Хийл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
{{Хөгжмийн зэмсэг
| Name =
| Breite = 300px
<!-- Bitte keine weiteren Sprachen einfügen, siehe Vorlage Infobox Musikinstrument.-->
| Sprachen = [[Англи хэл|англ.:]]&nbsp;''violin'', [[Итали хэл|итал.:]]&nbsp;''violino''
| Bild = [[File:German,_maple_Violin.JPG|150px]]
| Bildtext =
| Klassifikation = [[Чавхдаст хөгжим]]
| Tonumfang = [[File:Range violin.png|150px]]
| Klangbeispiel =
| Verwandte Instrumente = [[Альт|Эрдүү хийл]], [[морин хийл]]
| Musiker = [[Хийлчдийн жагсаалт]]
}}
[[Зураг:Violin VL100.png|thumb|250px|Хийл]]
[[Зураг:Violinconsruction3.JPG|thumb|250px|Хийлийн бүтэц]]
Line 5 ⟶ 18:
[[File:01_-_Vivaldi_Spring_mvt_1_Allegro_-_John_Harrison_violin.ogg|thumb|right|Антонио Вивалди "Зун"]]
[[File:Beethoven_-_opus47-3_03.ogg|thumb|right|Бетховен 3-р симфони]]
'''Хийл''' (Ита. Viola) нь чавхдаст нумт хөгжмийн төрөлд багтах хөгжмийн зэмсэг юм. Хийл Баруун Европд XVI - XVIII зуунд нэвтэрч XIX зууны эхэн гэхэд хэдийнээ сонгодог хөгжмийн салшгүй хэсэг болсон байлаа. XX зууны эхэн үеэс мэргэжлийн сургуулиуд буй болж орчин цагийн хөгжимд баттай байр суурь эзэлжээ.
Европт нэвтэрсэн анхны чавхдаст нумт хөгжим Арабын байлдан дагуулалтаар Ребаб, Византийн Лира хөгжмүүд Испанид анхлан нэвтэрчээ. Эдгээр хөгжимд үндэслэн XIII зуунд Европ Ребек, Виела (фидель), үүссэн талаар 1275 оны үед бичигдсэн Иеронима Моравскийн "Хөгжим судлал" номонд дурьдсан байдаг билээ.
Энэ үед Европт нумт чавхдаст хөгжмийг хөл дээрээ бус мөрөн дээрээ тавьж тоглох шинэ арга нэвтэрчээ. Анхандаа хоёр арга хоюулаа мөрдөгдөж байгаад аажмаар мөр лүү шилжжээ. Италид энэ аргыг da braccio (мөр) хэмээн нэрлэжээ.
Line 26 ⟶ 39:
 
===Кротта хийл===
Уэльсд анх зохион бүтээгдсэн Кротта хийл (Англиар: Crwth) нь нумт чавхдаст хөгжмийн зэмсэг. Энэхүү хийл нь анх VI зуунд Грекийн Лира хөгжмөөс санаа аван үүсэн бий болсон. Скрипка хийлийн өвөг нь Грекийн Лира, Кротта хийлүүд юм. Кротта хийл XVIII—XIX зууны үеээс эхлэн хэрэглээнээс гарсан бөгөөд ,Кротта хийлийн урт нь 55 см, өргөн нь 24см, зузаан нь 5 см орчим байжээ. Их бие болох Царыг нь цул модноос ухан сийлж нүүр хэсгийг нь дээд хэсгээс наана. Резонаторын нүүрэн хэсэгт 2 дугуй нүх гаргах бөгөөд Нийт зургаан чавхдасны хоёр нь сийлсэн нүхний зэрэгцээ байрлах бөгөөд скрипка хийл болон морин хийлийн аль алиных нь(хэвтээ, босоо)гэсэн байрлалаар тоглож болдог давуу талтай. Хамгийн анх тусгай цохиурыг ашиглан ятга шиг тоглодог байсан бол аажмаар нумаар хөрөөдөн тоглодог болсон. Кельтийн гэх өвөг аймгууд XVIII зуунаас өмнө энэхүү хөгжмөөр тоглож байжээ.
 
===Бамбир хийл===
Line 51 ⟶ 64:
===Ребек хийл===
Ребек хийл (Францад: rebec, Латинаар: rebeca, rubeba; нь Арабад : rabāb-аас гаралтай) нь эртний чавхдаст хөгжмийн зэмсэг юм.Арабууд эхэн үедээ (тухайн үед Ребаб нэртэй байсан) Ребек хийлийг нэвтрүүлсэн бөгөөд XIII - XIV зуунаас эхлэн Баруун Европыг энэхүү хөгжим байлдан дагуулсан байна.
Лийр хэлбэрийн цартай, хоёр болон гурван чавхдастай ,резонаторын хоёр нүхтэй, квинт хөгтэй хийл байв. Хөгжмийн онол судлаач Иерон Моравский 1275 оны үед Ребек хийл нь хоёр чавхдастай квинт хөгтэй байсан талаар тэмдэглсэн байжээ.
 
===Салор хийл===
Line 84 ⟶ 97:
нотнуудыг тус тус тоглоно. Нотуудыг дуугарч байгаа өнгө нь зөв эсэхийг шалгахдаа төгөлдөр хуурын товчлууруудаар тухайн нотны дуугаралтыг вэб хуудас болон андройд, ухаалаг утасны апп-үүдийг ашиглан шалгах боломжтой. Тоглох бүртээ өнгөө шалгаад байх нь хүндрэлтэй тул ингэж нэг шалгасны дараа гарын байрлал, дуугарч байгаа өнгөө цээжилтэл эхний ээлжинд хийлэн дээрээ хөнгөн тэмдэглэгээ хийх нь илүү хялбар болно. (Наадаг цаас болон арилдаг маркеруудаар тэмдэглэдэг. Энэ тэмдэглэгээ хийсэн зүйл нь тоглож сурсны дараа арилдаг байх хэрэгтэй.
 
[[Ангилал:Хийл| ]]
[[Ангилал:Чавхдаст хөгжмийн зэмсэг]]
[[Ангилал:Сонгодог хөгжим]]
[[Ангилал:Урлаг]]
[[Ангилал:Европын хөгжмийн зэмсгүүд]]