хэрэглээний програмын нөхцөл нь хандалтын хяналтын шийдвэр гаргахад ашиглагддаг мэдээллийг хадгалахад аюулгүй өгөгдлийн кэш юм.
===Хэрэглэгчийн аюулгүй байдлын бодлого===
Энэ хэсэг нь хэрэглэгчийн аюулгүй байдлын бодлогын асуудлуудыг тодорхойлж дараах сэдвүүдийг агуулна:
General User Security-Хэрэглэгчийн ерөнхий аюулгүй байдал
End-User Security-Эцсийн хэрэглэгчийн аюулгүй байдал
Administrator Security-Админы аюулгүй байдал
Application Developer Security-Програм хөгжүүлэгчийн аюулгүй байдал
Application Administrator Security-Програмын Админаторын аюулгүй байдал
'''Хэрэглэгчийн ерөнхий аюулгүй байдал'''
Бүх төрлийн өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчдийн хувьд нууц үгийн аюулгүй байдал болон онцгой эрхийн менежментийг авч үзэх.
Хэрэв хэрэглэгчийн нэвтрэлт танилтын өгөгдлийн сангаар удирдуулсан бол аюулгүй байдлын админууд мэдээллийн аюулгүй байдлын нууцлалыг хадгалахын тулд нууц үгийн аюулгүй байдлын бодлогыг боловсруулах ёстой. Жишээлбэл, өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчид өөрсдийн нууц үгийг тогтмол давтамжтайгаар солих ёстой. Хэрэглэгчийг нууц үгээ өөрчлөх замаар мэдээллийн санд хууль бусаар хандах боломжийг бууруулж болно. Таны нууц үгийн нууцлалыг хамгаалахын тулд Oracle-ийг клиент / сервер болон сервер / серверийн холболтын хувьд шифрлэсэн нууц үгүүдийг ашиглах боломжтойгоор тохируулж болно.
Мөн бүх төрлийн хэрэглэгчдэд зориулсан давуу эрхийн менежменттэй холбоотой асуудлыг авч үзэх. Жишээлбэл, олон хэрэглэгчид, програмууд, обьектууд бүхий өгөгдлийн сан нь хэрэглэгчид ашиглах боломжтой давуу эрхийг удирдахын тулд үүргийг ашиглахаас ашиг тус хүртэнэ. Өөрөөр, хэрэглэгчийн нэрс бүхий өгөгдлийн сан дахь хэрэглэгчдэд давуу эрх олгож, үүрэг хариуцлагаас зайлсхийх нь илүү хялбар байж болох юм.
'''Эцсийн хэрэглэгчийн аюулгүй байдал'''
Аюулгүй байдлын администраторууд эцсийн хэрэглэгчийн аюулгүй байдлын бодлогыг тодорхойлох ёстой.
Хэрэв мэдээллийн бааз олон хэрэглэгчидтэй бол, аюулгүй байдлын администратор аль бүлгийн хэрэглэгчийг хэрэглэгчийн бүлгүүдэд ангилж болохыг тодорхойлж дараа нь эдгээр бүлгүүдийн хувьд хэрэглэгчийн үүрэг үүсгэх болно. Аюулгүй байдлын админ хэрэглэгчийн үүрэг болгонд шаардлагатай давуу эрх, хэрэглээний үүргийг олгож, хэрэглэгчдэд хэрэглэгчийн үүрэг оноож чадна. Аливаа үл хамаарах зүйлийг тооцоолохын тулд аюулгүй байдлын администратор нэг хэрэглэгчидэд ямар давуу эрх олгох ёстойг шийдэх ёстой.
Үүрэг нь өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчдийн хэрэгцээнд нийтлэг давуу эрх олгох, хамгийн хялбар арга юм. Та мөн хэрэглэгчид болон тэдгээрийн зөвшөөрлийг Oracle Advanced Security-ийн аж ахуйн нэгжийн хэрэглэгчид болон аж ахуйн нэгжийн гүйцэтгэх үүрэг функцоор төвийн үйлчилгээнд төвтэйгээр удирдах боломжтой.
'''Админы аюулгүй байдал'''
Аюулгүй байдлын администраторууд өгөгдлийн сангийн администраторын аюулгүй байдлыг хангах бодлоготой байх ёстой. Жишээлбэл, өгөгдлийн сан нь том бөгөөд өгөгдлийн сангийн администраторын хэд хэдэн төрлүүд байдаг бөгөөд аюулгүй байдлын администратор нь захиргааны удирдлагын хэд хэдэн үүргийг гүйцэтгэж болно. Захиргааны үүргийг зохих администратор хэрэглэгчдэд олгож болно. Эсвэл өгөгдлийн сан нь жижиг, цөөхөн админтай байх тохиолдолд захиргааны нэг үүрэг үүсгэх, бүх администраторуудад олгоход илүү тохиромжтой байж болох юм.
'''Холболтыг SYS болон SYSTEM гэж хамгаална'''
Өгөгдлийн сан үүсгэсний дараа SYS болон SYSTEM-д зориулсан анхдагч нууц үгүүдийг ашиглавал SYS, SYSTEM удирдлагын хэрэглэгчийн нэрсийг нууц үгээ солино. SYS буюу SYSTEM-г холбох нь өгөгдлийн санг өөрчлөхөд маш их давуу эрх олгодог.
'''Админы холболтыг хамгаалах'''
Зөвхөн өгөгдлийн сангийн администраторууд нь өгөгдлийн санд холбогдох боломжтой давуу эрхтэй байх ёстой.
For example: CONNECT username/password AS SYSDBA/SYSOPER
SYSOPER-г холбох нь хэрэглэгчид үйл ажиллагааны үндсэн ажлуудыг гүйцэтгэх боломжтой (STARTUP, SHUTDOWN, сэргээх ажиллагаа гэх мэт).
SYSDBA-г холбох нь эдгээр хэрэглэгчдэд өгөгдлийн сангийн өгөгдлүүд эсвэл өгөгдлийн сан доторх обьектууд (үүнд CREATE, DROP, DELETE зэрэг) юу ч хийх эрхгүй давуу эрх олгодог.
SYSDBA нь SYS схемд хэрэглэгчийг өгдөг бөгөөд тэдгээр нь өгөгдлийн толь хүснэгтүүдийг өөрчилдөг.
===Програм хөгжүүлэгчийн аюулгүй байдал===
Аюулгүй байдлын администраторууд аппликешн хөгжүүлэгчдийн өгөгдлийн санг ашиглан аюулгүй байдлын бодлогыг тодорхойлох ёстой. Аюулгүй байдлын администратор аппликешн хөгжүүлэгчдэд шаардлагатай обьектуудыг үүсгэх давуу эрх олгож болно. Эсвэл, өөрөөр хэлбэл, обьектуудыг үүсгэх давуу эрхүүд зөвхөн өгөгдлийн сангийн администраторид олгогдож болох бөгөөд дараа нь хөгжүүлэгчээс обьект үүсгэх хүсэлтийг хүлээн авдаг.
'''Програм хөгжүүлэгчид ба тэдний эрх ямба'''
Өгөгдлийн сангийн програм хөгжүүлэгчид нь тусгайлсан мэдээллийн давуу эрхтэй хэрэглэгчдийн тусгайлсан бүлгүүдийг шаарддаг. Эцсийн хэрэглэгчидээс ялгаатай нь хөгжүүлэгчид TREASURES, CREATE PROCEDURE гэх мэт системийн давуу эрх хэрэгтэй. Гэсэн хэдий ч, хөгжүүлэгчдэд өгөгдлийн сангийн ерөнхий чадамжаа хязгаарлахад зөвхөн системийн тусгай зөвшөөрлүүд олгоно.
Ихэнх тохиолдолд програмын санг тестлэхийн тулд програм хөгжүүлэх нь хязгаарлагдсан бөгөөд үйлдвэрлэлийн өгөгдлийн сангуудад зөвшөөрөгдөхгүй. Энэ хязгаарлалт нь програм хөгжүүлэгчид эцсийн хэрэглэгчдэд өгөгдлийн сангийн эх үүсвэрүүдтэй өрсөлдөх чадваргүй бөгөөд үйлдвэрлэлийн өгөгдлийн санд сөргөөр нөлөөлж чадахгүй гэдгийг баталгаажуулдаг. Аппликейшнийг сайтар боловсруулж, туршиж үзсэний дараа үйлдвэрлэлийн өгөгдлийн санд хандах боломжтой ба үйлдвэрлэлийн өгөгдлийн сангийн зохих хэрэглэгчдэд бэлэн болно.
Аюулгүй байдлын админууд ердийн програм хөгжүүлэгчийн шаарддаг давуу эрхүүдийг удирдах үүргийг бий болгож чадна.
Програм хөгжүүлэгчид нь обьектуудыг хөгжүүлэх процессийн нэг хэсэг болгон үүсгэх давуу эрх өгдөг боловч аюулгүй байдлын администраторууд програмын хөгжүүлэгч бүрийн хувьд ямар, хэр хэмжээний өгөгдлийн санг ашиглаж болохыг хязгаарлах ёстой. Жишээлбэл, аюулгүй байдлын админ нь програм хөгжүүлэгч бүрийн хувьд дараах хязгаарыг тусгайлан зааж өгөх буюу хязгаарлах ёстой:
 Хөгжүүлэгчид хүснэгт эсвэл индекс үүсгэх боломжтой хүснэгтүүд
 Хөгжүүлэгчид зориулсан хүснэгт бүрийн хувьд квот
Аль алиныг нь хөгжүүлэгчийн аюулгүй байдлын домэйныг өөрчлөх замаар тохируулж болно.
===Програмын Админаторын аюулгүй байдал===
Том өгөгдлийн сангийн системд олон төрлийн өгөгдлийн сантай програмуудад дараах төрлийн ажлуудыг хариуцаж буй администраторыг томилох:
 Хэрэглээний програм гаргахад үүрэг гүйцэтгэх ба програм тус бүрийн давуу эрхүүдийг удирдах
 Өгөгдлийн сангийн хэрэглээнд хэрэглэгддэг обьектуудыг үүсгэх, удирдах
 Шаардлагатай тохиолдолд өргөдлийн код болон Oracle-ийн журам, багцыг хадгалах, шинэчлэх
Ихэнхдээ, аппликешны администратор нь аппликейшнийг зохиосон програм хөгжүүлэгч програм юм. Гэсэн хэдий ч, аппликешний администратор нь өгөгдлийн сангийн програмын талаар мэддэг хүн байж болно.
'''Нууц үгийн менежментийн бодлого'''
Өгөгдлийн сангийн аюулгүй байдлын системүүд нь нууц үгнээс хамааралтай байхыг шаарддаг бөгөөд нууц үгийг бүх үед нууцлахыг шаарддаг. Гэвч нууц үг хулгайлах, хуурамчаар үйлдэх, буруугаар ашиглахад хялбар байдаг. Өгөгдлийн сангийн аюулгүй байдлыг илүү хянах боломжийг олгохын тулд Oracle-ийн нууц үгийн менежментийн бодлогыг DBA болон аюулгүй байдлын ажилтнууд хянадаг.
'''Аудитын бодлого'''
Аюулгүй байдлын администраторууд өгөгдлийн сан бүрийн аудитын горимыг тодорхойлох ёстой. Та эргэлзээтэй үйл ажиллагаа нь сэжигтэй тохиолдолд өгөгдлийн сангийн аудитыг идэвхгүй болгох шийдвэр гаргаж болно. Аудитыг дараах хэсэгт хэлэлцсэн болно.
 
