1912 он: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 335:
* Зургаадугаар сарын 23 - Тооцоолон бодох системийг үндэслэгч Алан Тюринг (1954 онд нас барсан)
 
=== Долоогоос Наймдугаар сар ===
== Энэ онд нас барагсад ==
* Долоодугаар сарын 4 - Ливан хэлний дүрмийг шинэчлэгч Саид Аки (2014 онд нас барсан)
* [[7 сарын 30]] - [[Эзэн Хаан Мэйжи]] Японы 122 дөх [[Японы эзэн хаан|Эзэн Хаан]] (* [[1852]])
* Долоодугаар сарын 31 - Нобелийн шагналт Америкийн эдийн засагч Мильтон Фрийдман (2006 онд нас барсан)
* Наймдугаар сарын 3 - Европын шинжлэх ухаан, судалгааны зөвлөлийн тэргүүн Фритц Хеллвиг
* Наймдугаар сарын 13 - Нобелийн шагналт Италийн биологич Сальвадор Луриа (1991 онд нас барсан)
* Наймдугаар сарын 15 - Олимпийн алт, хүрэл медальт Японы хөнгөн атлетикч Тажима Наото (1990 онд нас барсан)
* Наймдугаар сарын 29 - Олимпийн аварга Японы марафонч Сон Китей (2002 онд нас барсан)
* Наймдугаар сарын 30 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Эдуард Миллс Пюрселл (1997 онд нас барсан)
 
=== Есөөс Аравдугаар сар ===
* Есдүгээр сарын 22 - Транзисторыг зохион бүтээсэн Германы физикч Херберт Матаре (2011 онд нас барсан)
* Аравдугаар сарын 7 - Перу улсын ерөнхийлөгчөөр хоёр удаа сонгогдсон улстөрч Фернандо Белаунде Терри (2002 онд нас барсан)
* Аравдугаар сарын 17 - Ромын пап I Йоан Павел (1978 онд нас барсан)
 
=== Арваннэгээс Арванхоёрдугаар сар ===
* Арваннэгдүгээр сарын 3 - Парагвай улсын ерөнхийлөгч Альфредо Сроесснер (2006 онд нас барсан)
* Арваннэгдүгээр сарын 19 - Нобелийн шагналт Румынь улсын микробиологич Гиорг Эмиль Паладе (2008 онд нас барсан)
* Арванхоёрдугаар сарын 1 - Дэлхийн худалдааны төвийн барилгын архитекторч Ямасаки Минору (1986 онд нас барсан)
* Арванхоёрдугаар сарын 22 - АНУ-ын тэргүүн хатагтай Леди Бөрд Жонсон (2007 онд нас барсан)
 
== Нас барсан алдартнууд ==
=== Нэгээс Зургаадугаар сар ===
* Нэгдүгээр сарын 28 - Экуадор улсын ерөнхийлөгчөөр хоёр удаа сонгогдсон улстөрч Элой Альфаро Делгадо Габриел (1842 онд төрсөн)
* Хоёрдугаар сарын 25 - Люксембургийн их ван IV Гуйллайме (1852 онд төрсөн)
* Дөрөвдүгээр сарын 19 - Парагвайн ес дэх ерөнхийлөгч Патрисио Эскобар (1843 онд төрсөн)
* Тавдугаар сарын 14 - Дани улсын эзэн хаан VIII Фредерик (1843 онд төрсөн)
* Тавдугаар сарын 30 - Нисэх онгоц зохион бүтээгч Вильбур Врайт (1867 онд төрсөн)
* Зургаадугаар сарын 12 - Нобелийн шагналт Францын эрдэмтэн Фредерик Пасси (1822 онд төрсөн)
 
=== Долоогоос Арванхоёрдугаар сар ===
* Долоодугаар сарын 30 - Японы эзэн хаан Мейжи (1852 онд төрсөн)
* Аравдугаар сарын 6 - Нобелийн Энхтайвны шагналт Бельгийн улстөрч Август Мари Франсуа Бернар (1829 онд төрсөн)
* Арваннэгдүгээр сарын 12 - Испанийн ерөнхий сайд Хосе Каналехас (алагдсан) (1854 онд төрсөн)
* Арванхоёрдугаар сарын 12 - Баварийн ханхүү Луйтпольд (1821 онд төрсөн)
 
== Нобелийн шагналтнууд ==
Шведийн эзэн хааны дэргэдэх Нобелийн хорооноос дараах хүмүүст Нобелийн шагнал олгохоор болжээ. Гэрэлт цамхаг, шаазан шатаах үйлдвэрт автомат уурын хөдөлгүүрийг зохион бүтээснийх нь төлөө Шведийн зохион бүтээгч Густаф Даленд физикийн шагналыг олгохоор болжээ. Харин синтетик материалыг урвалаар гаргаж авсан Францын химич Виктор Гринярд, Гидрогенийн судалгаанд нь үндэслэн Францын химич Поль Сабатье нарт хуваан олгосон юм. Эрхтэн шилжүүлж суулгах суудалгаанд онцгой амжилт гаргасныг нь үнэлэн Францын биологич Алекси Каррельд эрүүл мэндийн салбарын шагналыг олгожээ. Герман хэл дээрх зохиол бүтээлийг дэлхий дахинд таниуцл, уран зохиолын салбарт гавьяа байгуулсныг нь үнэлэн Германы зохиолч Герхарт Хауптманнд уран зохиолын салбарын шагналыг олгосон байна. Нобелийн хамгийн нэр хүндтэй шагнал гэгдэх энхтайвны шагналыг Карнегигийн олон улсын энхтайвны хүрээлэнг үүсгэн байгуулсных нь төлөө Элиху Рүүтэд тус шагналыг олгожээ. Ингэснээр энэ удаагийн Нобелийн шагналын гурвыг нь Францчууд хүртэж Францын шинжлэх ухааны салбар хэрхэн өсөн дэвжиж байгааг дэлхий нийтэд таниулсан юм. Нобелийн шагналтнуудыг дор танилцуулъя.
 
* Физикийн салбарын Нобелийн шагнал - Нильс Густаф Дален
* Химийн салбарын Нобелийн шагнал - Виктор Гринярд, Поль Сабатье
* Эрүүл мэндийн салбарын Нобелийн шагнал - Алекси Гаррел
* Уран зохиолын салбарын Нобелийн шагнал - Герхарт Йоханн Роберт Хауптманн
* Энхтайвны Нобелийн шагнал - Элиху Рүүт
 
== Гадаад холбоос ==