Википедиа

Монгол Улсын Ерөнхий Сайд: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Мөр 2:
'''Монгол Улсын Ерөнхий Сайд''' нь [[Монгол улс]]ын гүйцэтгэх засаглалын тэргүүн бөгөөд засгийн газрыг толгойлдог. Монгол улсын ерөнхий сайдыг [[Улсын Их Хурал]] томилдог.
 
Монгол улсын ерөнхий сайд гэдэг албан тушаалыг 19121911 онд буюуМанж ХятадаасЧин улсаас салж тусгаар тогтнолоо зарласнызарласнаас дарааханбараг 1 жилийн дараа бий болгожээ. Энэ тусгаар тогтнолыг олон орон хүлээн зөвшөөрөөгүй билээ. [[1921 оны хувьсгал|1921 оны хувьсгалын]] дараа дахин тусгаарласны дараагаар ерөнхий сайдыг [[Монгол Ардын Хувьсгалт Нам|Монгол Ардын Нам]] 8-р Богд хаантай зөвшилцөн томилдог байв. Харин 1924 онд батлагдсан анхдугаар үндсэн хуулиар [[Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс]]ыг тунхаглаж, ерөнхий сайдын албан тушаалыг "Ардын Депутатуудын Хурлын Гүйцэтгэх Захиргааны тэргүүлэгч" гэж нэрлэх болжээ. Энэ нь 1946 онд "Сайд нарын зөвлөлийн дарга" гэж өөрчлөгджээ. Монгол оронд ардчилсан хувьсгал ялсан 1990 оноос дахин Ерөнхий сайд гэж нэрлэж байна. Харин энэ нэрний өөрчлөлтүүдээс хамаарахгүйгээр одоогийн засгийн газар нь энэ албан тушаалыг 1912 оноос хойш тасралтгүй үргэлжилж байнаа гэж үздэг бөгөөд эзэмшигчдийг нь бүгдийг нь ерөнхий сайд гэж тооцдог.
 
Гамин цэрэг Нийслэл хүрээг 1919 онд эзлэж аваад төр засгийн эрхийг Г.Бадамдоржид мэдүүлж байсан тул түүнийг жил гаруй ерөнхий сайд хийсэн гэж тооцдог аж.
Ерөнхий сайд албан тушаалыг анх хэн барьсан бэ гэдэг асуудал маргаантай байдаг. Түр засгийн газартай байх үед Цэрэн, эсвэл Цэрэнчимэд гэсэн нэртэй лам хүн "ерөнхий сайд" гэсэн албан тушаалыг хашиж байжээ. Иймээс заримдаа түүнийг анхны ерөнхий сайд гэж үздэг. Харин одоогийн засгийн газар нь тушаалыг анх албан ёсоор эзэмшсэн [[Сайн ноён хан]] [[Төгс-Очирын Намнансүрэн]]г анхных гэж үздэг. Мөн [[Дамбын Чагдаржав]]ын статус маргаантай байдаг. Зарим хүмүүс түүнийг зөвхөн үүрэг гүйцэтгэгч гэж үздэг бол зарим нь жинхэнэ ерөнхий сайд гэж үздэг.▼
 
Үүний дараа Барон Унгерин 8-р Богд хааныг гамингаас чөлөөлж буцаан хаан болгож, 8-р Богдыг хийддээ нууж байсан Ноёдын Намын зүтгэлтэн Манзушир хутагт Цэрэндоржийг ерөнхий сайд болгожээ.
 
Дараа нь Монгол Ардын Намынхан Нийлэл хүрээнд Улаан Оросоос цэрэг дагуулан ирж, засаг төрийн эрхийг авахаар шахсан тул 8-р Богд хэлэлцэн нилээ хэдэн буулт хийж, Тангарагын гэрээ гэгчийг байгуулан Хэмжээт цаазат хаант улсын хэлбэрээр улсаа байгуулахаар тохиролцжээ. Ингээд 8-р Богд өөрөө хэмжээт эрхэт хаан болж, ерөнхий сайдаар Ноёдын намын зүтгэлтэн Да Лам Цэрэнчимэдийг тавиулжээ.
 
▲Ерөнхий сайд албан тушаалыг анх хэн барьсан бэ гэдэг асуудал маргаантай байдаг. Түр засгийн газартай байх үед Цэрэн, эсвэл Цэрэнчимэд гэсэн нэртэй лам хүн "ерөнхий сайд" гэсэн албан тушаалыг хашиж байжээ. Иймээс заримдаа түүнийг анхны ерөнхий сайд гэж үздэг. Харин одоогийн засгийн газар нь тушаалыг анх албан ёсоор эзэмшсэн [[Сайн ноён хан]] [[Төгс-Очирын Намнансүрэн]]г анхных гэж үздэг. Мөн [[Дамбын Чагдаржав]]ын статус маргаантай байдаг. Зарим хүмүүс түүнийг зөвхөн үүрэг гүйцэтгэгч гэж үздэг бол зарим нь жинхэнэ ерөнхий сайд гэж үздэг.
 
== Ерөнхий сайд нар ==
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Монгол_Улсын_Ерөнхий_Сайд"-с авсан