Буруу газраас нь асуусан байж магадгүй, хэрэв тийм бол уучлалт хүсье. Хэрхэн зохиогчийн эрхтэй зургийг устгуулахгүй оруулах вэ? Миний оруулсан зургийг тэр дор нь устгаад байх юм. Би уг нь зураг оруулахдаа нэрийг нь, зохиогчийг, ашиглаж буй зорилгоо тодорхой бичээд оруулж байгаа боловч үр дүнд хүрэхгүй байна. Би уг нь тэрхүү зургийг инфобокс дотор ашиглаж байгаа.
==Өгөгдлийн сангийн аудитын ерөнхий тойм==
Аудит нь сонгосон хэрэглэгчийн өгөгдлийн сангийн үйл ажиллагааны хяналт, бичлэг юм. Энэ нь SQL statement ажиллуулах төрөл эсвэл нэр, хэрэглээ, хугацаа, гэх мэт оруулдаг хүчин зүйлсийн хослол гэх мэт бие даасан үйлдэл дээр үндэслэж болно. Аюулгүй байдлын бодлогууд нь Oracle-ийн өгөгдлийн сан дахь тодорхой элементүүдэд хандах, өөрчлөх, агуулгаар нь аудит хийхэд хүргэж болно.
Аудитыг дараах зорилгоор ашигладаг:
# Enable future accountability for current actions taken in a particular schema, table, or row, or affecting specific content-Тухайн схем, хүснэгт, эгнээнд авсан одоогийн үйл ажиллагааны ирээдүйн хариуцлагыг идэвхжүүлэх, эсвэл тодорхой агуулгад нөлөөлөх
# Сэжигтэй үйлдлийг шалгах. Жишээ нь, хэрэв зөвшөөрөлгүй хэрэглэгч хүснэгтээс өгөгдлийг устгавал аюулгүй байдлын администратор бүх өгөгдлийн санд байгаа бүх мөрөөр амжилттай, амжилтгүй устгагдсан өгөгдлийн санд аудит хийж болно.
# Өгөгдлийн сангийн тодорхой үйл ажиллагааны талаархи мэдээллийг цуглуулах. Жишээлбэл, өгөгдлийн сангийн администратор аль хүснэгтүүдийг шинэчилж байгаа, ямар логик I / Os-г гүйцэтгэдэг, эсвэл зэрэгцээ хэрэглэгчид оргил цаг дээр хэрхэн холбогдож байгааг статистикийн мэдээнүүд цуглуулж чаддаг.
Андройд Менежер ашиглан аудиттай холбоотой эхлүүлэх параметрүүдийг харж тохируулах, аудитлагдсан обьектуудыг шалган баталгаажуулах, схемийн объект аудит хийх боломжтой болно. Жишээ нь, аж ахуйн нэгжийн менежер нь одоогийн шалгагдаж буй тайлан, давуу эрх, обьектуудын шинж чанаруудыг харуулдаг. Та объект бүрийн шинж чанарыг харж чадна, шалгагдаж буй объектуудыг шинж чанараараа хайж болно. Та обьектууд, мэдэгдэл болон зөвшөөрлүүд дээр аудиог унтраах боломжтой.
===Аудитын төрөл, бүртгэл===
Oracle аудитын тохируулгууд нь анхаарал хандуулах эсвэл өргөн цар хүрээтэй байх боломжийг олгодог. Та аудит хийж болно:
 Амжилттай гүйцэтгэл, амжилтгүй болсон гүйцэтгэл, эсвэл хоёулаа
 Хэрэглэгчийн сешн дээр нэг удаа мэдүүлгийг гүйцэтгэх эсвэл нэг удаа мэдүүлэг гаргана
 Бүх хэрэглэгчийн эсвэл тодорхой хэрэглэгчдийн үйл ажиллагаа
Oracle аудит нь дараах боломжуудыг агуулсан хэд хэдэн өөр өөр механизмуудыг ашиглах боломжийг олгодог:
===Аудитын бүртгэл ба Аудитын мөрүүд===
Аудитын бүртгэлд аудит хийгдсэн үйл ажиллагаа, үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэн хэрэглэгч, үйл ажиллагааны огноо, цаг зэрэг мэдээллийг багтаасан болно. Аудитийн бүртгэлийг өгөгдлийн хүснэгтийн хүснэгтэнд, өгөгдлийн аудитийн мөрийн бичлэг гэж нэрлэдэг эсвэл үйлдлийн системийн аудитийн мөр гэж нэрлэгддэг үйлдлийн системийн файлд хадгалагдаж болно.
===Өгөгдлийн аудитийн мөрийн хөтөлбөр===
Өгөгдлийн сангийн аудитийн мөр нь SYS нэртэй нэг хүснэгт юм. AUD $ нь Oracle мэдээллийн баазын өгөгдлийн толь бүрийн SYS схемд байна. Энэ хүснэгтэд байгаа мэдээллийг ашиглахад туслах хэд хэдэн тодорхой үзэл бодол байдаг.
Аудитын мөрийн бүртгэл нь аудит хийгдсэн үйл явдлууд болон аудитын тохируулгуудаас хамааран янз бүрийн төрлийн мэдээллийг агуулсан байж болно. Мэдээлэл нь аудитын тодорхой үйл ажиллагаанд чухал ач холбогдолтой бол аудитын мөрийн бүртгэл бүрт дараах мэдээллийг үргэлж багтаасан байна:
Хэрэглэгчийн нэр
Шуудангийн дугаар
Процессийн тодорхойлогч
Салбарын ялгуур
Терминал танигч
Онооны схемийн нэр
Гүйцэтгэсэн буюу оролдлого
Үйл ажиллагааны гүйцэтгэлийн код
Огноо, цаг хугацааны тамга
Ашигласан системийн давуу эрх
===Тархсан өгөгдлийн санд аудит хийх===
Аудит нь бие даасан байна. Жишээ нь зөвхөн шууд холбогдсон хэрэглэгчийн гаргасан тайлан. Орон нутгийн Oracle цэг нь алсын өгөгдлийн санд явагдаж буй үйлдлүүдийг аудит хийж чадахгүй. Учир нь алсын холболтууд нь өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчийн бүртгэлээр үүсгэгдсэн учир өгөгдлийн сангийн холболтоор гаргасан мэдэгдлүүд нь алсын Oracle цэгээр шалгагддаг.
===Үйлдлийн систем Аудит Trail===
Хэрэв Oracle үйлдлийн систем ийм аудитийн мөрийг Oracle-д ашиглах боломжтой бол аудит мөрийн бичлэгүүдийг үйлдлийн системийн аудитийн мөрөөр чиглүүлэх боломж, аудит хийх боломжийг олгодог. Хэрэв тийм биш бол аудитийн бичлэгүүд нь бусад Oracle мөрийн файлтай адил хэлбэрийн өгөгдлийн сангаас гадуур файл уруу бичигддэг.
Үйлдлийн системийн аудитийн мөрийг (эсвэл аудитийн бичлэг агуулсан үйлдлийн системийн файл) аудитийн бичлэгийг бүртгэх боломжгүй байсан ч Oracle үргэлжлүүлэн аудит хийх зарим үйлдлийг зөвшөөрдөг. Үүний гол шалтгаан нь үйлдлийн системийн аудитийн мөр эсвэл файлын систем дүүрэн бөгөөд шинэ бүртгэл хүлээн авах боломжгүй байдаг явдал юм.
Үйлдлийн системийн аудитыг тохируулах системийн администраторууд аудитийн мөр буюу файлын систем нь бүрэн дүүрэн бөглөхгүй байхыг баталгаажуулах ёстой. Ихэнх үйлдлийн системүүд нь ийм зүйл хийхгүй байхын тулд хангалттай мэдээлэл, сануулгатай администраторуудад өгдөг. Гэхдээ аудитын дата аудит мөрийг ашиглахыг тохируулах нь энэ эмзэг байдлыг арилгах явдал юм. Учир нь, хэрэв аудитийн мөр нь өгөгдлийн сангийн өгөгдлийн аудитын бичлэгийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй бол Oracle өгөгдлийн сангийн сервер аудитлагдсан үйл явцыг салдаг.
===Үйлдлийн системийн аудитын бүртгэл===
Үйлдлийн системийн аудитийн мөр кодлогдсон байдаг боловч энэ нь өгөгдлийн толь бичигт файл болон алдааны мэдэгдлүүдээр декодлогддог.
Үйл ажиллагааны код нь гүйцэтгэсэн эсвэл оролдлого хийсэн үйлдлийг дүрслэв. AUDIT_ACTIONS өгөгдлийн толь хүснэгт нь эдгээр кодыг тайлбарладаг.
Эрхэмлэх нь ашиглалтанд ашигласан ямар ч системийн зөвшөөрлүүдийг тайлбарладаг. SYSTEM_PRIVILEGE_MAP хүснэгтэд эдгээр бүх кодыг тайлбарласан болно.
Ажил дууссан код нь оролдлогын үр дүнг тайлбарлана. Амжилттай ажиллагаа нь тэг утгатай болох бөгөөд амжилтгүй үйлдэл нь яагаад амжилтгүй болсон тухай тайлбарласан Oracle алдааны кодыг буцаана.
===Үйлдлийн систем үргэлж Аудитийн мөрийг бүртгэх===
Өгөгдлийн сантай холбоотой зарим үйлдлүүд нь үйлдлийн системийн аудитийн мөрөөр үргэлжлүүлэн өгөгдлийн сангийн аудит идэвхжсэн эсэхээс үл хамааран үргэлжлэх болно:
 Жишээ нь эхлүүлэхээр, аудитийн бичлэг нь үйлдлийн системийн хэрэглэгчийн жишээ, хэрэглэгчийн терминал тодорхойлогч, огноо, цагийг тэмдэглэж, мэдээллийн сангийн аудитыг идэвхжүүлсэн эсвэл идэвхгүй болгосон эсэхийг тодорхойлдог. Энэ мэдээлэл нь үйлдлийн системийн аудитийн мөрөөр бүртгэгддэг, учир нь өгөгдлийн сангийн аудитын мөр нь эхлүүлсний дараа амжилттай хийгдэж дуусах хүртэл боломжгүй. Өгөгдлийн сангийн аудитыг эхлүүлэх үеэр бичлэг хийх нь аудитийн тугийн үүрэг гүйцэтгэдэг бөгөөд администраторыг идэвхгүй болгосон үйлдлийг гүйцэтгэхэд саад болж байгаа өгөгдлийн сангийн аудитад идэвхжүүлээгүй байна.
 Жишээлбэл, shutdown нь аудитийн бичлэг нь үйлдлийн системийн хэрэглэгч instance, хэрэглэгчийн терминал тодорхойлогч, огноо, цагны тамга зэргийг далдлана.
 Администраторын давуу эрхтэй холболтуудын үед, үйлдлийн системийн хэрэглэгчид Oracle-д администраторын зөвшөөрлүүдтэй холбогдох нарийвчилсан мэдээллийг аудит бичлэгийн бичилт хийсэн болно. Энэ бичлэг нь администраторын давуу эрхтэй холбоотой хэрэглэгчдийн талаархи хариуцлагыг өгдөг.
Oracle-д хандах аудитийн мөрийг үүсгэдэггүй үйлдлийн системүүд дээрх аудит мөрийн бичлэгүүд нь үндсэн процессийн мөрийн файлуудтай ижил сан доторх Oracle audit мөрийн файлд байршдаг.
==Аудит бүртгэлийг хэзээ үүсгэсэн бэ?==
Аливаа эрх бүхий өгөгдлийн сангийн хэрэглэгч өөрийн хүссэн үедээ аудитын тохируулгуудыг тохируулж болох боловч аудитын мэдээллийг бүртгэх нь аюулгүй байдлын администраторыг идэвхжүүлсэн эсвэл идэвхгүй болгосон байдаг. Өгөгдлийн санд аудитыг идэвхжүүлсэн үед аудитын бичлэг нь гүйцэтгэлийн үе шатанд үүсгэгддэг. Хөтөлбөрийн нэгж ажиллаж байх үед PL / SQL програмын нэгж дэх SQL мэдэгдлийг шаардлагатай гэж үздэг.
Аудитийн мөрийн бичлэгийг үүсгэх, оруулах нь хэрэглэгчийн гүйлгээ хийгдсэнээс үл хамаарна. Энэ нь, хэрэглэгчийн гүйлгээ буцаж эргэсэн ч гэсэн аудитын мөрийн бүртгэл хэвээр үлддэг.
Өгөгдлийн сангийн хэрэглэгчийн холболтыг өгөгдлийн санд холбох үед хүчин төгөлдөр үйлчилж буй мэдэгдэл ба давтамжийн аудитын сонголтууд нь хуралдааны үргэлжлэх хугацаанд хүчинтэй байна. Сеанс дэхь давтамж эсвэл давуу эрхтэй аудитийн тохируулгуудыг тохируулах эсвэл өөрчлөх нь тухайн сессийн нөлөөллийг үүсгэдэггүй.
Өөрчлөгдсөн мэдэгдэл буюу давуу эрх аудитын сонголтын хувилбарууд нь тухайн сешнээ дуусгавар болж шинэ сесс үүсгэгдсэн үед хүчин төгөлдөр болно. Үүний эсрэгээр, схемийн объект аудитын сонголтуудад өөрчлөлт орсон нь одоогийн хэлэлцүүлэгт үр дүнтэй болж байна.
SYSDBA эсвэл SYSOPER дамжуулан холбогдсон SYS хэрэглэгчид болон хэрэглэгчид нь AUDIT_SYS_OPERATIONS эхлүүлэх параметрээр бүрэн аудит хийж болно. SYS-ийн амжилттай SQL мэдэгдэл нь шалгагддаг.
Хэрэглэгчийн SYS эсвэл захиргааны давуу эрхтэй холбоотой холболтуудыг үйлдлийн системийн байршлуудад илгээнэ. SYS-ийн схемд байгаа ердийн өгөгдлийн сангийн аудитийн мөрнөөс тусдаа байрлал уруу тэдгээрийг илгээх нь аудитын аюулгүй байдлыг илүү ихээр хангадаг.
==Ашишласан материал==
*https://docs.oracle.com/cd/B19306_01/server.102/b14220/security.htm*
 
