Мэдээллийн систем: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Мөр 1:
'''Мэдээллийн систем'''  бол биднийг хүрээлэн буй системүүдийн нэг төрөл юм.бөгөөд Түүнийтүүний бусад системүүдээс ялгарах гол онцлог бол зөвхөн өгөгдөл мэдээлэлтэй ажилладаг явдал юм. Иймээс мэдээллийн системийг ерөнхий байдлаар тодорхойнь байгууллага, бизнесийн системийн үйл ажиллагааг дэмжих, түунийг боловсронгуй болгох,хөгжүүлэх; шийдвэр гаргалтыг үр ашиггай бөгөөдашигтай, оновчтой болгохбайлгах; нөөцийг үр ашиггай бөгөөдашигтайгаар зөв хуваарилах үүднээс тавигдсангэсэн зорилгод хүрэхийн тулд хүрээлэн буй орчноосоо тодорхой өгөгдөл, мэдээллийг хүлээн авч боловсруулаад тодорхой үрмэдээллийг дүнгнь (мэдээлэл)буцаан өгдөг, өөрийн төлөв байдлаа илэрхийлдэг, тодорхой бүтэц үүрэгтэй, орчинтойгоо харилцан үйлчлэлцэлд оршдог систем хэмэзн тодорхойлж болно. Мэдээллийн систем нь хүн, технологи болон өгөгдөл мэдээлл ийгмэдээллийг '''цуглуулах, дамжуулах, хадгалах, сэргээх, төрөл бүрийн хэлбэрээр дүрслэх, гаргах үйл ажиллагаа буюу процессуудынпроцессууд -'''ын нэгдэл юм. Үүнээс үзэхэд мэдээллийн систем нь зөвхөн мэдээллийг боловсруулах технологи биш, түүнийг хариуцан ажиллуулах, хэвийн найдвартай үйл ажиллагааг хангах, улмаар удирдан зохион байгуулах хүмүүсийг, системийн бий болгосон өгөгдөл болон мэдээлэл, цаашилбал мэдлэгийг ашиглахад чиглэсэн бизнесийн үйл ажиллагаа, дүрэм журмуудыг агуулна. Мэдээллийн систем нь орчноосоо тусгаарлагдсан, бизнесийн үйл ажиллагаа болон бусад системүүдтэй харилцан хамааралгүй бие даасан байдлаар ажилладаггүй. Байгууллага, бизнесийн уйл ажиллагаанд мэдээллийн системийг төрөл бүрийн зорилгоор хэрэгцээ шаардлага, нөхцөл байдалд тохируулан ашигладаг. Жишээлбэл, худалдааны байгууллага нь өөрийн зорилтот үйлчлүүлэгчээ тодорхойлох зорилгоор борлуулалтын мэдээг бүртгэхээс өгсүүлээд бизнесийн үйл ажиллагааны мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх зэрэг төрөл бүрийн үйл ажиллагаанд өргөнөөр ашигладаг. Мэдээллийн систем нь байгууллага, бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжих, автоматжуулах, удирдлагыг шийдвэр гаргалтанд шаардлагатай мэдээллээр цаг тухайд хангах, мэдээлэл боловсруулалтыг боловсронгуй болгох нэгэн төрлийн хэрэгсэл юм.
 
Үүнээс үзэхэд мэдээллийн систем нь зөвхөн мэдээллийг боловсруулах технологи биш, түүнийг хариуцан ажиллуулах, хэвийн найдвартай үйл ажиллагааг хангах, улмаар удирдан зохион байгуулах хүмүүсийг, системийн бий болгосон өгөгдөл болон мэдээлэл, цаашилбал мэдлэгийг ашиглахад чиглэсэн бизнесийн үйл ажиллагаа, дүрэм журмуудыг агуулна.
Мэдээллийн систем гэдэг нь мэдээллийг боловсруулж хөгжүүлдэг компьютер болон хүмүүсийн оролцооноос бүрдсэн систем юм. Энэ нэр томьёог заримдаа компьютерийн систем, компьютержсэн мэдээллийн санг ажиллуулдаг программ хангамж гэх хязгаарлагдмал хоёрхон зүйл дээр ашигладаг. Мэдээллийн систем гэдэг ухагдахууныг ихэвчлэн эрдэм шинжилгээний судалгаанд ашигладаг ба мэдээллийг цуглуулах, бий болгох, түгээх, ашиглах гэсэн үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагын харилцаа холбоо, хүмүүс, техник хангамж, программ хангамж бүхий цогц систем гэж ойлгож болно. Ямар ч мэдээллийн систем нь үйл ажиллагааны болон удирдлагын шийдвэр гаргалтанд туслах зорилготой байдаг. Өргөн утгаараа, энэ нэр томьёо нь байгууллагын хэрэглэгчдийн мэдээллийн харилцаа холбооны технологи гэсэн ойлголтонд хамаарагдах бa хүмүүс ихэвчлэн бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор энэхүү технологийг ашигладаг байна. Зарим судлаачид мэдээллийн систем, компьютерийн систем, бизнесийн үйл ажиллагааны ялгааг маш дэлгэрэнгүй тайлбарласан байдаг. Үүнд: мэдээллийн систем нь МХХТ(Мэдээллийн Харилцаа Холбооны Технологи)-ийн бүрэлдэхүүн хэсэг боловч яг ч МХХТ-той нягт холбоотой биш байдаг байна. Харин МС(Мэдээллийн Систем) нь мэдээллийн технологитой ямар хамааралтайд анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Харин мэдээллийн систем нь бизнесийн үйл ажиллагааг хянахад тусалдаг.
 
Олон төрлийн давуу талыг бий болгодог мэдээллийн системийн бас нэгэн төрөл бол ажлын систем юм. Ажлын систем гэдэг нь хэрэглэгчдэд тодорхой бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг үйлдвэрлэх, хүргэх зорилгоор эх үүсвэрийг ашиглан үйлдвэрлэл болон үйл ажиллагаандаа бэлддэг хүмүүс, машины цогц систем юм. МС нь боловсруулах (дамжуулах, хадгалах, сэргээх, ашиглах, харуулах) мэдээлэлд зориулан үйл ажиллагаа явуулдаг ажлын систем юм. Ийм учраас мэдээллийн систем гэдэг нь нөгөө талаас үйл ажиллагааны систем болон мэдээллийн тогтолцоо хоёрын хоорондын хамаарал юм.
Мэдээллийн систем нь орчноосоо тусгаарлагдсан, бизнесийн үйл ажиллагаа болон бусад системүүдтэй харилцан хамааралгүй бие даасан байдлаар ажилладаггүй. Байгууллага, бизнесийн үйл ажиллагаанд мэдээллийн системийг төрөл бүрийн зорилгоор хэрэгцээ шаардлага, нөхцөл байдалд тохируулан ашигладаг. Жишээлбэл: худалдааны байгууллага нь өөрийн зорилтот үйлчлүүлэгчээ тодорхойлох зорилгоор борлуулалтын мэдээг бүртгэхээс өгсүүлээд бизнесийн үйл ажиллагааны мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх зэрэг төрөл бүрийн үйл ажиллагаанд өргөнөөр ашигладаг.
Мэдээллийн систем нь мэдээлэл харилцаа холбооны системийн нэг төрөд ба нийгмийн санах ойн нэг хэлбэр үйл ажиллагаа юм. Мэдээллийн систем нь хүний шийдвэр гаргалтанд болон үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлдэг хагас албан ёсны хэл гэж тодорхойлж болно.
 
