Монголын энхтайван: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 3:
==Үндэс суурь==
[[ Image:220px-Mongol Empire map.gif|thumb|right|220px|Монголын эзэнт гүрний нутаг дэвсгэрийн тэлэлт.
{{Өнгөний тайлал|#cc3c44|'''Их Монгол улс'''}}
1260 оноос:
{{Өнгөний тайлал|#ccd43c|'''[[Алтан Орд|Алтан Ордны улс]]'''}}
{{Өнгөний тайлал|#44643c|'''[[Цагаадайн улс]]'''}}
{{Өнгөний тайлал|#449c3c|'''[[Ил хаант улс]]'''}}
{{Өнгөний тайлал|#8c5cb4|'''[[Юань улс]]'''}}]]
Монголын энхтайвны үндэс суурь нь XIII зууны Чингис хааны Монголын эзэнт гүрний эхлэлээс эхтэй юм. Бүс нутаг олон овог аймгийг байлдан дагуулж байх үед Чингис хаан овгийн холбоог бүтцийн тодорхой байдалтайгаар өөрчилсөн. Шинэ ялалт болгоны дараа ард иргэд ихээр Чингис хааны зарлигийн дор нэгдсэн бөгөөд ийм учраас аймгуудын нийгмийн тэнцвэрийг янз янз болгосон юм. 1203 онд Чингис хаан өөрийн армийг зузаатгаж, овог аймгуудыг байлдан дагуулж байх хоорондоо цэрэг армийнхаа бүтэц бүрэлдэхүүнийг цэгцэлсэн. Тэрээр армиа аравтад ангилан, аравтын гишүүд нь угсаатны гаралд ямар ч хамааралгүй нэгэнд үнэнчээр захирагддаг байсан. Арван аравт нь зуут, арван зуут нь мянгат, арван мянгат нь түмт болдог байжээ. Энэ аравтын зохион байгуулалт бүхий Чингис хааны цэргүүд дайн байлдаанд амжилт олж хүчээ зузаатгаад зогсохгүй Монголын нийгэмд томоохон нөлөө үзүүлсэн юм. 1206 онд Чингис хааны цэргүүд Монгол угсаатныг нэгтгэж, Их Монгол Улсын хаанд өргөмжлөгдсөн юм.
Line 28 ⟶ 34:
==Хүн хүчний солилцоо==
Монголын нөмөр дор шинэ техник технологи, бараа таваар хуучин ертөнц, ялангуяа Еврази даяар арилжигддаг байсан. Профессор Томас Т.Алссен “Монголын үед хүний нөөцийн солилцоо их болдог байсан” хэмээн тэмдэглэсэн байдаг. Энэ нь Еврази төдийгүй Хойд Африкийн эдийн засаг (ялангуяа худалдаа арилжаа, мөнгө санхүүгийн хувьд), цэрэг дайн, анагаах ухаан, хөдөө аж ахуй, хоолны төрөл, одон орон судлал, хэвлэл, газарзүй, түүх бичлэгт олон чухал ач холбогдолтой хөгжлийг бий болгосон.
[[Ангилал:Латин хэлний хэллэг]]
[[Ангилал:Монголын түүх]]
▲[[Ангилал:Монгол угсаатны түүх]]
| |||