Хэрэглэгч : Esambuu 2017 оны 1-р сарын 28
 
:::Сайн байна уу. Зохиогчийн эрхтэй зураг гэдэг бол зохиогч нь уг зургийг ашиглах эрхийг эзэмшиж байгаа гэсэн үг, тэгэхээр та зохиогчийн зөвшөөрөлгүйгээр уг зургийг ашиглах эрхгүй юм. Хүндэтгэсэн, [[Хэрэглэгч:Zorigt|Зоригт]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Zorigt|talk]]) 17:28, 29 Нэгдүгээр сар 2017 (UTC)
[[Ангилал: Oracle өгөгдлийн сан]]
 
Бусад гадаадын вики нийтлэл дотор ийм зураг байдаг шүү дээ. Тэд нар бүгдээрээ зохиогчоос нь зөвшөөрөл авсан гэж үү? Би лав тэгж бодохгүй байна. Англи википедиа дотор хэрэв тухайн зургийг зөвхөн инфобокс дотор ашиглах бол зөвшөөрдөг юм байлээ. Гэхдээ зургийн чанар муутай хувилбар буюу ойролцоогоор 250х250 пиксел харьцаатай зургийг оруулахыг зөвшөөрдөг. Гэтэл Монгол вики дотор миний оруулсан нийтлэлүүдийн ихэнх нь зураггүй байгаад байна. Уг нь инфобокс доторх зураг нь нийтлэлийн харагдах байдал бүх талаасаа сайжруулж өгдөг гэж бодож байна.
 