Мэдээллийн систем нь байгууллага, бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжих, автоматжуулах, удирдлагыг шийдвэр гаргалтанд шаардлагатай мэдээллээр цаг тухайд хангах, мэдээлэл боловсруулалтыг боловсронгуй болгох нэгэн төрлийн хэрэгсэл юм.
 
Мэдээллийн систем гэдэг нь мэдээллийг боловсруулж хөгжүүлдэг компьютер болон хүмүүсийн оролцооноос бүрдсэн систем юм. Энэ нэр томьёог заримдаа компьютерийн систем, компьютержсэн мэдээллийн санг ажиллуулдаг программ хангамж гэх хязгаарлагдмал хоёрхон зүйл дээр ашигладаг. Мэдээллийн систем гэдэг ухагдахууныг ихэвчлэн эрдэм шинжилгээний судалгаанд ашигладаг ба мэдээллийг цуглуулах, бий болгох, түгээх, ашиглах гэсэн үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагын харилцаа холбоо, хүмүүс, техник хангамж, программ хангамж бүхий цогц систем гэж ойлгож болно.
 
Мэдээллийн систем нь үйл ажиллагааны болон удирдлагын шийдвэр гаргалтанд туслах зорилготой байдаг. Өргөн утгаараа, энэ нэр томьёо нь байгууллагын хэрэглэгчдийн мэдээллийн харилцаа холбооны технологи гэсэн ойлголтонд хамаарагдах бa хүмүүс ихэвчлэн бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор энэхүү технологийг ашигладаг байна. Зарим судлаачид мэдээллийн систем, компьютерийн систем, бизнесийн үйл ажиллагааны ялгааг маш дэлгэрэнгүй тайлбарласан байдаг. Үүнд: мэдээллийн систем нь МХХТ(Мэдээллийн Харилцаа Холбооны Технологи)-ийн бүрэлдэхүүн хэсэг боловч яг ч МХХТ-той нягт холбоотой биш байдаг байна.
 
Харин Мэдээллийн Систем нь мэдээллийн технологитой ямар хамааралтайд анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Харин мэдээллийн систем нь бизнесийн үйл ажиллагааг хянахад тусалдаг. Олон төрлийн давуу талыг бий болгодог мэдээллийн системийн бас нэгэн төрөл бол ажлын систем юм. Ажлын систем гэдэг нь хэрэглэгчдэд тодорхой бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг үйлдвэрлэх, хүргэх зорилгоор эх үүсвэрийг ашиглан үйлдвэрлэл болон үйл ажиллагаандаа бэлддэг хүмүүс, машины цогц систем юм. Мэдээллийн систем нь боловсруулах (дамжуулах, хадгалах, сэргээх, ашиглах, харуулах) мэдээлэлд зориулан үйл ажиллагаа явуулдаг ажлын систем юм.
 
Ийм учраас мэдээллийн систем гэдэг нь нөгөө талаас үйл ажиллагааны систем болон мэдээллийн тогтолцоо хоёрын хоорондын хамаарал. 
 
== Түүх ==
Мэдээлэл бол байгууллагын хамгийн үнэ цэнэтэй хөрөнгө болсон өнөө үед байгууллагууд өөрийн мэдээллийг боловсруулж ашиглах зайлшгүй шаардлага тулгарах болсон тэр үеэс компьютерт суурилсан системүүдийн хөгжил эхэлсэн. Байгууллагын гол зорилго нь чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хамгийн бага хугацаанд, хамгийн бага зардлаар үйлдвэрлэж хэрэглэгчдэд хүргэх явдал бөгөөд энэхүү хэрэгцээ шаардлагыг хангах боловсронгуй системийг өнөө хүртэл хөгжүүлсээр л байна. 
Хуучны олон системүүд нь өгөгдлийн бүрэн бүтэн байдлыг хангах, бүх үйл явцын нийгмийн үр нөлөө болон үр ашгийг нэмэгдүүлэх, угсаатан зүйн арга барилыг дэмжих зэргээр тасралтгүй шинэчлэгдсээр хөгжсөөр өнөөдрийг хүржээ. Ерөнхийдөө мэдээллийн системүүд нь байгууллага ялангуяа аж ахуй нэгж доторх орчин үеийн нийгмийн үр ашгийг хуваалцах, мэдээллийг боловсруулах мэдээллийн системд анхаарлаа хандуулдаг.
== Тойм ==
Silver Et Al (1995). Программнь программ хангамж, техник хангамж, өгөгдөл, хүмүүс, журмыгүйл ажиллагааг багтаасан мэдээллийн системийн талаарталаарх тодорхойлолтэлемэнтийг бий болгосон. Zheng нь байгаль орчин, хил хязгаар, зориулалтзорилго, харилцан үйлчлэл зэрэг зайлшгүй шаардлагатай мэдээллийн системийн элементүүдийнэлемэнтийг үйл ажиллагаандаа нэмэн мэдээллийн системийн өөр нэгэн системийгтөрлийг бий болгожээ. “ Мэдээллийн системийн мэргэжилтнүүд нь бизнес дэх болон бусад аж ахуй нэгжийн мэдээллийн хэрэгцээг хангахын тулд мэдээллийн технологийн шийдэл болон бизнесийн үйл ажиллагааг нэгтгэх тал дээр анхаарч ажилладаг” гэж АСМ тодорхойлсон байна. Мэдээллийн системийн олон төрөл байдаг. Жишээ нь: ажил гүйлгээг боловсруулах мэдээллийн систем, шийдвэр гаргалтанд туслах систем, мэдлэгийн удирдлагын систем, өгөгдлийн сангийн удирдлагын систем, оффисын мэдээллийн систем гэх мэт. Мэдээллийн систем нь чухамдаа хүн хийхэд тохиромжгүй, нарийн төвөгтэй тооцоог хийж, олон зэрэг явагдаж байгаа үйл явцуудыг хянах гэх мэт ажил үүргийг гүйцэтгэхэд нь хүмүүст туслах боломж олгох зорилготой мэдээллийн технологи юм. Мэдээллийн технологууд нь удирдлагуудад нээлттэй хамгийн чухал бөгөөд үнэ цэнэтэй нөөц юм. Олон компаниудын хувьд Гүйцэтгэх захирал, Санхүүгийн албаны дарга, Техникийн албаны дарга, Үйл ажиллагааны захиралууд нь удирдлагыг гартаа авч, үүний сацуу мэдээллийн технологи хариуцсан захирал гэдэг нэг шинэ албан тушаал бий болгосон байна. Техникийн албаны дарга нь мэдээллийн ахлах ажилтнаар ажиллаж болдог. Мэдээллийн аюулгүй байдлын ахлах ажилтан(аюулгүй албаны дарга) мэдээллийн аюулгүй байдлын удирдлагын тал дээр анхаарч ажиллана.
 
