|
[[File:Air dry dynamic visocity on pressure temperature.svg|thumb|right|Pressure dependence of the dynamic viscosity of dry air at the temperatures of 300, 400 and 500 K]]
Агаарын зунгааралт нь температураас хамаарна.
15 °C-тай үед агаарын зунгааралт 1.81{{e|−5}} кг/(м·с), 18.1 μПаa.с эсвэл 1.81{{e|−5}} Пa.с байна. Харин 15 °C үед кинематик зунгааралт нь 1.48{{e|-5}} м<sup>2</sup>/с эсвэл 14.8 cСт байна. 25 °C үед theзунгааралт viscosity isнь 18.6 μPaμПa.sс andба theкинематик kinematic viscosityзунгааралт 15.7 cStcСт байна. OneТепмератураас canхамаарсан getзунгааралтын theфункцаас viscosityзунгааралтыг ofмөн airолж as a function of temperature from theболно [http://www.lmnoeng.com/Flow/GasViscosity.htm GasХийн Viscosityзунгааралт Calculatorтооцогч].
===Ус===
[[File:Dynamic Viscosity of Water.png|thumb|Dynamic viscosity of water]]
TheУсны [[dynamics (mechanics)|dynamicдинамик]] viscosityзунгааралт ofнь [[water]]25 °C хэмтэй isүед 8.90 × 10<sup>−4</sup> [[Pascal (unit)|PaПа]]·[[second|sс]] orэсвэл 8.90 × 10<sup>−3</sup> dynдин·sс/cmcм<sup>2</sup> or 0.890 cP at about 25 °C.<br>
WaterУс hasнь a viscosity of25 °C-т 0.0091 poiseпоис atзунгааралттай 25ба 20 °C, or-т 1 centipoiseсэнтиПоис atзунгааралттай 20 °Cбайна.<br>
AsТемпературын aфункцаар function of temperatureилэрхийлбэл ''T'' (K): (PaПa·sс) = ''A'' × 10<sup>''B''/(''T''−''C'')</sup><br>
whereба энд ''A''=2.414 × 10<sup>−5</sup> PaПa·sс ; ''B'' = 247.8 K ; andба ''C'' = 140 K байна.{{Citation needed|date=January 2012}}
Буцлах цэг хүртэлх өөр өөр температуртай үеийн усны зунгааралтыг доорхи хүснэгтэнд өгөв.
Viscosity of liquid water at different temperatures up to the normal boiling point is listed below.
{| class="wikitable sortable"
[[File:PeanutButter.jpg|thumb|[[Peanut butter]] is a [[semi-solid]] and can therefore hold peaks.]]
Бусад Ньютоны шингэний зунгааралтуудыг дараах хүснэгтээр өгөв:
Some dynamic viscosities of Newtonian fluids are listed below:
{| class="wikitable sortable"
|+ 100 kПa даралттай үед зунгааралт [μПa·с]
|+ Viscosity of selected gases at 100 kPa, [μPa·s]
|- style="background:#efefef;"
![[Gas]]
{| class="wikitable sortable"
|- style="background:#efefef;"
|+Янз бүрийн хольц, нэгдмэл шингэний хувьд зунгааралт
|+Viscosity of [[fluid]]s with variable compositions
!Fluid
! data-sort-type="number" | Viscosity
|}
{| class="wikitable sortable"
|+Viscosity of [[liquid]]sШингэний зунгааралт<br>(at 25 °[[Celsius|C]] unless otherwise-тай specifiedүед)
|- style="background:#efefef;"
!Liquid :
{| class="wikitable sortable"
|- style="background:#efefef;"
|+Хатуу материалын зунгааралт
|+Viscosity of [[solid]]s
!Solid
! data-sort-type="number" |Viscosity
|}
<nowiki>*</nowiki> эдгээр шингэнүүд нь маш өндөр зунгааралттай [[Ньютоны бус шингэн|Ньютоны бус шингэнүүд]] юм.
<nowiki>*</nowiki> These materials are highly [[non-Newtonian fluid|non-Newtonian]].