Энэ тал дээр Монголын вики админууд их хойрго ханддаг нь ажиглагдлаа. Хэрэв аргийг нь зааж өгвөл намайг тэр талийнхаа ажлыг хийлгэх эрхтэй болгох боломжтой юу? Зохиогчийн эрхээс болоод Монголын вики тэр тусмаа урлаг соёл, кино, дууны нийтлэлүүдийн хөгжүүлэлт үнэхээр хангалтгүй байна.
 
== Buriadiin Wiki ==
 
Buriadiin Wikig nuur huudsand nemne uu! http://bxr.wikipedia.org/wiki/Main_Page [[User:Orgio|Orgio]] 00:30, 13 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
==Adminuudad==
Nuur hudasnii holboosoor zuvhun orsoos manaih ruu holbogdoj baina. Busad barag buh ulsiin nuur huudsand manaih ruu oroh holboos alga baina ene aldaag [[Adminuud]] yaravchilan zasahiig husey. Za Buraidaas bas holbogdoj baisan. [[User:Orgio|Orgio]] 01:02, 13 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
:Ерөнхийдөө бол энд хамгийн гол чухал викинүүдийн нүүр хуудас руу холбоостой байх зарчимтай. Гэхдээ англи вики г.м. дээр холбоосуудын хамгийн дор нь Complete list (Бүрэн жагсаалт) гэж байгаа л даа. --[[User:Chinneeb|Чинээ]]<sub>[[User_talk:Chinneeb|миний яриа]]</sub> 15:15, 13 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
Ene deerh buraidiin nuur huudasnii holboosiig ene hajuudah ulsuudiin jagsaaltad oruulj ogno uu negent wikigiin buren hel gej zuvshuurugdsun uchir bas Mongol helnii neg torol uchir oruulah n zuitei baih. [[User:Orgio|Orgio]] 15:18, 13 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
== Helleg zasah ==
Terguun huudsan deer Suuliin uyiin geed (zasvar, uil yavdluud) baigaag Shine Zasvar, Shine uil yavdluud gej bichvel iluu onovchtoi helleg boloh uu? (oor huvilbaruud: Sayhnii zasvar, Sayhnii uil yavdal; shinevter zasvar, shinevter uil yavdluud) sanalaa helne uu. [[User:Orgio|Orgio]] 23:31, 14 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
:Наад асуулт чинь нүүр хуудастай ямар ч хамаагүй учраас Вики хурал дээр тавь. --[[User:Chinneeb|Чинээ]]<sub>[[User_talk:Chinneeb|миний яриа]]</sub> 09:05, 16 Арванхоёрдугаар сар 2007 (UTC)
 
Ìîíãîë÷óóäàà áèä äýëõèéí õºãæ뺺ñ öàã õóãàöààíû õóâüä íèëýýí õîöîð÷ áàéãàà. Òèéìýýñ îíîëûí øèíý îéëãîëòóóäûã òàëààð ýíý Âèêèïåäèà äýýðýý òàâèõ õýðýãòýé áàéíà. Òóõàéëáàë, ìàòåìàòèêò ãýõýä ë Ôðàêòàë, Õàîñ, Ñèíåðãåòèê ãýýä áèäíèé öººõºí ìîíãîë÷óóäûí öººíõèéí öººíõè íü ìýäýõýýñ áèø ººð õýí ÷ ìýäýõã¿é ìýäýýëë¿¿äèéã èéø íü òàâüæ þó ìýäýæ, þóã ìýäýõã¿é áàéãààãàà äýëõèéä õàðóóëúÿ. Áè óäàõã¿é íýã 3 øèðõýã ìàòåðèàë áýëäýæ òàâèíà. <small>—Урьдах [[Wikipedia:Гарын үсэг|гарын үсгээ оруулаагүй]] бичлэгийг [[User:202.70.38.186|202.70.38.186]] үйлдсэн ([[User talk:202.70.38.186|яриа]] • [[Special:Contributions/202.70.38.186|хувь нэмэр]]) {{{2|}}}</small>--[[User:Chinneeb|Чинээ]]<sub>[[User_talk:Chinneeb|миний яриа]]</sub> 05:56, 20 Хоёрдугаар сар 2008 (UTC)
 
[[User:Chinneeb|Чинээ]]гийн хэлсэн үгийг Unicode фонтоор дахин хуулж тавилаа: "Монголчуудаа бид дэлхийн хөгжлөөс цаг хугацааны хувьд нилээн хоцорч байгаа. Тиймээс онолын шинэ ойлголтуудыг талаар энэ Википедиа дээрээ тавих хэрэгтэй байна. Тухайлбал, математикт гэхэд л Фрактал, Хаос, Синергетик гээд бидний цөөхөн монголчуудын цөөнхийн цөөнхи нь мэдэхээс биш өөр хэн ч мэдэхгүй мэдээллүүдийг ийш нь тавьж юу мэдэж, юуг мэдэхгүй байгаагаа дэлхийд харуулъя. Би удахгүй нэг 3 ширхэг материал бэлдэж тавина." --[[User:GenuineMongol|ОригМонгол]] 19:57, 13 Долоодугаар сар 2008 (UTC)
 
:Би бичээгүй шүү. Дээрх нь 202.70.38.186 IP-н бичсэн зүйл.--[[User:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>Чинээ</b></font>]] [[User_talk:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>(яриа)</b></font>]] 04:45, 14 Долоодугаар сар 2008 (UTC)
 
Нүүр хуудсанд байгаа "Сурсыг харах" гэдэг үг нэг л сонин харагдаад байна даа. Англи дээр page source гэдгийг монгол дээр "кодчилол", "код", "эх үүсвэр" гэх зэргээр олон янзаар хадаад байгаа. Эдгээрээс монгол үг нь хэтэрхий урт болчихоод богино нь гадаад үг болчихоод хэрэглэхэд нэг л тохиромжгүй харагдаад байдаг. Би бол хувьдаа бичилт гэж хаддаг юм. Гэхдээ л надаас өөр хүн тайлбар хүсээд байдаг. Харин сурс бол тухайн агуулгыг илэрхийлсэн монгол үг байж болох мэтээр харагдаж ихэд олзуурхаснаа энд бичэхийг хүслээ. Энэ талаар хэлэлцүүлэг явуулаад ингэж хэрэглэж байгаа талаараа бичлэг хийвэл зүгээр санагдлаа. What do you think?
 
