Польш: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 76:
'''Бүгд Найрамдах Польш Улс''' ({{lang-pl|Rzeczpospolita Polska}}) — [[Төв Европ|Төв]] [[Европ]]т оршдог [[улс]]. Умард хэсэг нь [[Балтын тэнгис]]ээр хүрээлэгдэж, зүүн хойд талаараа [[Орос]]<nowiki/>ын Холбооны Улс ([[Калининград муж]]), [[Литва]], зүүн хэсгээрээ Беларусь, [[Украйн]], өмнөд талаараа [[Словак]], [[Чех]], баруун талаараа [[Герман]] гэх долоон улстай газраар хиллэдэг. Польшийн нийт газар нутаг нь 312,679 км² бөгөөд үүгээрээ дэлхийд 69-д, Европт 9-т орно. Хүн ам нь 38.5 сая гаруй бөгөөд үүгээрээ дэлхийд 33-т жагсдаг. Нийт иргэдийн 87 % католик шашинтай.
 
966 онд захирагч [[I Мешко]] [[Христосын шашин]]тан болсноор Польш улс анх бүрэлдэн тогтсон гэгддэг. Польш нь 1025 онд хаант улс болсон бөгөөд 1569 онд Литвын гүнлигтэй холбоо байгуулж нэгдсэнээр Польш-Литвын нөхөрсөг холбоот улсыг байгуулжээ. Энэ холбоот улс нь 1795 онд нурж, газар нутаг нь [[Прусс]], [[Орос]], [[Австри]] гурвын хооронд хуваагджээ. Польш нь 1918 онд [[Дэлхийн нэгдүгээр дайн]]ы дараа тусгаар тогтнолоо олж авсан боловч [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]д [[Нацист Герман]], [[ЗХУ]] хоёрт эзлэгдэж түүнийгээтусгаар тогтнолоо дахин алджээалдсан гэж үздэг. Дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Польш нь 6 сая гаруй иргэнээ алдсан бөгөөд хэдэн жилийн дараа ЗХУ-ын нөлөө доор "[[Зүүн эвсэл]]"-ийн [[социализм|социалист]] бүгдБүгд найрамдах улс болсон байна. 1989 онд коммунист засаглалдэглэм нуран унаж ПольшПольшийн ньшинэ Үндсэн Хуулинд зааснаар "Польшийн гурав дахь Бүгд найрамдах улс" болжээ. Польш нь 16 муж буюу войевүдство-с ({{lang-pl|województwo}}) бүрэлдсэн холбооны парламентын засаглалтай орон юм.
 
1999 оны 3 дугаар сарын 12-ноос [[НАТО]], 2004 оны 5 дугаар сарын 1-ээс [[Европын Холбоо]]ны гишүүн бөгөөд 2007 оны 12 дугаар сарын 21-нээс Шенгений орнуудын нэг болсон.
 
Польшийн мөнгөн тэмдэгтийг [[Польш злот|злот]] гэдэг. 1 злот нь 1003,25 гроштам хуваагданадоллартай тэнцэх ханштай. Задгай мөнгийг нь грош гэнэ.
 
== Засаг захиргааны хуваарь ==
Мөр 128:
 
==Польш, Монголын харилцаа==
1955 оны 4 дүгээр сард Монгол Улс Польш Улстай дипломат харилцаа тогтоосон. Польш улсад 1960-аад оны эхээр Монголын Элчин сайдын яам нээгдэж, анхны гурван монгол оюутан /Алтангэрэл, Н.Төмөрхуяг, Чимиддорж/ тус улсад польш хэлний ангид сурч эхэлжээ. Үүнээс хойш польшид сурч дээд боловсрол эзэмшисэн монгол иргэдийн тоо 1500 орчим болоод байна.
 
1990 оны эхээр монголчууд олноор сууршиж, ажиллаж амьдарч эхэлсэн. Ихэнх нь уламжлалт дорнын анхгааханагаах ухааны эмч нар юм. 2015 оны байдлаар албан бус тоогоор нийт 1200 орчим (үүний 100 гаруй оюутан) монголчууд Польшид ажиллажсурч, сурчажиллаж байнга амьдарч байна.
 
== Эш баримт, тайлбар ==