Мэдээллийн системийн олон төрөл байдаг. Жишээ нь: ажил гүйлгээг боловсруулах мэдээллийн систем, шийдвэр гаргалтанд туслах систем, мэдлэгийн удирдлагын систем, өгөгдлийн сангийн удирдлагын систем, оффисын мэдээллийн систем гэх мэт. Мэдээллийн систем нь хүн хийхэд тохиромжгүй, нарийн төвөгтэй тооцоог хийж, олон зэрэг явагдаж байгаа үйл явцуудыг хянах гэх мэт ажлыг гүйцэтгэхэд нь хүмүүст туслах зорилготой мэдээллийн технологи юм.
== Бүрэлдэхүүн хэсэг ==
 
Компьютер дээр суурилсан мэдээллийн системийг бий болгохын тулд хамтарч ажилладаг үндсэн 5 бүрэлдэхүүн хэсэг нь:
Мэдээллийн технологууд нь удирдлагуудад нээлттэй хамгийн чухал бөгөөд үнэ цэнэтэй нөөц юм. Олон компаниудын хувьд Гүйцэтгэх захирал, Санхүүгийн албаны дарга, Техникийн албаны дарга, Үйл ажиллагааны захиралууд нь удирдлагыг авч ажилладаг. Түүнээс гадна тэдгээр компаниуд мэдээллийн технологи хариуцсан захирал гэдэг нэг шинэ албан тушаал бий болгосон байна. Техникийн албаны дарга нь мэдээллийн ахлах ажилтнаар ажиллаж болдог. Мэдээллийн аюулгүй байдлын ахлах ажилтан(аюулгүй албаны дарга) мэдээллийн аюулгүй байдлын тал дээр анхаарч ажиллана.
# Техник хангамж: Компьютер болон бусад тоног төхөөрөмжүүдийг хамруулж ойлгоно. Мөн оролт гаралтын төхөөрөмжүүд, хадгалах төхөөрөмжүүд, харилцаа холбооны төхөөрөмжүүд гэх мэт дагалдах төхөөрөмжүүд орно.
 
# Программ хангамж: Компьютерд байгаа бүхий программууд орно. Компьютерийн программууд нь өгөгдлөөс хэрэглэгдэхүйц мэдээлэл авч боловсруулах замаар аливаа үйлдлийн хийх дэлгэрэнгүй шаталсан дараалал юм.
Компьютер дээр суурилсан мэдээллийн системийг бий болгохын тулд хамтарч ажилладаг үндсэн 6 бүрэлдэхүүн хэсэг нь:
# Өгөгдөл: Өгөгдөл гэдэг нь хэрэгтэй мэдээллээ авахын тулд боловсруулан ашиглаж байгаа түүхий мэдээ буюу баримт юм. Өгөгдөл нь компьютерт хүрэн боловсруулагдах хүртлээ ерөнхийдөө диск эсвэл соронзон хальс дээр машин уншихад хялбар хэлбэрээр агууллагддаг.
 
# Дүрэм журмууд: Дүрэм журмууд гэдэг нь компьютерийн системийн үйл ажиллагааг зохицуулах бодлого юм. “ Дүрэм журам нь хүнд, программ хангамж нь техник хангамжинд хүрдэг” гэдэг нь компьютерийн системд дүрэм журмын үүргийг ашиглаж байгаа нийтлэг нэг жишээ юм.
1.   Техник хангамж: Компьютер болон бусад тоног төхөөрөмжүүдийг энэ ангилалд оруулдаг. Мөн оролт гаралтын төхөөрөмжүүд, хадгалах төхөөрөмжүүд, харилцаа холбооны төхөөрөмжүүд гэх мэт дагалдах төхөөрөмжүүд орно.
# Хүмүүс: Энэ нь ашигтай байх юм бол бүх систем хүмүүст хэрэгтэй. Ихэнх тохиолдолд системийн элементүүдийг анзаарахгүй өнгөрснөөсөө болоод мэдээллийн системийн хэрэгжилтэнд гэмтэл, хор хөнөөл үсдэг байж болох юм.
 
2.   Программ хангамж: Компьютерд байгаа бүхий программууд орно. Компьютерийн программууд нь өгөгдлөөс хэрэглэгдэхүйц мэдээлэл авч боловсруулах замаар аливаа үйлдлийн хийх дэлгэрэнгүй шаталсан дараалал юм.
 
3.   Өгөгдөл: Өгөгдөл гэдэг нь хэрэгтэй мэдээллээ авахын тулд боловсруулан ашиглаж байгаа түүхий мэдээ буюу баримт юм. Өгөгдөл нь компьютерт очиж боловсруулагдах хүртлээ ерөнхийдөө диск эсвэл соронзон хальс дээр компьютер уншихад хялбар байдлаар агууллагддаг.
 
4.   Дүрэм журмууд: Дүрэм журмууд гэдэг нь компьютерийн системийн үйл ажиллагааг зохицуулах бодлого юм. “ Дүрэм журам нь программ хангамжаас техник хангамжаар дамжин хүмүүст хүрдэг” гэдэг нь компьютерийн системд дүрэм журмын үүргийг ашиглаж байгаа нийтлэг жишээ юм.
 
5.   Хүмүүс: Үнэхээр хэрэгцээтэй систем байх юм бол хүмүүс түүнийг ашиглана. Ихэнх тохиолдолд системийн элементүүдийг анзаарахгүй өнгөрснөөсөө болоод мэдээллийн системийн хэрэгжилтэнд амжилт эсвэл бүтэлгүйтэл үүсдэг.
 