:Наадахыг чинь уг нь TranslateWiki дээр кодыг харах гээд орчуулсан. Би одоо энд байгаад арилгаад "код" болгочихъё.--[[User:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>Чинээ</b></font>]] [[User_talk:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>(яриа)</b></font>]] 15:20, 9 Арванхоёрдугаар сар 2008 (UTC)
 
== Нүүр хуудас ==
За ямар ч байсан 1200-гаад өгүүлэлтэй болсон юм чинь EnWiki-гийнхархуу нүүр хуудастай болох уу? Жишээ нь Энэ өдрийн өгүүлэл биш гэхэд ядаж энэ 7 хоногийн өгүүлэл гээд ч юм уу... --[[User:Chinneeb|Чинээ]]<sub>[[User_talk:Chinneeb|миний яриа]]</sub> 05:59, 20 Хоёрдугаар сар 2008 (UTC)
:: 1200-аад Өгүүллэгтэй боллоо гэсэн байна. Энэ нь юуны тухай өгүүллэгнүүд вэ? Зөвхөн нэг хүний бичсэн өгүүллэгийн тоо юу? Эсвэл Монгол Викид байгаа нийт мэдээлэл үү? [[Хэрэглэгч:Hnaranbayar|Hnaranbayar]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Hnaranbayar|talk]]) 01:39, 11 Долоодугаар сар 2013 (UTC)
 
== хачин юмаа ==
 
Би їнэндээ маш их гайхаж байна. Та нарын яриад байгаа энэ лиценз гээч зїйл чинь Монголд хэрэгжиж байгаа ганц газар нь википедиа л байх шиг байна. Гэхдээ єнєєдрийн байдлаар ямар нэг нэр томъёоны тодорхойлолт тогтсон нэг утгатай л байх ёстой байдаг. Харин энэ википедиад тэрийг биччихээр хууль зєрчсєн болчоод байдаг. Єєр утгаар орлуулаад биччихье гэхээр утгаа алдчихаад байдаг. Ерєєсєє юу ч ойлгоддоггїй ээ. Надад тайлбарлаад єгєєч!!!
:Тийм л дээ, монголд зохиогчийн эрх хэзээ ч үйлчилдэггүй, гадаадад дөнгөж театраар гарч эхэлж буй кинонууд ганц 2 өдрийн дараа л монголд зурагтаар гардаг шдээ. Гэхдээ Википедиа бол Монголд биш АНУ-д төвтэй сан болохоор тэр лицензийг хийх ёстой, бас хууль мөрдөхөд буруу зүйл байхгүй, хэдхэн газар л зохиогчийн эрхийг мөрдөж байсан ч болоо шдээ. Нэр томъёоны тухайд тодорхой утгатай, гэхдээ түүнийг нь ямар л бол ямр янзаар тайлбарлан тодорхойлж болно. Тэгээд бас ганц хоёр өгүүлбэрийг өөр сайт, номноос хуулж тавиад эх сурвалжийг нь заачихвал болно.--[[User:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>Чинээ</b></font>]] [[User_talk:Chinneeb|<font face="Bookman Old Style" color="#082567" size="2.5"><b>(яриа)</b></font>]] 05:58, 23 Есдүгээр сар 2008 (UTC)
::Гол нь бас нэг өгүүлэл оруулахдаа тэр чигт нь өөр нэг сайт дээрхи материалыг хуулаад ямар ч эх сурвалж заахгүй оруулж болохгүй юм. Нэг өгүүллийг бүрдүүлэхэд олон эх сурвалж ашиглах хэрэгтэй. Ишлэл хийж байгаа нь энэ гээд бүх өгүүллээ ганцхан эх сурвалжаас хуулаад тавьчихаж болохгүйд л хамаг учир нь байгаа юм.--[[User:GenuineMongol|ОригМонгол]] 06:16, 23 Есдүгээр сар 2008 (UTC)
 
::Би оюутан юм л даа. Хэдэн багш нартайгаа нийлээд O'Reilly - Understanding The Linux Kernel гээд номыг эхнээс нь а,б-гїй 1 бїрчлэн орчуулж ойлгож байгаам. Яагаад гэвэл LINUX їйлдлийн системд суурилсан маш том хэмжээний тєсєл хийгдэх гэж байгаам. Тэгээд тэр номыг бараг л тэр чигээр нь орчуулаад тавих санаа байна л даа. Хэрвээ болно гэж бодож байвал яаж хийх талаар нь бас сайн тайлбарлаад єгєєч тэгэхїї. Энэ номноос орчуулаад явж байхад мэдэхгїй юм их гарах юм. Тухай бїрд нь бусад гадаад сайтуудаас эх сурвалжаа авч орчуулаад л явж байна.
 
== Монгол Википедиагийн өгүүллийн тоо 2000 хүрлээ!!!! ==
 
Хурай, хурай! Цаашдаа түм хүргэхийн төлөө ажиллацгаая. --[[User:GenuineMongol|ОригМонгол]] 09:02, 4 Хоёрдугаар сар 2009 (UTC)
Сайн байцгаана уу
би сая хоёр өгүүлэл оруулсан юм. Тэглээ гээд миний нэр танай түүхэнд хаана нь яаж үлдэх юм бэ?цаашид ч гэсэн бичих зүйл их байна.
 
== Арай өөр ==
 
[[Нүүр хуудас/2]] -г харна уу --[[User:Chinneeb|<font color="#000000">chinneeb</font>]]-[[User_talk:Chinneeb|<font color="#000000">яриа</font>]] 08:47, 15 Гуравдугаар сар 2010 (UTC)
 
== Нүүр хуудасаа шинэчлэе ==
 
Сайн байна уу. Ийм байнаа. Бусад хэл дээрх Вики-нүүдийг харахаар их аятайхан харагдах юм. Тэгэхэд манай вики дээр шинэ мэдээлэл, онцлох зураг гэх зэрэг сонин сонирхууштай мэдээлэл алга байна. Энэ талаар админууд анхааралдаа авч засч өгнө үү.. Хүндэтгэсэн --[[Хэрэглэгч:Hoshi.sasori|Hoshi.sasori]]
 
== Вопрос после помощи на немецкоязычной Википедии ==
Добрый вечер. Теперь я не знаю, являюсь ли я здесь на правильном месте. Также я не говорю на монгольском языке и поэтому я употребляю русский язык. Но я нуждаюсь для личного проекта в рамках Немецкой почты во всех употребительных в Монголии международных отметках выдачи Монгольской почты. То есть, все причины, почему почтовое отправление не могло доставляться. Как пример была бы немецкая обратная отметка конца: Не получено (по-французски Non reclamé) упомянутый. В немецкоязычной Википедии [[:de:Benutzer:Hardcore-Mike/Internationale Auslieferungsvermerke|таблица]]. Ответы могут там вноситься. Большое спасибо. --[[Хэрэглэгч:Hardcore-Mike|Hardcore-Mike]] 21:11, 26 Хоёрдугаар сар 2011 (UTC)
 
==Article requests==
Do you do article requests? If so, would you mind doing [[:en:Civil Aviation Authority of Mongolia]]? At [[Иргэний нисэхийн ерөнхий газар]]
Also [[:en:Air Accident Investigation Bureau]] would be good too (at [[Нислэг техникийн осол, зөрчлийг шинжлэн шалгах алба]])
Thanks,
[[Хэрэглэгч:WhisperToMe|WhisperToMe]] 14:16, 11 Тавдугаар сар 2011 (UTC)
 
== Нүүр хуудсанд мэдээ хэрхэн нэмэх ==
 
Сайн байна уу, юм асуух гэсэн юмаа. Монгол Викигийн нүүр хуудас шинэчлэгдэлгүй 2 долоо хонолоо. Би өөрөө Викиньюс луу орон мэдээг орчуулаад монгол викигийн нүүр хуудсанд тавих гэсэн боловч бага зэрэг ойлгосонгүй. Эсүүл зөвхөн админууд мэдээг нэмдэг юм уу, тайлбарлаж өгөөч, баярлалаа Хүндэтгэсэн -[[Хэрэглэгч:Hoshi.sasori|Сасори]] 07:47, 4 Наймдугаар сар 2011 (UTC)
::Энд бичсэнийг тань анзааралгүй удчихаж, уучлаарай. [[Загвар:Мэдээ]] гэдгээр сүүлийн үеийн мэдээг оруулж, нүүр хуудсанд гаргадаг. Бүртгэлтэй хэрэглэгчид мэдээ нэмэх эрхтэй. --[[Хэрэглэгч:Zorigt|Зоригт]] 12:40, 31 Наймдугаар сар 2011 (UTC)
 
== Викисловарь ==
Помогите написать Тематические таблицы на ваших языках в Викисловаре. Например название месяцев, дней недели на разных языках: http://ru.wiktionary.org/wiki/Категория:Тематические_таблицы --[[Хэрэглэгч:Kaiyr|Kaiyr]] 12:39, 30 Наймдугаар сар 2011 (UTC)
 
==Help Translating an Article==
We at the English wikipedia have a stub article called [http://en.wikipedia.org/wiki/Ulzii Ulzii] and need it to be translated. Please can someone here translate it for us?
 
== "Монгол хэлээрх"-ийн талаар ==
 
Хэзээ Монголчууд "Монгол хэлээрх" гэж бичдэг байлаа? Эсвэл би буруу яриад байна уу? Миний санал болгож байгаа шийдэл бол "Монгол хэл дээрхи".
 
