Ирак: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 79:
[[Лал]] шашны шийт, суннит шүтлэгтэй. 2004 оноос [[араб хэл|араб]], [[курд хэл|курд]] хоёр хэл хамтаар улсын албан бичигт хэрэглэгдэж байна.
Эртний Ирак буюу [[Месопотам]]ыг [[үсэг бичиг]], [[газар тариалан]] үүссэн өлгий нутаг гэдэг. [[Шумер]], [[Ассир]], [[Вавилон]] зэрэг [[семит]] төрлийн хэлт хот улс, соёл иргэншил оршин байв. [[Перс]], [[грек]]ийн улсын мэдэлд орж яваад 7-р зуунаас [[лал]] шашин дэлгэрч, арабын соёлын төв болов. Куфад [[Рашидын улс]], Багдадад [[Аббасын улс]] байгуулагдаж газар нутаг тэлэн гүрэн болцгоожээ. [[Лалын алтан үе]]д Багдад шинжлэх ухаан, соёл гэгээрлийн төв байв. Дараа нь Ирак монгол, перс, түрэгийн харьяанд яваад [[Османы эзэнт гүрэн|Османы эзэнт гүрний]] задралаар 1920 онд [[Британийн эзэнт гүрэн|Британийн]] эрхэнд оржээ. 1932 онд [[Иракийн вант улс]] тусгаар тогтнож, 1958 оны [[бүгд найрамдах улс]] болсон. [[Саддам
{{Олон нэр
Мөр 213:
=== Бүгд найрамдах улс ===
[[Зураг:Saddam_Hussain_Iran-Iraqi_war_1980s.jpg|thumb|right|200px|1980-аад он. [[Иран-Иракийн дайн]]ы үеэр Саддам
1958 оны 7 сарын 14-нд [[Абд аль-Карим Касим]] генерал цэргийн хүчээр төрийн эрхийг авч, вангийн амийг тасдав. Энэ хувьсгал хаант ёсыг халахад голлон чиглэсэн, бага зэрэг социалист үзэлтэй байсан. 1963 онд [[Абдул Салам Ариф]] хурандаа өмнөх удирдлагыг хөнөөж, цэргийн хүчээр төр эргүүлсэн бол 1968 онд [[Арабын Социалист Баас Нам]] төр эргүүлэв.
1970-аад онд [[Саддам
1980 онд [[Иран-Иракийн дайн|Ирак Иран луу довтлон]] Хузестаныг эзэлсэн ч хоёр жилийн дотор Иран эзлэгдсэн нутгийг чөлөөлж Ирак руу давшив. 1988 онд 1 сая орчим хүний амь гарзадсан дайн намжжээ.
Мөр 225:
[[Зураг:US_Navy_031016-N-3236B-043_A_marine_patrols_the_streets_of_Al_Faw,_Iraq.jpg|thumb|left|200px|2003 он. Америкийн эргүүл]]
[[Зураг:Syria and Iraq 2014-onward War map.png|thumb|right|200px| 2016 оны 11 сар. Иргэний дайны газрын зураг. Ягаан (Иракийн төр засаг), саарал (Исламын улс), шар (курд)]]
2003 онд [[Америк]] тэргүүлсэн эвслийн цэрэг Ирак руу
Иракийн шинэ төр засгийн өндөр албан тушаалд курд, шийтийн хүн томилогдож, араб хэл улсын албан ёсны хэл байсны дээр курд хэлийг нэмж мөн албан ёсны болгожээ. Иракийн Курдистан нутгийн өөртөө засах эрх нэмэгджээ.
|