Библи: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary Tags: Mobile edit Mobile web edit |
No edit summary Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
Мөр 6:
== Библийн эх хэл==
Өнөөдөр Библи дэлхийн ихэнх хэл дээр хөрвүүлэгдсэн. Харин Библи бичигдсэн анхны хэл нь [[Хуучин Гэрээ|Хуучин Гэрээний]]
[[Еврей хэл]] болон [[арамей хэл]] дээр бичигдсэн Библийг буюу [[Хуучин Гэрээ]]г ихэнхдээ еврей Библи гэнэ. [[Еврей]]чүүд өөрсдийн Библиэ ([[Христэд итгэгчид]]-ийн хувьд Хуучин Гэрээ) Танак гэж нэрлэнэ. ▼
▲[[Еврей хэл]] болон [[арамей хэл]] дээр бичигдсэн Библийг буюу [[Хуучин Гэрээ|Хуучин Гэрээг]]
ТаНак] гэдэг үг нь Тора, Неби'им, Кетубим гэсэн гурван үгний эхний үсэгнүүдийн нийлбэрээс бүтсэн үг ажээ. Учир нь [[еврей]]чүүд [[Хуучин Гэрээ]]г буюу өөрсдийн Библээ агууллагаар нь, бичиглэлийн хэлбэрээр нь [[Тора]], [[Неби'им]], [[Кетубим]] гэсэн гурван хэсэгт хуваан ангилдаг. ▼
▲'''ТаНак
'''Тора'''гэдэг нь сургааль, заавар, хууль гэсэн утгатай бөгөөд [[Мосе]]гийн таван ном, Хуулийн ном, Пентатух гэж нэрлэгддэг Библийн эхний таван ном үүнд багтана.
'''
'''
[[Еврей|Еврейчүүд]] [[Вавилон|Вавилончуудын]] нутагт цөлөгдөх үед тэдний дунд арамей хэл ихэд дэлгэрсэн. Учир нь арамей хэл бол тухайн үеийн [[Вавилон]], [[Ойрхи Дорнод|Ойрхи Дорнодын]] албан ёсны хэл байсан байна. Тэр үед бичигдсэн Ариун Библийн хэсгүүд буюу
* '''Танах Библи''' (Мазор) Массорах буюу өв уламжлал, гар дамжсан гэх еврей үгнээс гаралтай. Учир нь бичээч нар нь цуцахыг үл мэдэн бичээсийн уламжлагдсан утгыг хадгалахыг тулд ажилладаг байв. Эртний болон ховор үгс нь анхны эх бичигтээ эгшгийн тэмдэглэгээ байхгүй болон бусад үсгийн бичигдэх байдалтай холбоотойгоор гээгдсэн байдаг. Энэхүү эх бичвэр нь 3 хэсгээс бүрдэнэ.
1 2 3. * '''Септуагинт''' бол [[еврей хэл]] дээр бичигдсэн [[Хуучин Гэрээ]] ба МЭӨ 300 оны орчим Александрт амьдарч байсан грек хэлтэй иудей судлаач грек хэлнээ орчуулсан хувилбар. Энэ нэр нь [[латин]]аар далын тооноос гаралтай, учир нь [[Еврей]] Библийг грек хэлнээ орчуулахад далан судлаач оролцсон хэмээн уламжлагдсан яриа байдаг. Түүнийг LXX гэж тэмдэглэдэг нь [[Ром тоо]]гооор 70 тооны тэмдэглэгээ юм.
* '''Самари Пентатух''' нь Самаричуудын (Израилийн хойд хэсэгт амьдарч байсан иудей гаралтай харь хүмүүс) хадгалж үлдсэн Хуучин Гэрээний эхний 5 номын эртний хувилбар. Гар бичмэлүүдийн хувилбарууд нь [[Вавилон|Вавилоны]]
* '''[[Вулгат]]''' бол МЭ 400 оны үед Гэгээн Иеромын гаргасан [[латин хэл]] дээрх стандарт Библи бөгөөд Ромын католик сүмийн шашны ёслолд ашигладаг албан ёсны хувилбар юм. МЭ 200-аад оны үед нийтийн хэрэглээний хэл аажмаар өөрчлөгдөж грек хэлнээс [[латин хэл]] уруу шилжсэн юм. Олон нийтийн хүртээл болгохын тулд энэхүү эх бичгийг бий болгох шаардлага урган гарсан.
|