[[Хэрэглэгч:Enkhubatu|Enkhubatu]] 13:08, 1 Нэгдүгээр сар 2012 (UTC)
 
:"Хэл дээр яр гардаг, хэлээр ярьдаг" гэж Ринчен гуай ёгтолж байсан тухай та хэзээ нэгэн цагт дуулсан байх гэж бодож байна. --[[Хэрэглэгч:Zorigt|Зоригт]] 14:11, 1 Нэгдүгээр сар 2012 (UTC)
 
::Ойлголоо. :-) [[Хэрэглэгч:Enkhubatu|Enkhubatu]] 11:54, 16 Нэгдүгээр сар 2012 (UTC)
 
== Нүүр хуудасны үзэмж ==
Алдаа заахгүй бол [http://it.wikipedia.org/wiki/Pagina_principale Итали]-ийн нүүр хуудасны хэвийг хуулвал сайхан л харагдах нь.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 13:59, 18 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
:[[Нүүр_хуудас/2]] - нилээд хэдэн загвар шинээр нэмэхгүй бол иймэрхүү л харагдах юм байна даа. Уул нь нэг үзэмжийг нь сэргээчихвэл гоё л байна --[[User:Chinneeb|<font color="#000000">chinneeb</font>]]-[[User_talk:Chinneeb|<font color="#000000">ярья</font>]] 14:27, 18 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
::[[Нүүр_хуудас/2]] - одоогоос ялгагдах юмгүй харагдаад байна уу. Янз бүрээр туршаад үзвэл сайн байх. [http://bxr.wikipedia.org Буриад] [http://xal.wikipedia.org Халимагийнх] цөөн өгүүлэлтэй ч нүүрээ аятайхан хийсэн шиг санагддаг. Өгүүллийг анхаарал татахуйц зурагтайгаар нь оруулсан талбар байх нь үзэмжтэй юм. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdpagina Нидерландынх] бол бүр янзтай юм.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 13:47, 21 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
:::Бас монгол бичгээр (уран бичмэлээр) бичээд тавьбал дажгүй харагдаж магадгүй байх. <div style="font-size:60px">{{MongolUnicode|ᠸᠢᠺᠢᠫᠶᠳᠢᠢ ᠡ<br>ᠴᠢᠯᠦᠡᠭᠡ ᠲᠦ<br>ᠨᠡᠪᠲᠡᠷᠬᠡᠢ<br>ᠲᠣᠯᠢ}}</div>. Гол нь зураг тавихаар байнга өөрчлөад байх хүнгүй бол хоцрогдоод байж магадгүй гэж л бодогдох юм л даа.--[[User:Chinneeb|<font color="#000000">chinneeb</font>]]-[[User_talk:Chinneeb|<font color="#000000">ярья</font>]] 06:33, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
::::Монгол бичгийн Юникодоор бол үсэгнүүд нь хоорондоо нуруугаараа залгагдахгүй байгаа болохоор чамин биш, харин муухай. Хүн ихээр үздэг Англи Википедиад ингэж тавьж Монгол бичгийн юникодыг эвтэйхэн засах юмсан гэдэг бодлыг хүмүүст төрүүлж болох юм. Харин Монгол Вики-д хааяа нэг орж харах хүнд Юникодоор дээрх шиг бичих нь чамин биш, арчаагүй байдалтай харагдана гэж бодох юм. Зүгээр л Онцлох өгүүлэл гээд нэг цонх, талбар нээгээд хамгийн доод мөрний төгсгөлд (Дэлгэрэнгүй үзэх...) гээд тавьчихвал зүгээр дээ. Сардаа нэг солиод байхад болно доо.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 10:10, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
:::::Монгол бичгийг бол svg өргөтгөлтэй вектор зургаар тавина гэсэн бодолтой байсан юм л даа. Бусад зүйлсийн хувьд санал нэг байна, энэ зунаас хийх үү дээ?   --[[User:Chinneeb|<font color="#000000">chinneeb</font>]]-[[User_talk:Chinneeb|<font color="#000000">ярья</font>]] 13:30, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
::::::Таарч байна.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 14:52, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
:::::::Ингэхэд [[Template:MongolUnicode]] загвараар бичсэн зүйлс (бараг л) асуудалгүй гарч байна, Хадмал загвартаа хэрэглэвэл зүгээр биш үү?   --[[User:chinneeb|chinneeb]]-- 15:21, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
::::::::Хэрвээ үсгүүд нь холбогдохгүй үгийн эхний хэлбэрээр салангид бичигдэх бол доор References-т Юникод нь ийм гээд бичиж болох юм. Юникодоор хайдаг хүн байгаа бол хэрэгтэй байх.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 16:13, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
:::::::::Юникод гээд нэг талбар л нээчихье л дээ. Зурагнуудаа уул нь svg-гээр оруулбал зүгээр юм. Inkscape юмуу illustrator л сурдаг байхдаа  --[[User:Chinneeb|<font color="#000000">chinneeb</font>]]-[[User_talk:Chinneeb|<font color="#000000">ярья</font>]] 16:36, 22 Дөрөвдүгээр сар 2012 (UTC)
Эшлэл гэдгээ буруу биччихсэн байна!! Ишлэл биш шүү!!
 
== Нүүр хуудас/2 ==
 
Я изменил Нүүр хуудас (добавил картинки и т. д.) а прошлый текст перенес [[Нүүр хуудас/2|сюда]].--[[Хэрэглэгч:Губин_Михаил|Gubin]] 07:31, 4 Арваннэгдүгээр сар 2012 (UTC)
 
== bxr wiki ==
 
Буриад хэлний хувилбарт одоогоор 1,000 өгүүлэл байна!--[[Тусгай:Contributions/212.67.71.103|212.67.71.103]] 10:16, 22 Арваннэгдүгээр сар 2012 (UTC)
 
{{Инфобокс Монголын Автомастеруудын Холбоо
|Лого = Монголын Автомастеруудын Холбоо.jpg
|Зургийн хэмжээ = 180px
|Спорт = Автоспорт
|Төрөл = богино зайн бартаат замын уралдаан
|Улс = Монгол
|Үүсгэн байгуулагдсан он = 2006
 
== Предлагается начала года ==
 
Здравствуйте пользователи Википедии на монгольском!
 
В последние недели мы собираемся превзойти Википедии на испанском языке, и мы будем праздновать наше, теперь, млн. штук!
Мы не просим вас подготовить к празднику, действительно, но на этот раз некоторые наши писатели решили помочь нам посещать энциклопедий больше "нуждающихся". Да, даже энциклопедию вашего сможете получать, по их просьбе, одна из наших писателей, конечно, уже подготовлены для ваших нужд, так будет вашим языком сердца (надеюсь) и, если это возможно, он начнет бот умеет писать очень быстро (это будет ваша задача, чтобы исследовать различные страницы) различных предметов.
Я очень надеюсь, что вы примете это предложение, так что вики становится одним из самых важных, но менее значимых уровней.
 
До скорой встречи!
Саша
 
== Хэрхэн шинээр хуудас нээх вэ? ==
 
Сайн байна уу?
Википедиагийн англи хэл дээр байгаа нэг сэдвийг монгол хэлрүү орчуулан бас өөрийн мэдэж буй мэдлэгээ нэмэн шинээр хуудас үүсгэх гэсэн юм. Учир нь энэ сэдвээр судалгааны ажил хийж байгаа учир улам дэлгэрүүлж хүмүүст мэдээлэл өгөх гэсэн санаатай. Яаж хийх вэ? заавар зөвлөгөө өгөөч. Тусламж гэдэг хэсгийг уншсан гэхдээ сайн ойлогсонгүй.
Баярлалаа.
[[Хэрэглэгч:"Aztan"|Aztan]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Aztan|talk]]) 07:15, 7 Хоёрдугаар сар 2013 (UTC)
:Холбоосын өнгө [[хөх]] юм уу [[улаан]] байдгийг учрыг мэдсэн биз дээ.
# Дэлгэцийн баруун дээд талын "Хайх" гэсэн талбарт '''нөгөө хэдэн үгээ''' [[кирилл монгол бичгийн дүрэм|кирилл монголоор]] бичээд
#улаарсан холбоос гарч ирвэл дээр нь дарахад жижиг бичгийн талбар гарч ирнэ.
# Тэгээд л бичиж өгнө дөө. Гарахаасаа өмнө талбарын доорх "хуудсыг хадгалах" гэсэн товчыг дарна.
# Дараа нь бол дээд талын цэсний мөрөн дэх "Засварлах"-аар орно.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 00:38, 8 Хоёрдугаар сар 2013 (UTC)
 
