3 сарын 10: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 2:
'''3 сарын 10''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 69 дахь ([[өндөр жил]] бол 70 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 296 өдөр үлдэж байна.
 
== Онцлох үйл явдал ==
== Үйл явдлууд ==
* 298 - Ромын эзэн хаан Максимиан Хойд Африкын Берберчүүдийг байлдан дагуулах аян дайнаа эхлүүлжээ.
* [[1876]] он – [[Александр Грэхэм Белл]] анхны [[харилцуур утас|харилцуур утсыг]] амжилттай бүтээж чадсан.
* 1629 - Английн хаан I Чарльз парламентыг тараав. Тэрээр 11 жилийн туршид парламент байгуулалгүйгээр түр парламент байгуулан бүх эрх мэдлийг өөртөө авчээ.
* 1735 - Хаант Орос болон Азербайжан улсын хооронд хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулав.
* 1804 - Луйзанагын газар нутгийг захирч байсан Францын тал АНУ-д тус газар нутгийг өгчээ.
* 1814 - Францын хаан I Наполеон Лаоны тулаанд ялагдал хүлээв.
* 1830 - Нидерландын засгийн газар өөрсдийн мэдлийн Филиппин улсад зэвсэгт хүчин байгуулахаар болжээ.
* 1848 - АНУ-ын Сенатын танхим Гуадалуп Хидалгогын гэрээнд гарын үсэг зурахыг зөвшөөрснөөр Мексик-Америкийн дайн эцэслэв.
* 1876 - Нэрт зохион бүтээгч Александер Грахам Белл телефон утсыг амжилттай туршжээ.
* 1891 - Америкийн зохион бүтээгч Алмон Строугер телефон утасны автомат дамар зохион бүтээж, зохиогчийн эрх авав.
* 1906 - Европ тивд болсон хамгийн хөнөөлтэй уурхайн осол Францд болов. Францын хойд хэсэгт орших Куррьерсын уурхай нурж 1,099 уурхайчин амиа алджээ.
* 1915 - Британийн армийн түүхэнд тохиосон хамгийн том хуурай замын тулаан эхлэв.
* 1917 - Филиппиний засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийг шинээр хуваарилахаар болж, зарим хот, мужууд эмхлэгдэн байгуулагдаж эхэлжээ.
* 1922 - Энэтхэгт жагсаал цуглаан зохион байгуулж, ард иргэдийг өдөөн турхирсан хэргээр Махатма Гандиг цагдаагийн газар баривчлав. Түүнд зургаан жилийн ял оноож, шоронд хорисон ч хоёр жилийн дараа суллагдсан юм.
* 1944 - Грекийн иргэний дайн: Үндэсний чөлөөлөх хөдөлгөөний улстөрийн товчоо Үндэсний чөлөөлөх фронтыг байгуулахаар болжээ.
* 1945 - АНУ-ын нисэх хүчин Японы нийслэл Токио хотыг бөмбөгдөж, 100,000 мянган хүн амиа алджээ. Амиа алдагсдын дийлэнх нь энгийн иргэд байсан юм.
* 1952 - Кубын засгийн эрхийг Фулгенсио Батиста хүч хэрэглэн авч, өөрийгөө ерөнхийлөгч хэмээн зарлав.
* 1959 - Төвдийн бослого: Төвдийн иргэд Далай ламын удирдлага дор бослого хөдөлгөөн дэгдээх магадлалтай болсон тул Хятадын тал Далай ламын "Потала" ордонг бүслэжээ.
* 1966 - Өмнөд Вьетнамын Нгуен Као Ки өөрийн хүчтэй өрсөлдөгч болох генерал Нгуен Чан Тигийн цэргийн бүх цолыг хураан авав.
* 1969 - АНУ-ын Теннеси мужийн Мемфис хотын шүүх Жеймс Эрл Рейг Мартин Лютер Кингийн амь насанд халдсан гэж үзэн ял оноожээ.
* 1970 - Вьетнамын дайн: АНУ-ын армийн ахмад Эрнест Мединаг дайны гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзэн яллажээ.
* 1975 - Вьетнамын дайн: Хойд Вьетнамын цэргүүд Өмнөд Вьетнамын Сайгон хотод халдав. Гэсэн ч уг тулаанд Өмнөд Вьетнамчууд ялалт байгуулсан юм.
* 1977 - АНУ-ын сансар судлалын агентлаг Уранус гарагын цагаригыг илрүүлжээ.
* 1990 - Гайти улсын ерөнхийлөгч Проспер Аврил төрийн эргэлт хийгчидтэй 18 сар тулалдсаны эцэст үүрэгт ажлаа хүлээлгэн өгчээ.
* 2000 - Дот-Комын хөөс: Цахим орчины зах зээлийн их тэсрэлтийн үед Насдак Композит индекс 5132.52-т хүрч түүхэн дээд хэмжээндээ хүрэв.
* 2006 - Ангараг гарагыг судлах зорилготой хиймэл дагуул тус гарагын тойрог замд нэвтэрчээ.
* 2017 - Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч Паг Кын Хе албан тушаалаа огцров. Тус улсын дээд шүүх, үндсэн хуулийн цэц түүний бүрэн эрхийг дуусгавар болгохыг хүлээн зөвшөөрсөн шийд гаргажээ.
 