6.   Хариу үйлдэл: Энэ нь мэдээллийн системийн өөр нэгэн бүрэлдэхүүн хэсэг, үр дүнг үзүүлэх хэмжээс болдог.(хариу үйлдэл нь функцтэй хамааралгүй)
 
== Мэдээллийн системийн төрлүүд ==
1980-аад оны сурах бичигт мэдээллийн системийн “сонгодог” төрлүүд болох пирамид загварыг боловсруулжээ. Пирамидын доод хэсэгт ажил гүйлгээг боловсруулах систем, дээр нь мэдээллийн удирдлагын систем, түүний дээр нь шийдвэр гаргалтанд туслах систем, хамгийн дээд хэсэгт удирдлагын мэдээллийн систем байдаг. “Пирамид” загварыг өөрчилж, шинэчилж ирсээр байгаа хэдий ч анхны пирамид загварыг одоо хүртэл ашигласаар байгаа юм. 
 
Бусад системүүдийг дурьдвал:       
* Өгөгдлийн сангийн удирдлага
 
* Компанийн нөөцийн төлөвлөлт
 
* Аж ахуй нэгжийн систем
 
== Мэдээллийн системийн төрөл ==
Байгууллага дахь шатлалын янз бүрийн түвшинд суурилсан мэдээллийн системийн 3 төрөл (пирамид загвар) байдаг. 1980-аад оны сурах бичигт мэдээллийн системийн “сонгодог” төрлүүд болох пирамид хэлбэрийг боловсруулжээ. Пирамидын доод хэсэгт ажил гүйлгээг боловсруулах систем, дээр нь мэдээллийн удирдлагын систем, түүний дээр нь шийдвэр гаргалтанд туслах систем, хамгийн дээд хэсэгт удирдлагын мэдээллийн систем байдаг.
“Пирамид” загварыг өөрчилж, шинэчилж ирсээр байгаа хэдий ч анхны пирамид загвар ашигтай хэвээр байгаа юм . Бусад системүүдийг дурьдвал:
* Өгөгдлийн сангийн удирдлага
* Компанийн нөөцийн төлөвлөлт
* Аж ахуй нэгжийн систем
* Шинжээчдийн систем
 
* Хайлтын систем
 
* Газарзүйн мэдээллийн систем
 
* Дэлхийн мэдээллийн систем
 
* Албан тасалгааны автоматжуулалт
'''Компьютерт суурилсан мэдээллийн систем''' нь үндсэндээ төлөвлөсөн ажлуудын заримыг эсвэл бүгдийг нь хэрэгжүүлэхэд компьютерийнкомпьютерийг технологибүхэлд нь ашигладаг мэдээллийн систем юм. Компьютерт суурилсан мэдээлийн системийн хэсгүүд:
* Техник хангамж: Мэдээллийг оруулах, боловсруулах, гаргах зэргийг хийдэг компьютер болон компьютерийн дагалдах төхөөрөмжүүд
Компьютерт суурилсан мэдээлийн системийн үндсэн хэсгүүд:
 
* Техник хангамж: Мэдээллийг оруулах, боловсруулах, гаргах зэргийг хийдэг компьютер болон компьютерийн дагалдах төхөөрөмжүүд
* Програм хангамж: Мэдээллийг боловсруулах боломж олгодог программууд
 
* Өгөгдлийн сан: Холбогдох мэдээллүүдийг агуулсан байдг файл хүснэгт гэх мэт.
* Өгөгдлийн сан: Холбогдох мэдээллүүдийг агуулсан файл, хүснэгт гэх мэт.
* Сүлжээ: Олон компьютерт нөөцийг хуваарилах боломжийг олгодог холбоос систем юм.
 
* Дүрэм журам
* Сүлжээ: Олон компьютерт нөөцийг хуваарилах боломжийг олгодог холбоос систем юм.
Мэдээллийн систем нь байгууллагад дэмжлэг үзүүлдэг ба байгууллагын мэдээллийн систем, хэрэглээний программууд цуглуулга нь байгууллагын дотоод үйл ажиллагаанд хамаарагдана. Олон төрлийн мэдээллийн систем нь өөр өөр үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх зорилготой байдаг. Жишээ нь: НББ-ийн мэдээллийн систем, Санхүүгийн мэдээллийн систем, Үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны мэдээллийн систем, Маркетингийн мэдээллийн систем, хүний нөөцийн мэдээллийн систем г.м. Санхүүгийн менежер, Нягтлан бодогчид нь санхүүжилтийн хамгийн сайн эх үүсвэр, ашиглалтыг тодорхойлох, байгууллагын санхүүгийн сайн сайхныг хариуцан ажилладаг бөгөөд бүх санхүүгийн тайлан, баримт бичиг үнэн зөв гэдгийг аудит хийж, харин орлого, бизнесийн үйл ажиллагааг урьдчилан таамаглахад IT системийн ашигладаг.
 
Байгууллагын мэдээллийн системийн бусад төрлүүд бол, FAIS(functional area information system), Хэлцлийг боловсруулах систем, Аж ахуй нэгжийн нөөцийн төлөвлөлт, Албан тасалгааны автоматжуулалтын систем, Удирдлагын мэдээллийн систем, Шийдвэр гаргалтанд туслах систем, Шинжээчдийн систем, Гүйцэтгэх, Хянах самбар, Нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний удирдлагын систем, электрон худалдааны систем юм. Хянах самбарууд нь байгууллагын бүх менежерүүдийг дэмждэг тусгай хэлбэрийн мэдээллийн систем юм. Энэ нь менежерүүдэд цаг тухайд нь тайлан хэлбэрээр зохион байгуулагдсан мэдээллийг олж авах, хандах боломж олгодог. Шинжээчдийн систем нь тодорхой домайн нэр, чадвар, туршлага, мэдлэгийг ашиглах замаар мэргэжилтнүүдийн ажлыг хуулбарыг оролддог.
* Дүрэм журам
Мэдээллийн системийн дэд бүтэц нь үндсэн бүрэлдэхүүн хэсгүүд болох хүмүүс, ПХ, ТХ, сүлжээ, өгөгдөлөөс  хамаарч байдаг. Өөрөөр хэлбэл мэдээллийн систем нь эдгээр дэд бүтцүүдийн үр дүнтэй харилцаанаас хамаарч байдаг бөгөөд системийн шинж чанарын нэгэн адилаар тодорхой зорилготой, хоорондоо уялдаа холбоотой байдаг.  МС-ийн загвар нь эдгээр бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн үйл ажиллагаа болон уялдаа холбоо гэж ойлгож болно. 
 
