Полимер: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б Fix
No edit summary
Мөр 1:
[[Image:Single Polymer Chains AFM.jpg|thumb|175px|Шингэн орчинд [[цөмийн хүчний микроскоп]]оор авсан шугаман полимерийн хэлхээ. Энэ полимерийн [[гадгуун урт]] нь ~204&nbsp;nm; өргөн нь ~0.4&nbsp;nm.<ref>{{cite journal|first1=Y.|last1=Roiter |first2=S.|last2=Minko|doi=10.1021/ja0558239|title= AFM Single Molecule Experiments at the Solid-Liquid Interface: In Situ Conformation of Adsorbed Flexible Polyelectrolyte Chains|journal=Journal of the American Chemical Society|volume=127|issue=45|pages=15688–15689|year=2005|pmid=16277495}}</ref>]]
'''Полимер''' гэдэг нь бусадтай харьцуулахад олон тооны атомуудаас тогтдог маш том хэмжээний молекулаас бүрддэг юм. Одоо үед химийн аргаар гаргаж авдаг. жишээ нь бүх төрлийн хуванцар орно. түүгээр гэрлийн унтраалгаас өгсүүлээд, балны шингэн, гэр, гэх мэт маш өргөн хэрэглээтэй.
 
'''Полимер''' ({{IPAc-en|ˈ|p|ɒ|l|ɨ|m|ər}}<ref>{{cite web|title=polymer - definition of polymer|url=http://www.thefreedictionary.com/polymer|publisher=[[TheFreeDictionary.com|The Free Dictionary]]|accessdate=23 July 2013}}</ref><ref>{{cite web|title=Define polymer|url=http://dictionary.reference.com/browse/polymer|publisher=[[Dictionary.com|Dictionary Reference]]|accessdate=23 July 2013}}</ref>) (Грек ''[[wikt:poly-|poly-]]'', "олон" + ''[[wikt:-mer|-mer]]'', "хэсэг"), олон тооны дэд нэгжүүдээс тогтох том [[молекул]] эсвэл [[макромолекул]]. Полимерүүд нь маш өргөн хүрээний шинж чанаруудыг агуулдаг тул, <ref name="PC1">{{Cite book | last1 = Painter | first1 = Paul C. | last2 = Coleman | first2 = Michael M. | title = Fundamentals of polymer science : an introductory text | year = 1997 | publisher = Technomic Pub. Co. | location = Lancaster, Pa. | isbn = 1-56676-559-5 | page = 1 }}</ref> зохиомол ба байгалийн полимрүүд аль нь ч өдөр тутмын амьдралын бүхий л зүйлд маш чухал үүргүүдийг гүйцэтгэдэг.<ref name="MBB1">{{Cite book | last1 = McCrum | first1 = N. G. | last2 = Buckley | first2 = C. P. | last3 = Bucknall | first3 = C. B. | title = Principles of polymer engineering | year = 1997 | publisher = Oxford University Press | location = Oxford ; New York | isbn = 0-19-856526-7 | page = 1 }}</ref> Олны танил нийллэг ([[Синтез|синтетик]]) хуванцар болох [[полистирол]]оос (хөөсөнцөр) эхлээд, биологийн бүтэц ба үүргүүдийн үндэс болох [[ДНХ]], [[Уураг (молекул)|уураг]] гэх мэт байгалийн [[биополимер]]ууд бүгд полимер нэгдлүүд юм. Нийллэг ба байгалийн бүхий л полимерууд нь [[мономер]] гэж нэрлэгдэх олон жижиг молекулуудаас [[полимеризац]] гэдэг процессийн үр дүнд үүсдэг
 
 
 
 
'''Полимер''' гэдэг нь бусадтай харьцуулахад олон тооны атомуудаас тогтдог маш том хэмжээний молекулаас бүрддэг юм. Одоо үед химийн аргаар гаргаж авдаг. жишээ нь бүх төрлийн хуванцар орно. түүгээр гэрлийн унтраалгаас өгсүүлээд, балны шингэн, гэр, гэх мэт маш өргөн хэрэглээтэй.
.Хуванцар гэдэг нь халаахад зөөлөрч, уян налархай байдалд орж, даралтын дор дурын хэлбэрт орох чадвартай дээд молекулт органик ба элемент органик нэгдэл /полимер/ бөгөөд ингэж нэгэнт олсон хэлбэр нь хөргөх үед эсвэл химийн урвал явагдсаны улмаас хадгалагдаж үлддэг.
Хуванцарт хатуу, хагас хатуу, зөөлөн пластикууд хамаарагддаг. Хамгийн анхны хуванцар нь целлюлоид юм. Ихэнх хуванцар цахилгаан тусгаарлах шинжтэй учраас энэ зорилгоор өргөн ашигладаг.
Line 23 ⟶ 30:
 
Анх 1980-аад оны эхэнд алдарт ”Битлз” хамтлагийн ахлагч Жон Ленноны гэргий Иоко Оно Нью-Иорк хотын эмэгтэйчүүдийг сонирхолтой зүйлдээ уриалан дуудаж, ”цүнхэндээ даавуун тор авч явцгаая” гэсэн хөдөлгөөн өрнүүлсэний ачаар барууны өндөр хөгжилтөй орнуудад хүнсний бүтээгдэхүүнийг савлахдаа полимерээр хийсэн гялгар уутнаас татгалзжээ. Нью-Иорк хотоос гараагаа эхэлсэн энэ хөдөлгөөн маш эрчимтэй тархаж, 90-ээд оны дунд үе гэхэд Баруун Европ, Латин Америкийн орнууд хүнсний сав баглаанаас өндөр молекултай, полимер эддэл болох гялгар уутыг бүр мөсөн шахан гаргаж, цаасан сав баглаа боодлыг хэрэглэх болсон. Олон төрлийн полихлорт нэгдлүүдийг агуулсан, өндөр молекултай органик бодис болох гялгар уут нь газрын хөрсөнд задралгүй 50-80 жил болдог байна. Түүнээс гадна газрын өнгөн хөрсний хамгийн шим тэжээл бүхий ургамлын үндэс, бичил амьд биетүүдийн амьсгалах, нарны гэрлийг хүлээн авах замд хортой нөлөө үзүүлж, тэр хэсэгтээ үхжилтийг үүсгэдэг гэнэ.
 
== Эх сурвалж ==
{{Reflist}}
 
[[Ангилал:Хими]]