== зөв бичлэгэн дээрээ анхаараачээ хүмүүсээ!!!!! ==
 
Сайн байцгаана уу? Би Англи Вики-г байнга шахуу хэрэглэдэг л дээ. зарим нэг үнэхээр ойлгохгүй зүйлээ Монголоос хайхаар дандаа байхгүй юм, тэрнээс гадна энд бичигдсэн зарим зүйлүүд нь дүрмийн алдаа, үсгийн алдаа маш их байх юм. зөв бичлэгэн дээрээ анхаараачээ хүмүүсээ!!!!!![[Хэрэглэгч:Hnaranbayar|Hnaranbayar]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Hnaranbayar|talk]]) 01:41, 11 Долоодугаар сар 2013 (UTC)
:: Mongol Wiki-d huvi nemer oruulah humuus het tsuun baina herev ta angli helnii chadvartai bol idevhiteigeer Angli wikiin huudsiig Mongol ruu hurvuulj busaddaa huvi nemer bolno uu!! Mongol Wiki-g shuumjilhed gol bish harin huvi nemree oruulah n gol yum. Zaluus bid uhamsartaigaar Mongol tolio hugjuulvel Mongoliinhoo soyl uhamsariig deeshluuleh hamgiin chuhal huvi nemer bolhiig ta anhaarch oilgoj baigaa gedegt naidaj baina. Aldaatai huudasnuud baival ta shuud orood Mongol Wikigiinhee huudsiig setgel tsag gargan zasch baina uu!!
Егvvлбэр томоор эхлэдэг юм. Монголоос гэдэг vг байдаггvй, бичлэг нь гэж бичдэг, юм гэдгийн ард таслал биш цэг байх нь зохимжтой! Эхлээд еерийнхоо алдааг засаж сур!!!!!!!iphone ын фонтоор бичиж байгаа болохоор е-v vсэгийг орлуулж бичиж байгааг харсан байх
 
== цэгц овог ==
 
мэддэг хүн байвал тавиад өгөөч
 
==Nuur huudasnii uguulliig songohdoo anhaaraarai MOD/Adminaa!==
 
Nuur huudsand uguulel songoj oruulahdaa ali boloh gadaad ug useg ih havchuulsan uguullees oruulahgui baina uu!! Yahav ehnii tailbar deeree angli ug useg baigaa bol boljiino harin eldev uchuuhen ch gesen azi useg (solongos, hyatad usegnuud) orhoor gadniih n ih dalimduulj Angli ba busad evrop helnuud deerh Mongoliin tuhai uguulluuded uuriinhuu useg hanznuudiig havchuulj soyliin terrorism ih hiigeed baina. Bi uuntei say havarjingee temtseed minii Angli deerh erhiig neg german admin ban hiisen. Iimerhuu shudraga bus yumtai sain temtsehgui baigaa Mod, Adminuud todorhoi hemjeegeer haruitslaga huleej Mongol soyliinhoo toloo temtseh yostoig anhaarna uu!! Ene odoogiin Solongosiin tuhai medeelliig turgen avahiig shaardaj baina! (sayhnaas uchirgui TV-uudeer solongos kinonuud albaar tureed garaad odoo ene Mongol wiki deer solongosiin medeelel nuurend tavigdsan bid odoo Solongosiin neg soyliin mafiin gart orood baigaa yumuu sonin yum bolood baina) [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 02:39, 13 Арванхоёрдугаар сар 2013 (UTC)
 
:Ер нь бол бүртгэлтэй хэрэглэгчдэд нүүр хуудсан дээрхи мэдээллийг солих эрх байдаг юм байна. Удахгүй Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолын өдөр болох гэж байгаатай холбогдуулан онцлох өгүүлэлд Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолын өдрийн талаар тавих гэсэн боловч энэ тухай мэдээлэл байхгүй байсан тул Богд хааны тухай мэдээллийг онцлох өгүүлэл дээр тавьлаа. [[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 04:21, 13 Арванхоёрдугаар сар 2013 (UTC)
::Nuur huudas ba nuur zurgiig yaj soliod baina? [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 14:23, 3 Нэгдүгээр сар 2014 (UTC)
:: Одоогийнх [[Wikipedia:Энэ сарын онцлох өгүүлэл/2013-10]]‎, [[Загвар:Онцлох зураг/2013-10]]-д байна. Сарын дугаараар гарчигласан. [[Хэрэглэгч:MongolWiki]].
::: Mongold shashinii muhar suseglel zambraagaa aldsan tul eldev shashinii uner unertuulsen uguulluudees ene nevterhii toliig hol bailgmaar baina. Nuur huudsand uguulel songoh humuus ali boloh shinjileh uhaan tehnologi tanin medehuitei holbootoi sedev songoj Sashin, Uls turuus nevterhii toliig hol bailgaj tanin medehuin uil ajillagaag n hangana uu! [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 02:22, 4 Нэгдүгээр сар 2014 (UTC)
:MongolWiki-ees? ene ontsloh zuragnii odoogiin tohiruulsan nuurnii zai n 400x150px orchim baina uu? Bi bas arai aytaihan zurag oruulahgaad hemjeeg n tootsoolj urt orgonoo tohiruulah gesen yum? [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 04:08, 8 Нэгдүгээр сар 2014 (UTC)
:: Зургаа ямар хэмжээтэй оруулмаар байна. Түүгээрээ оруулчих. Дараа нь Нүүр хуудас засварлах уруу ороод хоёр баганад нь 40%, 60% гэх мэтээр хувилаад багтаачихдаг юм.
 
== Бусад хэлээр ==
 
Нүүр хуудасны зүүн гар талд байдаг бусад хэлээр гэсэнд бүх хэлүүдийг жагсаасанд орвол Буриад, Хальмаг болон бусад томоохон викитэй холбох холбоосуудыг үлдээгээд, бусдыг нь бусад том викинүүд шиг бүрэн жагсаалт гэж нэрлээд [[m:List of Wikipedias|ийшээ]] чиглүүлсэн нь дээр биш үү? Нэг их арзайсан олон хэлнүүд гарч ирээд бага зэрэг үзэмжгүй санагдлаа. Өөрөө солих гэж оролдсон боловч яаж солихыг нь мэдэхгүй байна. [[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 20:54, 2 Хоёрдугаар сар 2014 (UTC)
: Жил хагасын өмнө янзалж байсан юм. Тэгсэн Википедиа даяар өөрчлөгдөөд ийм болчихсон. Сая орос, англиар өнгийж үзээд /noexternallanglinks/ доор нь хийгээд цөөлчихлөө. Оруулъя гэсэн хэлнийхээ кодыг [[Загвар:MainPageInterwikis]] дотор бичнэ. Би оросоос хуулаад [[bxr:]], [[bg:]] [[tyv:]] нэмээд биччихлээ. Өөр юу нэмж хасмаар байна. Хянаадхаарай. 2012-2-27.
::Одоо хамаагүй цэгцтэй харагдаж байна. Лезги, Осет зэрэг хэлнүүдийн оронд Швед зэрэг Монголчууд их суудаг газрын хэлнүүдийг оруулж өгсөн нь дээр болов уу гэж бодоод Оросын бага ястнуудын хэд хэдэн хэлийг хасаад өөр хэдэн хэл нэмчихлээ. Хянаарай [[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 17:48, 27 Хоёрдугаар сар 2014 (UTC)
 
==Angli wiki manaihiig huulav==
Suuliin hed heden sansriin holbootoi Mongol wiki-iin zuragnii sedviig Angli deerh wiki huulbarllaa. Mongoliin zuragnii songolt tedend ulger jishee bolson n dajgui amjilt baih. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 04:30, 1 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
==Хүсэлт==
Ямар хуудаснууд вэ. нэрийг өгөөч. үзмээр байна. Санаа авъя.
 
== хүсэлт ==
 
Ямар хуудаснууд вэ. Үзмээр байна. Санаа авъя.
: Ene huudsiig helsen yum: https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page [[Тусгай:Contributions/182.160.6.53|182.160.6.53]] 14:39, 10 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
 
== Бүртгэл үүсгэх/нэвтрэх ==
 
Нүүр хуудасны баруун дээд талд байдаг бүртгэл үүсгэх(create account) болон нэвтрэх(log in) табууд англи хэл дээр болчихсон байх шиг байна. Тэгээд бас нүүр хуудастай холбоогүй ч гэсэн засвар хийх үед доор байдаг байсан хүснэгт(янз бүрийн хэрэгцээтэй үйлдлүүд байдаг байсан) байхгүй болчихож. [[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 00:11, 8 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
:Тийм байна. MediaWiki интерфэйсийн орчуулгыг translatewiki.net сайт дээр хийдэг, түүн дээр интерфэйсийг монголчлох үйл ажиллагаанд оролцох боломжтой шүү. --[[User_talk:Chinneeb|<span style="color:blue">chinneeb</span>]] 01:21, 8 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
Нүүр хуудас гээд зураастай том мөр үүсчихжээ. Яаж арилгах вэ.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 13:52, 16 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
 