Мэдээллийн систем нь байгууллагад дэмжлэг үзүүлдэг ба байгууллагын мэдээллийн систем, хэрэглээний программуудын цуглуулга нь байгууллагын дотоод үйл ажиллагаанд хамаарагдана. Өөр өөр төрлийн мэдээллийн систем нь олон үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх зорилготой байдаг. Жишээ нь: НББ-ийн мэдээллийн систем, Санхүүгийн мэдээллийн систем, Үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны мэдээллийн систем, Маркетингийн мэдээллийн систем, хүний нөөцийн мэдээллийн систем гэх мэт. Санхүүгийн менежер, Нягтлан бодогчид нь санхүүжилтийн хамгийн сайн эх үүсвэр ашиглалтыг тодорхойлох, байгууллагын санхүүгийн сайн сайхныг хариуцан ажилладаг бөгөөд бүх санхүүгийн тайлан, баримт бичиг үнэн зөв гэдгийг аудит хийж, харин орлого, бизнесийн үйл ажиллагааг урьдчилан таамаглахад IT системийн ашигладаг. Байгууллагын мэдээллийн системийн бусад төрлүүдэд Функциональ мэдээллийн систем, Хэлцлийг боловсруулах систем, Аж ахуй нэгжийн нөөцийн төлөвлөлт, Албан тасалгааны автоматжуулалтын систем, Удирдлагын мэдээллийн систем, Шийдвэр гаргалтанд туслах систем, Шинжээчдийн систем, Гүйцэтгэх, Хянах самбар, Нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний удирдлагын систем, электрон худалдааны систем ордог. Хянах самбарууд нь байгууллагын бүх менежерүүдийг дэмждэг тусгай хэлбэрийн мэдээллийн систем юм. Энэ нь менежерүүдэд цаг тухайд нь тайлан хэлбэрээр зохион байгуулагдсан мэдээллийг олж авах, хандах боломж олгодог. Шинжээчдийн систем нь тодорхой домайн нэр, чадвар, туршлага, мэдлэгийг ашиглах замаар мэргэжилтнүүдийн ажлыг хуулбарыг оролддог.
 
== Мэдээллийн системийн хөгжүүлэлт ==
Томоохон байгууллагын мэдээллийн системийн албууд нь хөгжүүлэлт, хэрэглээ болон байгууллагын мэдээллийн технологын програмд ихээхэн ач холбогдол өгөх хандлагатай бoлжээ. Мэдээлийн системийн хөгжүүлэлт болон хэрэглээнд хэд хэдэн арга зүй болон процесс ашиглагддаг. Олон хөгжүүлэгчид одоо үед дэс дараалалтай тодорхой үе шаттайгаар мэдээлийн системийг хөгжүүлэх үйл ажиллагаа бүхий системийн “системийн хөгжүүлэлтийн амьдралын мөчлөг(SDLC)мөчлөг” гэгддэг инженерийн арга барилыг ашиглаж байна. Мэдээллийн системийг байгууллагын дотор хөгжүүлэх эсвэл гадны байгууллагаар хөгжүүлж болно. Зарим нэг бүрэлдэхүүн хэсэг, эсвэл бүхэл системийг Аутсорсингоор хөгжүүлж болно .

Компьютер дээр суурилсан мэдээллийн систем нь Langefors-нын дараах тодорхойлолтуудыг хамааруулдаг:авч үздэг. Үүнд
* Бүртгэх, хадгалах, мөнхэл хэлнийшинжлэлийн илэрхийллийгтайлбарыг түгээх
* Тодорхой илэрхийлэлд дүгнэлт хийх
Газар зүйн мэдээллийн систем, газрын мэдээллийн систем, гамшгийн мэдээллийн систем зэрэг нь хөгжиж буй мэдээллийн системийн жишээ боловч үүнийг өргөн утгаажутгаар нь орон зайн мэдээллийн систем гэж үзэх нь ч бий. Доор дурдагдсан үе шатуудаар системийн хөгжүүлэлт хийгдэнэ:
* Асуудлыг илрүүлэх, тодорхойлох
 
* Мэдээллийг цуглуулах
* Мэдээллийг цуглуулах
* Шинэ системд тавигдах шаардлагыг тодорхойлох
 
* Системийн дизайн
* Шинэ системд тавигдах шаардлагыг тодорхойлох
* Системийн бүтэц
 
* Системийн хэрэгжүүлэлт
* Системийн дизайн
* Хяналт болон засвар
 
Академик чиглэл:
* Системийн бүтэц
Мэдээллийн систем гэж нэрлэгддэг судалгааны салбар нь дүн шинжилгээ хийх, зураг төсөл, компьютерийн сүлжээ, мэдээллийн аюулгүй байдал, мэдээллийн сангийн менежмент, шийдвэр гаргахад туслах систем зэрэг олон ухагдахууныг дотроо багтаадаг. Мэдээллийн менежмент нь бизнесийн бүтээмжийн хэрэгсэл, програмууд, аппликашион, хэрэгжүүлэлт, электрон худалдаа, дижитал хэвлэл мэдээллийн үйлдвэрлэл, уул уурхайн мэдээлэл, шийдвэр гаргахад дэмжлэг үзүүлэх гэх мэт бизнесын үйл ажиллагааны мэдээлэлийг цуглуулах, үүнд дүн шинжилгээ хийх зэрэг практик болон онолын асуудлуудыг шийдвэрлэдэг. Харилцаа холбооны технологид харилцаа холбоо болон сүлжээний талаарх асуудлуудыг авч үздэг. Мэдээллийн систем нь компьютерийн шинжлэх ухааны салбарын хүрээнд төрөл бүрийн бизнесийн загвар, холбогдох алгоритмын үйл явцыг судалж, мэдээлэл, тооцооны онолын суурийг ашиглан бизнес, компьютерийн шинжлэх ухааны гүүр болдог. Компьютерийн мэдээллийн систем нь компьютерийн програм хангамж болон техник хангамжийн дизайн, тэдгээрийн програмууд болон нийгэмд үзүүлэх нөлөө зэрэг алгоритмын үйл явцыг судалдаг салбар юм. Мэдээллийн системийг мөн техник хангамж, програм хангамж, өгөгдөл, хүмүүс, чанартай мэдээллийг хамтран боловруулах журмын цуглуулга гэж тодорхойлж болно.
 
