Гуминий хүчил: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Мөр 1:
'''Гуминий хүчил''' нь гуминий бодисуудын үндсэн бүрдүүлэгч бөгөөд гуминий бодисуудаас, хөрсний органик бүрдүүлэгч болох [[гумус]], [[занар]], [[нүүрс]] тогтох ба тэд олон [[гол]], [[горхи]], тогтмол ус, нуур, [[далай]]н усны найрлагад багтдаг,<ref name=FJS>{{cite book |author=Stevenson F.J. |publisher=John Wiley & Sons|place= New York |title=Humus Chemistry: Genesis, Composition, Reactions |year=1994 }}</ref> үхсэн органик материудийн биозадралын үр дүнд бий болдог хүчил юм. ГХ нь дан [[хүчил]] бус харин, [[Карбоксил бүлэг|карбоксил]] ба [[фенол]]ат бүлгүүдийг агуулсан ялгаатай хүчлүүдийн холимог (нийлмэл) бөгөөд [[хоёр суурьт хүчил]], заримдаа [[Гурван суурьт хүчил|гурван суурьт хүчлийн]] шинж чанаруудыг үзүүлдэг. '''фульвиний хүчлүүд''' нь гуминий хүчлүүд бөгөөд бусадтайгаа харьцуулхад арай бага молекул жинтэй ба хүчилтөрөгчийн агууламж өндөртэй байдаг. Гуминий ба фульвиний хүчлүүд нь ихэвчлэн газар тариалангийн хөрсний бүтэцэд багтдаг хөрсийг сайжруулах хэрэгсэл болдог ба хүний хүнсний бүтээгдэхүүнд ховор ордог. Хүнсний бүтээгдэхүүнд, фульвиний хүчлүүд нь шингэн хэлбэртэйгээр эрдэс коллоидуудаас илэрдэг. Фульвиний хүчлүүд нь поли-электролитүүд ба өвөрмөц [[коллоид]]ууд юм. Тэдний өвөрмөц чанар нь мембранаар хялбар нэвтэрдэгт орших ба бусад коллоидууд ингэж чаддаггүй.<ref>{{cite journal |title=Total synthesis of fulvic acid |journal=Journal of the Chemical Society, Chemical Communications |issue=23 |year=1984 |quote=Synthesis of fulvic acid (1a) was accomplished by a route involving selective ozonization of 9-propenylpyranobenzopyran (1c), obtained by a regioselective cyclization of the 2-methylsulphinylmethyl 1,3-dione(3c)|pages=1565–6 |doi=10.1039/C39840001565|last1=Yamauchi |first1=Masashige |last2=Katayama |first2=Sadamu |last3=Todoroki |first3=Toshiharu |last4=Watanable |first4=Toshio }}</ref>
== Гуминий бодисуудын хими шинж чанар ==
Гуминий хүчлүүд нь [[карбоксилат]] ба [[фенол]]ат бүлгүүдийг агуулдаг нь, тэдгээрийг, Mg<sup>2+</sup>, Ca<sup>2+</sup>, Fe<sup>2+</sup>, Fe<sup>3+</sup> [[ион|ионуудтай]] [[комплекс]] үүсгэх боломжийг олгодог. Гуминий хүчил болгон, 2 эсвэл түүнээс олон дурьдсан бүлгийг агуулдаг учир, тэд [[хелат]]ын комплексүүдийг үүсгэх боломтой байдаг.<ref>{{cite journal|last=Tipping|first=E|year=1994|title='WHAM – a chemical equilibrium model and computer code for waters, sediments, and soils incorporating a discrete site/electrostatic model of ion-binding by humic substances|journal=Computers and Geosciences|volume=20|pages=973–1023 |doi=10.1016/0098-3004(94)90038-8 |issue=6 |bibcode=1994CG.....20..973T}}</ref> The formation of (chelate) complexes is an important aspect of the biological role of humic acids in regulating [[bioavailability]] of metal ions.<ref name=GD/>
== Экологид нөлөөлөх нь ==
| |||