<small>тэмдэглэл: Өндөр зунгааралттай гэдэг нь өтгөн шинж чанартайг харуулна.</small>
<small>Note: Higher viscosity means thicker substance</small>
==Зуурмагийн зунгааралт /булинга/==
[[File:Slurry Viscosity Plot.png|300px|thumb|Plot of slurry relative viscosity ''μ<sub>r</sub>'' as calculated by empirical correlations from Einstein,<ref name=Einstein /> Guth and Simha,<ref name=GuthAndSimha /> Thomas,<ref name=Thomas /> and Kitano ''et al.''.<ref name=KitanoEtAl />]]
[[slurry|Булинга]] хэмээх нэршил нь шингэн ба хатуу бодисуудын холимогыг илэрхийлэх ба заримдаа шингэрэлтийг илэрхийлнэ. Булингын зунгааралт нь шингэн фазын зунгааралттай харьцангуйгаар талбарлагдана:
The term [[slurry]] describes mixtures of a liquid and solid particles that retain some fluidity. The viscosity of slurry can be described as relative to the viscosity of the liquid phase:
:<math>\mu_s = \mu_r \cdot \mu_l,</math>
whereэнд ''μ<sub>s</sub>'' andба ''μ<sub>l</sub>'' areбулинга respectivelyба theшингэний dynamicдинамик viscosity of the slurry and liquidзунгааралтууд (PaПa·sс), andба ''μ<sub>r</sub>'' isхарьцангуй the relative viscosityзунгааралт (dimensionlessхэмжээсгүй) болно.
Хатуу хэсгийн концентариц болон фракцаас хамаарч хатуу хэсгийн эзлэхүүний фракцаас ''ɸ'' хамаарсан хэд хэдэн харьцангуй зунгааралтыг илэрхийлэх загварууд байна.
Depending on the size and concentration of the solid particles, several models exist that describe the relative viscosity as a function of [[Slurry#Volumetric fraction from mass fraction|volume fraction]] ''ɸ'' of solid particles.
InНарийн theширхэглэлтэй caseхатуу ofхэсэг extremelyхэт lowбага concentrationsконцентарицтай ofбайвал fineЭйнштэйний particles, Einstein's equationтэгшитгэл<ref name=Einstein>{{cite journal|last=Einstein |first=A.|year=1906|journal=Annalen der Physik|volume=19|pages=289|bibcode = 1906AnP...324..289E |doi = 10.1002/andp.19063240204|title=Eine neue Bestimmung der Moleküldimensionen|issue=2 }}</ref> may beхэрэглэгдэж usedболох:
:<math>\mu_r = 1 + 2.5 \cdot \phi</math>
InХарин theөндөр caseконцентарицтай ofүед higherГут concentrations,болон a modified equation was proposed by Guth and Simha,Симха<ref name=GuthAndSimha>{{cite journal|author=Guth, E., Simha, R.|year=1936|journal=Kolloid Z.|volume=74|pages=266|doi=10.1007/BF01428643|title=Untersuchungen über die Viskosität von Suspensionen und Lösungen. 3. Über die Viskosität von Kugelsuspensionen|issue=3}}</ref> whichнарын дэвшүүлсэн засвартай тэгшитгэл ашиглагдах ба энэ takesнь intoхатуу accountхэсгүүдийн interactionхоорондох betweenхарилцан theүйлчлэлийг solidавч particlesүзнэ:
:<math>\mu_r = 1 + 2.5 \cdot \phi + 14.1 \cdot \phi^2</math>
FurtherЦаашилбал modificationэнэ ofтэгшитгэл thisнь equation was proposed by ThomasТомас<ref name=Thomas>{{cite journal|author=Thomas, D. G.|year=1965|journal=J. Colloid Sci.|volume=20|pages=267|doi=10.1016/0095-8522(65)90016-4|title=Transport characteristics of suspension: VIII. A note on the viscosity of Newtonian suspensions of uniform spherical particles|issue=3}}</ref> from-аар theзасварлагдаж fittingтуршилтын ofөгөгдөлтэй empirical data:тохируулагдан
:<math>\mu_r = 1 + 2.5 \cdot \phi + 10.05 \cdot \phi^2 + A \cdot e^{B \cdot \phi},</math>
whereболох ба энд ''A = 0.00273'' andба ''B = 16.6 байна.''.
InӨндөр theшүргэх caseхүчдэлүүдтэй of high shear stressүед (above 1 kPakПa-аас дээш), another empirical equation was proposed by KitanoКитано ''etнарын al.''боловсруулсан forтэгшитгэл polymerхайлмал melts:полимерын<ref name=KitanoEtAl>{{cite journal|author=Kitano, T., Kataoka, T., and Shirota, T.|year=1981|journal=Rheologica Acta|volume=20|pages=207|doi=10.1007/BF01513064|title=An empirical equation of the relative viscosity of polymer melts filled with various inorganic fillers|issue=2}}</ref>
:<math>\mu_r = \left(1 - \frac{\phi}{A}\right)^{-2},</math>
гэж итэгшитгэл ашиглагдах ба гөлгөр ширхэглэлтэй үед А ''= 0.68'' байна.
where ''A = 0.68'' for smooth spherical particles.