== Мэндэлсэн алдартнууд ==
== Энэ өдөр төрөгсөд ==
* 1415 - Москвагын хаан II Василий (1462 онд нас барсан)
* [[1926]] он – 1984-1990 оны Монгол улсын төрийн тэргүүн [[Жамбын Батмөнх]]
* 1503 - Ариун Ромын эзэнт гүрний хаан I Фердинанд (1564 онд нас барсан)
* [[1957]] он – Алан хядагч бүлгийн толгойлогч [[Осама Бин Ладен]]
* 1787 - Испанийн ерөнхий сайд Франциско де Паула Мартинез де ла Роса и Бердехо (1862 онд нас барсан)
* [[1972]] он – Монгол улсын боксчин [[Дугарбаатарын Лхагва]]
* 1845 - Оросын хаан III Александер (1894 онд нас барсан)
* [[1981]] он – Камерун улсын хөлбөмбөгчин [[Самюэль Это'о]]
* 1853 - Шинэ Зеландын 18 дахь ерөнхий сайд Томас Макензи (1930 онд нас барсан)
* [[1985]] он – Франц улсын хөлбөмбөгчин [[Лассана Диарра]]
* 1870 - Оросын улстөрийн онолч Давид Рязанов (1938 онд нас барсан)
* 1923 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Вал Логсдон Фитч (2015 онд нас барсан)
* 1926 1984-1990 онд МАХН-ын Төв хорооны нарийн бичгийн дарга бөгөөд Сайд нарын зөвлөлийн дарга [[Жамбын Батмөнх]] (1995 онд нас барсан)
* 1936 - ФИФА буюу Олон улсын хөлбөмбөгийн холбооны экс ерөнхийлөгч Сепп Блаттер
* 1939 - Олимпийн хошой аварга Зөвлөлтийн хөнгөн атлетикч Ирина Пресс (2004 онд нас барсан)
* 1940 - Америкийн жүжигчин, холимог тулааны мастер Чак Норрис
* 1947 - Канадын 19 дэх ерөнхийлөгч Ким Кембелл
* 1952 - Зимбабве улсын хоёр дахь ерөнхий сайд Морган Цвангирай
* 1957 - Алан хядах Аль-Кайда бүлэглэлийг үндэслэгч, толгойлогч [[Осама Бин Ладен]] (2011 онд нас барсан)
* 1958 - "Төрөлх араншин" киноны од Шарон Стөүн
* 1965 - Олимпийн мөнгөн медальт Канадын гүйгч Жиллиан Ричардсон
* [[1972]] он –- Монгол улсын боксчин [[Дугарбаатарын Лхагва]]
** Америкийн реппер Тимбаленд
* 1977 - Америкийн дуучин Робин Тийк
* [[1981]] он –- Камерун улсын хөлбөмбөгчин [[Самюэль Это'о]]
* 1983 - Америкийн кантри урсгалын дуучин Керри Андервүүд
* 1984 - Америкийн жүжигчин "Хаус" цувралын од Оливиа Вайлд
* 1985 - Францын хөлбөмбөгч [[Лассана Диарра]]
* 1987 - Финландын хоккейч Түүкка Раск
* 1993 - Английн хөлбөмбөгч Жек Батленд
* 1995 - Америкийн сагсанбөмбөгч Зак ЛаВин
 
== Энэ өдөр нас барагсад ==
* [[1291]]- онХүлэгүгийн – Хулагугийн улсынханлигийн хан [[Аргун]]
* 1792 - Их Британийн ерөнхий сайд Жон Стюарт (1713 онд төрсөн)
* 1925 - Олимпийн гурван алт, нэг мөнгөн медальт Америкийн хөнгөн атлетикч Маир Принстайн (1878 онд төрсөн)
* 1940 - Оросын нэрт зохиолч Михайль Булгаков (1891 онд төрсөн)
* 1948 - Америкийн зохиолч, яруу найрагч Зелда Фицжералд (1900 онд төрсөн)
* 1951 - Японы ерөнхий сайд Шидехара Кижүро (1872 онд төрсөн)
* 1966 - Нобелийн шагналт Голландын физикч Фриц Зерник (1888 онд төрсөн)
* 1985 - ЗХУ-ын төрийн тэргүүн Константин Черненко (1911 онд төрсөн)
* 2012 - Нобелийн шагналт Америкийн химич Френк Шервүүд Роуленд (1927 онд төрсөн)
 
== Тэмдэглэлт баяруудөдөр ==
* {{USA}} Харриет Табманы өдөр
* {{BGR}} Хоморголон устгалтад өртөгсдийг дурсах өдөр
* {{USA}} Охид, эмэгтэйчүүдийг ДОХ, Бэлгийн замын халдварт өвчнөөс сэргийлэх өдөр
* {{JPN}} Хоте Мацүри (Шиогама арал)
* {{USA}} Үндэсний Мариогын өдөр
* Төвдийн бослогын өдөр (Төвдийг чөлөөлөх хөдөлгөөн)
----
{{Сарууд}}