Эдийн засгийн загварт үзүүлэх нөлөө:
* Системийн хэрэгжүүлэлт
 
* Хяналт болон засвар
 
== Академик чиглэл: ==
Мэдээллийн систем гэж нэрлэгддэг судалгааны салбар нь дүн шинжилгээ хийх, зураг төсөл, компьютерийн сүлжээ, мэдээллийн аюулгүй байдал, мэдээллийн сангийн менежмент, шийдвэр гаргахад туслах систем зэрэг олон ухагдахууныг дотроо багтаадаг. Мэдээллийн менежмент нь бизнесийн бүтээмжийн хэрэгсэл, програмууд, аппликэшин, хэрэгжүүлэлт, электрон худалдаа, дижитал хэвлэл мэдээллийн үйлдвэрлэл, уул уурхайн мэдээлэл, шийдвэр гаргахад дэмжлэг үзүүлэх гэх мэт бизнесын үйл ажиллагааны мэдээлэлийг цуглуулах, үүнд дүн шинжилгээ хийх зэрэг практик болон онолын асуудлуудыг шийдвэрлэдэг. Харилцаа холбооны технологид харилцаа холбоо болон сүлжээний талаарх асуудлуудыг авч үздэг. Мэдээллийн систем нь компьютерийн шинжлэх ухааны салбарын хүрээнд төрөл бүрийн бизнесийн загвар, холбогдох алгоритмын үйл явцыг судалж, мэдээлэл, тооцооны онолын суурийг ашиглан бизнес, компьютерийн шинжлэх ухааны гүүр болдог. '''Компьютерийн мэдээллийн систем''' нь компьютерийн програм хангамж болон техник хангамжийн дизайн, тэдгээрийн програмууд болон нийгэмд үзүүлэх нөлөө зэрэг алгоритмын үйл явцыг судалдаг салбар юм.
 
Мэдээллийн системийг мөн техник хангамж, програм хангамж, өгөгдөл, хүмүүс, чанартай мэдээллийг хамтран боловруулах журмын цуглуулга гэж тодорхойлж болно.
 
== Эдийн засгийн загварт үзүүлэх нөлөө: ==
* Микро эдийн засгийн онолын горим
* Хэлэлцлийн зардлын онол
* Хүчин зүйлийн онол
 
Холбогдох чиглэлүүдээс мэдээллийн системийг ялгах нь:
== Холбогдох чиглэлүүдээс мэдээллийн системийг ялгах нь: ==
Компьютерийн шинжлэх ухаантай төстэй бусад салбарууд нь мэдээллийн системийн салбарын анхдагч эсвэл үүнтэй холбоотой гэж андуурагдах нь элбэг. Мэдээллийн системийн судалгааны домэйн нь байгууллага ба нийгэмд мэдээллийн системийн үзүүлж буй нөлөөлөл, хөгжүүлэлт, хэрэглээг тодорхойлох нийгмийн болон технологын үзэгдлийн онол болон дадлага юм. Чиглэлийн хил хязгаар нь нэлээд давхцаж байж болох ч, үйл ажиллагааны чиглэл, зорилго, мөн чиг баримжаагаар ялгагддаг. Өргөн хүрээнд мэдээллийн систем гэх нэр томьёо нь нийгэм болон байгууллагатай холбоотой мэдээллийг хэрэглэх, түгээх, хадгалах, цуглуулах, боловсруулах стратегын, удирдлагын болон үйл ажиллагааны зохион байгуулалтын хүрээг авч үздэг судалгааны салбар юм. Энэхүү нэр томьёо нь ашгийн төлөөх бус байгууллага, засгийн газрын агент, аж үйлдвэрийн мэдээллийн системийн зохион байгуулалтын үйл ажиллагааг тодорхойлоход мөн хэрэглэгддэг. Мэдээллийн систем нь ихэвчлэн алгоритмын үйл явц, технологи хоёрын хоорондын харилцааг хэлдэг. Энэ нь байгууллагын хил хязгаарын хооронд эсвэл дотор тохиолдож болно. Мэдээллийн систем нь байгууллагын ашигладаг технологи ба байгууллагууд технологитой хэрхэн харьцдаг, байгууллагын бизнесийн үйл ажиллагаанд технологи хэрхэн ашиглагддаг талаар судалдаг. Мэдээллийн систем нь үүний үйл ажиллагааний бүрэлдэхүүн хэсэг болох мэдээллийн технологийг өөртөө агуулдаг ба мэдээллссийн систем нь мэдээллийн технологиос салангид ойлголт юм. Энэ арга барилын нэг асуудал нь сошиэл сүлжээ, компьютерийн тоглоом, гар утасны хувийн хэрэглээ гэх мэт ICT-гийн байгууллагын бус хэрэглээг мэдээллийн системийн салбарлуу орохоос сэргийлж байгаа. Ойролцоох салбаруудыг мэдээлийн системийн салбараас ялгахийн тулд мөн "Бодит байдал дээрх ямар үзэл баримтлал МСийн салбар болон бусад салбарт хамгийн их утга учиртай байна вэ? Гэсэн асуултыг асуух хэрэгтэй. Энэ үзэл санаа нь гүн ухаан дээр суурилсан ба зөвхөн гол хэсэг,чиг баримжаа, зорилгыг тодорхойлох бус бусад бүх салбарын нэр төр, хувь тавилан, хариуцлагыг мөн тодорхойлоход тусалдаг. Мэдээлэл менежментийн олон улсын сэтгүүл 30, 13-20.]
Компьютерийн шинжлэх ухаантай төстэй бусад салбарууд нь мэдээллийн системийн салбарын анхдагч эсвэл үүнтэй холбоотой гэж андуурагдах нь элбэг. Мэдээллийн системийн судалгааны домэйн нь байгууллага ба нийгэмд мэдээллийн системийн үзүүлж буй нөлөөлөл, хөгжүүлэлт, хэрэглээг тодорхойлох нийгмийн болон технологын үзэгдлийн онол болон дадлага юм. Чиглэлийн хил хязгаар нь нэлээд давхцаж байж болох ч, үйл ажиллагааны чиглэл, зорилго, мөн чиг баримжаагаар ялгагддаг.
== Мэдээллийн системийн ажлын зам ==
 
Мэдээллийн систем нь ажиллах хэд хэдэн өөр бүсүүд байна:
Өргөн хүрээнд мэдээллийн систем гэх нэр томьёо нь нийгэм болон байгууллагатай холбоотой мэдээллийг хэрэглэх, түгээх, хадгалах, цуглуулах, боловсруулах стратегын, удирдлагын болон үйл ажиллагааны зохион байгуулалтын хүрээг авч үздэг судалгааны салбар юм. Энэхүү нэр томьёо нь ашгийн бус байгууллага, засгийн газрын агент, аж үйлдвэрийн мэдээллийн системийн зохион байгуулалтын үйл ажиллагааг тодорхойлоход мөн хэрэглэгддэг. Мэдээллийн систем нь ихэвчлэн алгоритмын үйл явц, технологи хоёрын хоорондын харилцааг хэлдэг. Энэ нь байгууллагын хил хязгаарын хооронд эсвэл дотор тохиолдож болно. Мэдээллийн систем нь байгууллагын ашигладаг технологи ба байгууллагууд технологитой хэрхэн харьцдаг, байгууллагын бизнесийн үйл ажиллагаанд технологи хэрхэн ашиглагддаг талаар судалдаг. Мэдээллийн систем нь үүний үйл ажиллагааний бүрэлдэхүүн хэсэг болох мэдээллийн технологийг өөртөө агуулдаг ба мэдээллссийн систем нь мэдээллийн технологиос салангид ойлголт юм.
* МС стратеги
 