==Аморф материалын зунгааралт==
[[File:Glassviscosityexamples.png|300px|thumb|Common [[glass]] viscosity curves.<ref>{{cite web|author=Fluegel, Alexander |url=http://www.glassproperties.com/viscosity/ |title=Viscosity calculation of glasses |publisher=Glassproperties.com |accessdate=2010-09-14}}</ref>]]
Viscous flow in [[Amorphous solid|amorphousАморф materialsматериал]] (e.g.дахь inшингэний зунгааралт (тухайлбал [[glassШил|шилнүүд]]es andба meltsхайлшууд)<ref>{{cite journal|author=Doremus, R.H.|year=2002|title=Viscosity of silica|journal=J. Appl. Phys.|volume=92|issue=12 |pages=7619–7629|doi = 10.1063/1.1515132
|bibcode = 2002JAP....92.7619D }}</ref><ref>{{cite journal|author=Ojovan, M.I. and Lee, W.E. |year=2004 |title=Viscosity of network liquids within Doremus approach |journal=J. Appl. Phys.|volume=95|issue=7|pages=3803–3810|doi = 10.1063/1.1647260|bibcode = 2004JAP....95.3803O }}</ref><ref>{{cite journal|author=Ojovan, M.I.; Travis, K.P. and Hand, R.J. |year=2000|title=Thermodynamic parameters of bonds in glassy materials from viscosity-temperature relationships|journal=J. Phys.: Condensed matter|volume=19|issue=41 |page=415107|doi=10.1088/0953-8984/19/41/415107|bibcode = 2007JPCM...19O5107O }}</ref> isдулааны aпроцессоор thermally activated processидэвхиждэг:
:<math>\mu = A \cdot e^{Q/RT},</math>
энд ''Q'' идэвхижүүлэх дулааны энерги, ''T'' нь температур, ''R'' нь хийн молийн тогтмол ба ''A'' нь ойролцоолсон тогтмол юм.
where ''Q'' is activation energy, ''T'' is temperature, ''R'' is the molar gas constant and ''A'' is approximately a constant.
Аморф материал дахь зунгааралдсан урсгал нь Аррениусын төрлийн шинж чанараас гажсан характеристиктай байна: ''Q'' нь бага температур (шилэн төлөв) дахь өндөр ''Q<sub>H</sub>'' утгаас их температурт (шингэн төлөв) бага ''Q<sub>L</sub>'' утга хүртэлх өөрчлөлт. Энэ өөрчлөлтөөс хамаарч, аморф материал нь дараах байдлаар ангилагдана.
The viscous flow in amorphous materials is characterized by a deviation from the [[Arrhenius equation|Arrhenius-type]] behavior: ''Q'' changes from a high value ''Q<sub>H</sub>'' at low temperatures (in the glassy state) to a low value ''Q<sub>L</sub>'' at high temperatures (in the liquid state). Depending on this change, amorphous materials are classified as either
*strong whenхүчтэй: ''Q<sub>H</sub>'' − ''Q<sub>L</sub>'' < ''Q<sub>L</sub>'' orэсвэл
*fragile whenхэврэг: ''Q<sub>H</sub>'' − ''Q<sub>L</sub>'' ≥ ''Q<sub>L</sub>''.
Аморф материалын хэврэгшилт нь Доремусын хэврэгшилтийн харьцаагаар тооцогдох:
The fragility of amorphous materials is numerically characterized by the Doremus’ fragility ratio:
:<math>R_D = \frac{Q_H}{Q_L}</math>
andба strongхүчтэй, materialхатуу haveматериалд ''R<sub>D</sub>'' < 2 whereasбайх fragileбол materialsхэврэг haveматериалд ''R<sub>D</sub>'' ≥ 2 байна.
[[Image:B2O3 viscosoty.jpg|thumb|Common log of viscosity vs temperature for B<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, showing two regimes]]
Аморф материалын зунгааралт нв хоёр експоненттой функцаар яг таг тодорхойлогдоно:
The viscosity of amorphous materials is quite exactly described by a two-exponential equation:
:<math>\mu = A_1 \cdot T \cdot \left[1 + A_2 \cdot e^{B/RT}] \cdot [1 + C \cdot e^{D/RT} \right],</math>
with constantsЭнд ''A<sub>1</sub>'', ''A<sub>2</sub>'', ''B'', ''C'' andба ''D'' related to thermodynamicнь parametersаморф ofматериалын joiningбарьцалдалтын bondsтермодинамик ofшинж anчанартай amorphousхолбооттой materialбайна.
Not very far from the [[glass transition temperature]], ''T<sub>g</sub>'', this equation can be approximated by a [[Vogel-Fulcher-Tammann equation|Vogel-Fulcher-Tammann]] (VFT) equation.
| 