==Шинэ мэдээ==
 
Нүүр хуудсан дээрх Товч Танилцуулгийг өөр тийш зөөгөөд оронд нь Шинэ Мэдээ гэсэн хэсгийг буцаагаад тавьчивал хажууд нь Солих линк нь байвал хүмүүс өдөр бүр шахуу шинэ мэдээ түргэн солиод байж магадгүй байх. 3-5ш мэдээ тус бүрийг нь 2-3 мөрөөр тавина гээд гаргачихдаг юмуу. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 02:23, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
: Хоцрогдчихдог юм. Таниас өөр бас нэг хэрэглэгч оролцъё гэвэл ч асуудалгүй л дээ. Зөвхөн шинэ мэдээгээр дагнаж түүнд холбогдох шинэ шинэ хуудсууд бичдэг болох нэг хэрэглэгч байвал сайн байна. [[Малайз]]д тийм юм болж байна гээд Малайз өгүүллийг дэлгэрүүлээд ч юм уу. [[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 02:51, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
::Заавал өдөр болгон солих албагүй байх гэж бодож байна. Нэг нэгээрээ солигдсоор 7 хоногтоо бүрэн солигдчихдог байхад л эхний ээлжинд хангалттай болов уу. Би бол хувьдаа заваараа 7 хоногтоо ганц хоёр шинэ мэдээ тавиад байж болно. [[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 03:07, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
:::Odor bolgon solih bus doloo honogtoo hed l solidog gol n uguulel n tsaash zaaval huudas bolj link boloh albagui zugeer idevhitei gishuud Solih link deer n daraad l zavaaraa odort esvel doloo honogtoo heden udaa 2 mur shine medee nemchihdeg gol n medee n 3-5 sh medeeg jijig zuragtai tus bur n 2-3 murund ordog baihaar zohion baiguulalttai talbar baival idevhitnuud ovoo sonirhood nemj magadgui. Bi zav garval doloo honogtoo hediig nemne zavgui bol sardaa hediig nemeh l baih. Boldoo ba busad idevhitnuud ch gesen yur n doloo honogtoo heden medee nemchiheer l baih. Gol n medeenii mur n tsaash zaaval huudas boloh albagui zugeer Burtgeltei Hereglegchid bolomjiin medeenii mur zavaaraa chuudchihdag tiim talbar zugeer baih. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 03:46, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
: Гол нь үг үсгийн алдаагүй байх. Жишээлбэл "хоёр роботууд" гэж олон тоог давхардуулан бичихгүй, "хоёр робот" гэх.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 05:03, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
:: [http://stats.wikimedia.org/wikimedia/squids/SquidReportPageViewsPerCountryOverview.htm Endees harhad] Mongoloos sard 2,7 say udaa niit Wiki ruu handalt hiideg buyu udurt 95000 orchim udaa Mongoloos wikigiin olon helnii huudsiig hardag yum baina. Teheer odort 5-10 myangan Mongolchuud dor hayj Mongoliin wiki huudsiig neej uzdeg baij magadgui. Teheer ene shine medeenii talbar bas ovoo shine hereglegchidiig odooj ogoh baih. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 04:58, 11 Гуравдугаар сар 2014 (UTC)
Шинэ мэдээн дээр ер нь ямар төрлийн мэдээ тавибал зүгээр вэ? --[[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 13:46, 10 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
:: Shine medeen deer shinjileh uhaan ba soyliin medee tulhuu oruulsan n deer gej bodoj baina. UChirgui sonin tv-g dagasan ulig bolson medeelluudees zailshiisen medeelluud oruulval zugeer baih. Jishee n narnaas 1300 dahin tom avraga od gesen medee oruulsan ter medee 3 honogiin daraa NEWS.MN deer garsan ene site chine barag Mongold top unshigchidtai medeenii site. Mongolchuud uchirgui Amerik, Evropiin wikipediag duuriasan stilltei esvel tednii tavisan medee ba zurgiig tavih n demii sanagddag. Yoponii wikipediag nileen heden udaa ajiglasan yur n ali boloh uuriin stilltei baih n bas tusdaa tolgoitoi baih chuhal shinj chanar bolno gej bodoj baina. Gehdee jishee n ontsgoi medee bol yah arggui uls turiin medee ediin zasgiin medee tavigdahad zugeer baih. Jishee n 2016 onii ih hurliin songuulid MAN, AN geh met bugd yalagdaad Nogoonii Nam diilenh suudal avlaa gedeg ch yumuu tiimerhuu ontsgoi uyed tiimerhuu materialuug shine medee baih unelemjtei bolno baih. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 13:56, 10 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
::: Ali boloh hugjil devshil ba deer helsen 2 gol chigleliin medeenuud zohimjtoi bolovuu. Gol n 15-25 nasniihand chiglesen maygiin medee iluu baigaa onoh baih. Uchir n Mongol Wikipedia ruu ene uyiinhen iluu sonirhoj yum unshih magadlal undur. 40-50% dotoodiin medee ba 50% gadaad medee gej oruulval uuriin gesen stillee barihad sain baih. [[Хэрэглэгч:Orgio89|Orgio89]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Orgio89|talk]]) 14:08, 10 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
 
== Хэлнүүдийн холбоос ==
 
Монгол хэлний бүлгийн хэлнүүд гэдэг дээр Монгол бичгээрх вики төслийн холбоос холбоотой байдаг байсан. Тэрийг яагаад арилгачихсан юм бол оо? --[[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 14:45, 26 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
: Яг Википедиа болж чадаагүй инкубаторт байгаа. [http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/mvf/Sedv%C3%BC%C3%BCd Энэ байна]. Техникийн асуудалтай. Монгол программистын гар дутаж байгаа. Энд хоёр ч газар [https://meta.wikimedia.org/wiki/Requests_for_new_languages/Wikipedia_Mongolian_written_in_Mongolian_script ] [https://meta.wikimedia.org/wiki/Requests_for_new_languages/Wikipedia_Mongolian_(Traditional_Mongolian_Script) ] хэлцсэн байна билээ. Гол асуудал нь босоо хэв байхгүй гэсэн шиг байдаг. --[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 05:13, 27 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
::Нүүр хуудсан дээрээ холбоосыг нь ядаж тавьчихвал мэддэг чаддаг хүмүүс нь анхаарах байх гэж бодож байна. Хэдийгээр бүрэн төгс болоогүй байгаа ч холбоосыг тавихад буруудахгүй байх аа. Би юутай ч фэесбүүк дээрх бүлгэмүүдэд уриалга биччихлээ. --[[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 04:49, 28 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
::Ийм цахим нэвтэрхий толь бас байдаг юм байна. Сая мэдлээ. [http://wiki.uhaan.com/index.php?title=%E1%A0%A8%E1%A0%A2%E1%A0%AD%E1%A0%A4%E1%A0%B7_%E1%A0%AC%E1%A0%A0%E1%A0%AD%E1%A0%A4%E1%A0%B3%E1%A0%A0%E1%A0%B0%E1%A0%A4 Холбоос] --[[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 17:27, 28 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
::: Яг хийж шүү. Сарын өмнө эхэлсэн, одоогоор 167 өгүүлэлтэй «Ухаан - Википедиа». Алийг нь тавих вэ.--[[Хэрэглэгч:MongolWiki|MongolWiki]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:MongolWiki|talk]]) 01:06, 29 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
::Сая фэесбүүкээр үүнд хувь нэмрээ оруулдаг нэг хүнээс викид нэмүүлэх гэсэн боловч кирил үсгийн вики байгаа гэсэн шалтгаанаар нэмээгүй. Хэрэв жинхэнэ төсөл болоод нэмэгдвэл хувь нэмрээ оруулахад бэлэн хүмүүс олон байгаа гэж сонслоо. [Фэесбүүк бүлгийнх нь холбоос https://www.facebook.com/groups/657344710953167/ энэ] байна. Та сонирхвол ороод үзээрэй. Одоо инкубаторт байгаа төсөл нь жинхэнэ төсөл болох боломж хэр байгаа юм бол оо? Нүүр хуудсан дээр энийг нь тавьсан ч яахав дээ. Харин үүнийг хийж буй хүмүүс маань яг адилхан загвартай хийж байгаа нь зүгээр юм болов уу? Цахим хуудасны загвар дээр зохиогчийн эрх гэдэг зүйл байдаг уу? Гайгүй байгаа даа? --[[Хэрэглэгч:Boldbdd|Boldoo]] ([[Хэрэглэгчийн яриа:Boldbdd|talk]]) 02:04, 29 Дөрөвдүгээр сар 2014 (UTC)
 
== Program counter (програм тоолуур) ==
 
Тоолуур нь процесст биелэгдэх гэж буй дараагын командын хаягыг илтгэдэг.
Сэдэв нэмэх
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Хэлэлцүүлэг:Нүүр_хуудас"-с авсан
Return to "Нүүр хуудас" page.