* МС менежмент
Энэ арга барилын нэг асуудал нь олон нийтийн сүлжээ, компьютерийн тоглоом, гар утасны хувийн хэрэглээ гэх мэт ICT-гийн бус хэрэглээг мэдээллийн системийн салбарлуу орохоос сэргийлж байгаа. Ойролцоох салбаруудыг мэдээлийн системийн салбараас ялгахийн тулд мөн "Бодит байдал дээрх ямар үзэл баримтлал мэдээллийн системийн салбар болон бусад салбарт хамгийн их утга учиртай байна вэ?” гэсэн асуултыг асуух хэрэгтэй. Энэ үзэл санаа нь гүн ухаан дээр суурилсан ба зөвхөн гол хэсэг, чиг баримжаа, зорилгыг тодорхойлох бус бусад бүх салбарын нэр төр, хувь тавилан, хариуцлагыг мөн тодорхойлоход тусалдаг. ''Мэдээлэл менежментийн олон улсын сэтгүүл 30, 13-20.''
* МС хөгжүүлэлт
 
* МС давталт
== Мэдээллийн системийн дэвшилт ==
* МС бүтэц, зохион байгуулалт
Компьютерийн шинжлэх ухаантай төстэй бусад салбарууд нь мэдээллийн системийн салбарын анхдагч эсвэл үүнтэй холбоотой гэж андуурагдах нь элбэг. Мэдээллийн системийн судалгааны домэйн нь байгууллага ба нийгэмд мэдээллийн системийн үзүүлж буй нөлөөлөл, хөгжүүлэлт, хэрэглээг тодорхойлох нийгмийн болон технологын үзэгдлийн онол болон дадлага юм. Чиглэлийн хил хязгаар нь нэлээд давхцаж байж болох ч, үйл ажиллагааны чиглэл, зорилго, мөн чиг баримжаагаар ялгагддаг.
Мэдээллийн системийн салбарт амжилтанд хүрэх олон замууд байна. Мэргэшсэн техникийн мэдлэг, хүчтэй харилцаа холбооны ур чадвар бүхий ажилчидтай бол хамгийн сайн ирээдүйтэй байна. Технологийг ашиглан орлогоо нэмэгдүүлэх зорилготой байгаа компануудын хувьд менежментийн ур чадвартай, бизнесиин үйл ажиллагаа, зарчмийг ойлгодог ажилчидтай байх нь маш их боломжыг олгодог. Мэдээллийн технологи нь орчин үеийн бизнесийн үйл ажиллагаанд чухал ач холбогдолтой, энэ нь маш олон ажлын байрыг бий болгодог. Мэдээллийн системийн салбар нь байгууллагад мэдээллийн системийг байгуулан зохиох хүн, энэ системийг хэрэглэх хэрэглэгч, эдгээр системийг удирдах үүрэг хүлээсэн хүмүүсийг багтаадаг. Програмист, бизнесийн шинжээч, системийн шинжээч, дизайнер зэрэг уламжлалт мэдээллийн технологийн ажилтнуудын эрэлт хэрэгцээ чухал ач холбогдолтой юм. Өндөр цалинтай, нилээд ажлын байр мэдээллийн технологийн салбарт байдаг. Жагсаалтын эхэнд ерөнхий мэдээллийн ажилтан(CIO) байна. CIO нь МС-н үйл ажиллагаа хариуцсан удирдах албан тушаалтан юм. Ихэнх байгууллагад CIO нь гүйцэтгэх захирал (CEO), санхүүгийн ахлах ажилтан (CFO), болон бусад удирдах ажилтангуудтай хамтран ажилладаг. Тиймдээ ч тэрээр идэвхтэй байгууллагын стратегийн төлөвлөлтийн үйл явцад оролцдог.
 
Өргөн хүрээнд мэдээллийн систем гэх нэр томьёо нь нийгэм болон байгууллагатай холбоотой мэдээллийг хэрэглэх, түгээх, хадгалах, цуглуулах, боловсруулах стратегын, удирдлагын болон үйл ажиллагааны зохион байгуулалтын хүрээг авч үздэг судалгааны салбар юм. Энэхүү нэр томьёо нь ашгийн бус байгууллага, засгийн газрын агент, аж үйлдвэрийн мэдээллийн системийн зохион байгуулалтын үйл ажиллагааг тодорхойлоход мөн хэрэглэгддэг. Мэдээллийн систем нь ихэвчлэн алгоритмын үйл явц, технологи хоёрын хоорондын харилцааг хэлдэг. Энэ нь байгууллагын хил хязгаарын хооронд эсвэл дотор тохиолдож болно. Мэдээллийн систем нь байгууллагын ашигладаг технологи ба байгууллагууд технологитой хэрхэн харьцдаг, байгууллагын бизнесийн үйл ажиллагаанд технологи хэрхэн ашиглагддаг талаар судалдаг. Мэдээллийн систем нь үүний үйл ажиллагааний бүрэлдэхүүн хэсэг болох мэдээллийн технологийг өөртөө агуулдаг ба мэдээллссийн систем нь мэдээллийн технологиос салангид ойлголт юм.
 
Энэ арга барилын нэг асуудал нь олон нийтийн сүлжээ, компьютерийн тоглоом, гар утасны хувийн хэрэглээ гэх мэт ICT-гийн бус хэрэглээг мэдээллийн системийн салбарлуу орохоос сэргийлж байгаа. Ойролцоох салбаруудыг мэдээлийн системийн салбараас ялгахийн тулд мөн "Бодит байдал дээрх ямар үзэл баримтлал мэдээллийн системийн салбар болон бусад салбарт хамгийн их утга учиртай байна вэ?” гэсэн асуултыг асуух хэрэгтэй. Энэ үзэл санаа нь гүн ухаан дээр суурилсан ба зөвхөн гол хэсэг, чиг баримжаа, зорилгыг тодорхойлох бус бусад бүх салбарын нэр төр, хувь тавилан, хариуцлагыг мөн тодорхойлоход тусалдаг. ''Мэдээлэл менежментийн олон улсын сэтгүүл 30, 13-20.''
 
== Мэдээллийн системийн судалгаа ==
Мэдээллийн системийн судалгаа нь ерөнхийдөө мэдээллийн систем нь хувь хүн, бүлгүүдэд хэрхэн нөлөөлдгийг судалдаг. Hevner et al (2004) МС(мэдээллийн систем)-ийгсистемийг 2 хуваасан ба түүний нэг зан үйлийн шинжлэх ухаан нь хүний эсвэл бүлгийн зан үйл болон шинжлэх ухааны онолуудыг бий болгон, батладаг.
 
