Сайшаалт ерөөлт: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 1:
{{Хаан
|name = Сайшаалт
|title = [[Чин улс]]ын [[хаан]]
|image = [[Файл:清 佚名 《清仁宗嘉庆皇帝朝服像》.jpg|
|succession = 8-р хаан, 24 жил
|reign = 1796.02.09—1820.09.02 <br> (24 жил, 7-р хаан)
|predecessor = [[Тэнгэр тэтгэгч
|successor = [[Төр
| era name = [[манж хэл|манж]]: Сайчунга фэнсэн <br>[[монгол хэл|монгол]]: Сайшаалт ерөөлт <br> [[хятад хэл|хятад]]: Жячин
| royal house =[[Айсингиоро]]
|spouse = 7 хатан, 6 татвар
|issue = 5 хүү, 9 охин
|mother = Шяоичунь
|date of birth = {{birth date|1760|11|13|}}
|place of birth = [[Бээжин]], зуны ордон
▲|father=[[Тэнгэр тэтгэгч хаан]]
|date of death = {{death date and age1|1820|9|2|1760|11|13|}}
|place of death =[[Халуун гол]], зуны ордон
|place of
}}
'''Сайшаалт ерөөлт''' (1760–1820; 60 насалсан) – 1796–1820 онд төр барьсан [[Чин улс]]ын долоодугаар '''[[хаан]]''', [[манж үндэстэн|манж]] хүн байв.
== Бага нас ==
1760 онд [[Бээжин]] дэх хааны зуны ордонд [[Тэнгэр тэтгэгч]] хааны 15 дахь хүү Юнъян төржээ. Эх нь хоёрдугаар зэргийн Лин татвар хэмээх Вэй овогт [[хятад үндэстэн|хятад]] хүн (хожим Шяоичунь хатан гэсэн) байв. Өмнөх хоёр хан хүү үхсэний дараа Тэнгэр тэтгэгч хаан 1773 онд Юнъяныг залгамжлагчаа хэмээн бодсон гэх ба 1789 онд Тэргүүн зэргийн Жя агь хэмээжээ.
== Эзэн хаан ==
1796 онд Тэнгэр тэтгэгч хаан 60 жил хаан суусны эцэст [[Энх амгалан]] хаан өвгийн дээр гарахгүй хэмээн амьд ахуйдаа хаан ширээгээ Жя агьд шилжүүлжээ. 36 настайдаа Сайшаалт ерөөлт (манжаар ''Сайчунга фэнсэн'', хятаар ''Жячин'') хаан өргөмжлөгдсөн боловч эцгийгээ нас бартал 3 жил хүлээж байж 1799 оноос жинхэнээсээ төр барьсан.
Юун түрүүнд эцгийн шадар байсан [[Хөшэнь]] сайдыг баривчилж гэрийг нэгжихэд улсын 20 жилийн орлоготой тэнцэхүйц нэг живаа мөнгөн зоос идсэн байсан нь илэрч, хөрөнгийг хураан цаазаар аваачиж, Хөшэний бүлгийг төрөөс зайлуулсан ажээ.
Гэсэн ч Сайшаалт ерөөлтийн үеэс Чин улсын хүчин доройтож хээл хахууль, байгалийн гамшиг, бослого хөдөлгөөнд нэрвэгдэв. Хятадын [[Цагаан лянхуа]] (1796–1804), [[Мяо ардын бослого]] (1795–1806)-той тэмцсэн ба Европын худалдаачдын оруулж ирсэн [[хар тамхи]]ны балгаар эдийн засаг сульджээ. Мөн [[христийн шашин]] дэлгэрэхийг эсэргүүцэж байсан.
[[Ангилал:Манж Чин улсын хаан]]▼
=== Ордны тэмцэл ===
1803, 1813 онд хааны гэр бүлээс хааныг хороон төр эргүүлэхийг хоёр удаа завдсан ч бүтээгүй.
[[Зураг:Emperor_Jiaqing.jpg|thumb|Номын өрөөнд]]
== Гэр бүл ==
Эцэг — [[Тэнгэр тэтгэгч]] хаан
Эх — Шяоичунь хатан (1727–1775) — Вэй овогтой
=== Хатан ===
* Шяошуруй их хатан (1760–1797) — хитара овогт, [[Төр гэрэлт]] хааны эх
* Шяохөруй их хатан (1776–1849) — ниохуру овогт
* Гуншунь эрхэм хатан (1787–1860) — ниохуру овогт
* Хөю эрхэм хатан (–1833) — лугия овогт
* Хуа хатан (–1833) — хоугия овогт гэх мэт
=== Хүүхэд ===
; Агь
* Мяньму — Хөю эрхэм хатны хүү
* Мяньнин (1782–1850, 68 насласан) — Шяошуруй их хатны хүү, хожмын [[Төр гэрэлт]] хаан
* Мянькай — Шяохөруй их хатны хүү
* Мяньшинь — Шяохөруй их хатны хүү
* Мянью (1814–1865, 51 насласан) — Гуншунь эрхэм хатны хүү
[[Ангилал:1760 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1820 онд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Манж үндэстэн]]
|