Salvatore March and Gerald Smith төрөл бүрийн өнцгөөс авч үзсэн Мэдээллийн Технологийн судалгааны суурийг санал болгохдоо судалгааны гаралт болон судалгааны үйл ажиллагааг оруулжээ. Тэд гаралтыг дараах байдлаар тодорхойлов:
 
# Байгууламж--домайныг бүрдүүлдэг. Домайнд тулгамдсан асуудал, түүний шийдлийг агуулна.
1.   Байгууламж - домайныг бүрдүүлдэг. Домайнд тулгамдсан асуудал, түүний шийдлийг агуулна.
# Загвар байгууламжын хоорондох холбоог илэрхийлэх мэдэгдлүүд.
 
# Aрга барил үүргийг биелүүлэхэд зориулагдах үе шатууд. Шийдлийн зайнд байгууламж болон загварт суурилана.
2.   Загвар - байгууламжын хоорондох холбоог илэрхийлэх мэдэгдлүүд.
# An instantiation бүтээгдэхүүн өөрийн орчиндоо байгааг мэдэх.
 
3.   Aрга барил - үүргийг биелүүлэхэд зориулагдах үе шатууд. Шийдлийн зайнд байгууламж болон загварт суурилана.
 
4.   Сэргээн засах - бүтээгдэхүүн өөрийн орчиндоо байгааг мэдэх.
 
Судалгааны үйл ажиллагаа:
 
# Тодорхой нэг үүрэг бүхий бүтээгдэхүүн бүтээ.
1.   Тодорхой нэг үүрэг бүхий бүтээгдэхүүн бүтээх.
# Дэвшил гарсан эсэхийг мэдэхийн тулд бүтээгдэхүүнийг дүгнэ.
 
# Дүгнэсний дараа яагаад бүтээгдэхүүн орчиндоо ажилласан эсвэл ажиллаагүйг мэдэх нь чухал. Тиймээс IT мэдээлэл технологийн artifact/бүтээгдэхүүний талаар онол бүтээн батал.
2.   Дэвшил гарсан эсэхийг мэдэхийн тулд бүтээгдэхүүнийг дүгнэх.
Мэдээллийн систем нь 30 гаруй жил хөгжиж байгаа ч гэсэн эрдэмтэд мэдээллийн системийн судалгааны гол зүйл нь юу гэдэг дээр одоо хүртэл маргасаар байна. 2 гол үзэл бий: нарийнаар үзвэл IT artifact/бүтээгдэхүүн мэдээлэл технологийн artifact/бүтээгдэхүүнийг гол сэдэв гэж үздэг бол, ерөнхийгөөр үзвэл мэдээллийн технологийн нийгмийн болон техникийн хоорондын харилцаа буюу хүрээлэл гэж үздэг. 3 дахь үзэл бол хоёуланд ижил түвшинд анхаарал хандуулах юм.
 
Энэ салбар нь практикт суурилсан салбар тул эдийн засгийн салбарынхан мэдээллийн системийн судалгааг практикт шууд хэрэглэж болохоор зүйлсийг хийдэг гэж боддог. Гэвч мэдээллийн системийн судлаачид ихэнхдээ илүү гүнзгий, зан үйлийн асуудлыг судалдаг тул тийм байдаггүй. Энэ нь судалгааны үр дүнг ойлгоход илүү хэцүү болгодог тул шүүмжлэлд өртдөг.
3.   Дүгнэсний дараа бүтээгдэхүүн тухайн орчиндоо яаж ажилласан эсвэл ажиллаагүйг мэдэх нь чухал. Тиймээс мэдээлэл технологийн бүтээгдэхүүний талаарх онол дээр суурилж батлах.
Үүний нөлөө биш, мэдээллийн системийг судлахын тулд EATPUT гэх мэт мэдээллийн системийн загварууд ашиглагддаг.
 
Мэдээллийн системийн судлаачдын олон улсын бүлэг, Мэдээллийн Системийн Холбоо (МСХ)-- the Association for Information Systems (AIS), болон түүний Ахмад Эрдэмтдийн Форум Дэд хороо--Senior Scholars Forum Subcommittee Journals-д (2007.04.23) AIS-ийн “онц” гэж дүгнэсэн “сагс дүүрэн” бүртгэл/journal(??)-ийг санал болгон дараахыг нэр дэвшүүлжээ: Management Information Systems Quarterly (MISQ), Information Systems Research (ISR),Journal of the Association for Information Systems (JAIS), Journal of Management Information Systems (JMIS), European Journal of Information Systems (EJIS), and Information Systems Journal (ISJ).[57]
Мэдээллийн систем нь 30 гаруй жил хөгжиж байгаа ч гэсэн эрдэмтэд мэдээллийн системийн судалгааны гол зүйл нь юу гэдэг дээр одоо хүртэл маргасаар байна. Гэхдээ гол 2 үзэл байдаг. Нарийвчилж үзвэл IT artifact, бүтээгдэхүүн мэдээлэл технологийн artifact нь гол сэдэв гэж үздэг. Харин ерөнхийгөөр үзвэл мэдээллийн технологийг нийгмийн болон техникийн хоорондын харилцаа буюу хүрээлэл гэж үздэг. 3 дахь үзэл бол хоёуланд ижил түвшинд анхаарал хандуулах юм.
Дэлхийн олон газарт жил тутам мэдээллийн системийн хурал болдог.
 
Энэ салбар нь практикт суурилсан салбар тул эдийн засгийн салбарынхан мэдээллийн системийн судалгааг практикт шууд хэрэглэж болохоор зүйлсийг хийдэг гэж боддог. Гэвч мэдээллийн системийн судлаачид ихэнхдээ илүү гүнзгий, зан үйлийн асуудлыг судалдаг тул тийм байдаггүй. Энэ нь судалгааны үр дүнг ойлгоход илүү хэцүү болгодог тул шүүмжлэлд өртдөг. Үүний нөлөө биш, мэдээллийн системийг судлахын тулд EATPUT гэх мэт мэдээллийн системийн загварууд ашиглагддаг.
 
Олон улсын мэдээллийн системийн судлаачид, Мэдээллийн Системийн Холбоо болон Ахлах Эрдэмтдийн Дэд хороо хуралдаж МСХ-ны “сагс” хэмээх багц судалгаануудыг нэр дэвшүүлжээ: Management Information Systems Quarterly (MISQ), Information Systems Research (ISR),Journal of the Association for Information Systems (JAIS), Journal of Management Information Systems (JMIS), European Journal of Information Systems (EJIS), and Information Systems Journal. Дэлхийн олон газарт жил тутам мэдээллийн системийн хурал болдог.
 
== Эх сурвалж ==