Түрэг: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Мөр 162:
*[[алтай ястан]] - өмнөд хэсэг нь монгол, түрэг гаралтай, хойд хэсэг угор гаралтай, монголоид төрхтэй, тувачуудтай төстэй төрхтэй. Өмнөд алтайчууд, тува, монголчуудтай хамт монголоид арьстны Төв Азийн дэд бүлэгт орно.
*[[
*[[азербайжан үндэстэн|азербайжан]] - түрэгжсэн иран угсааны хүмүүс, европоид төрхтэй
*[[балкар ястан|балкар]] - түрэгжсэн [[:en:Alans|аланчууд]] буюу иранчууд, европоид төрхтэй
*[[гагауз ястан|гагауз]] - түрэг гаралтай ч ойр хавийн славян зэрэг европ хүмүүсийн дунд удаан сууснаар одоо европоид төрхтэй болжээ.
*[[долган ястан|долган]] - түрэг гаралтай, эвенктэй холилдсон, монголоид төрхтэй. Тэдэнд С3 ген нилээн байдаг ч монголчуудаас өөр төрхтэй. Якутаас салж нүүсэн бүлэг хүмүүс долганчуудыг бүрэлдүүлжээ..
*[[каракалпак]] - гарал үүсэл узбектэй ойролцоо▼
*[[казах]] - Зарим нь түрэг, зарим нь монгол, скиф гаралтай. Бүрэлдэхүүнд нь олон тооны скиф, монгол овгууд орсон нь гадаад төрх, угсаатны шинжинд нь нөлөөлжээ. Ерөнхийдөө монголоид төрхтэй ч зарим европоид болон монголоид, европоид төрхтний завсрын шинжтэй төрхтэй. Ихэвчлэн монголоид давамгайлсан завсрын төрхтэй.▼
*[[киргиз]] - Дийлэнхи нь түрэг гаралтай бололтой. Монгол, иранчуудтай холилдсон. Гадаад төрх, гарал үүсэл нь казахтай ойролцоо. [[Енисейн киргиз]]ээс гаралтай гэдэг ч [[Енисейн киргиз]]ээс гаралтай гэдэг нь батлагдсан [[хакас ястан|хакасуудаас]] өөр буюу кипчак хэлээр ярьдаг учир ▼
Енисейн киргизтэй холбоогүй байж болох юм гэсэн таамаг бий.▼
▲*[[карачай]] - түрэгжсэн [[:en:Alans|аланчууд]] буюу иранчууд, европоид төрхтэй
*[[ногай ястан|ногай]] - Монголын [[мангуд]] овог, [[кипчак]]уудаас үүссэн угсаатан бөгөөд заримдаа "Кавказын монголчууд" гэж нэрлэдэг. Нилээн монголоид төрхтэйгээрээ кавказийн түрэгүүдээс ялгарна.
*[[салар ястан|салар]] - огуз түрэг гаралтай, Узбекистанаас 14-р зуунд нүүж одоогийн Хятадын [[Цинхай]], [[Ганьсу]] мужид суурьшин хятадтай холилдсон тул хятад хүнээс гадаад төрхөөрөө төдийлөн ялгагдахгүй.
*[[
*[[татар үндэстэн|
*[[крымийн татар]] - [[Крым]]д иран угсааны скиф, тавр, сармат болон [[грек]], германы гот аймаг, түрэг угсааны булгар, [[хазар]], [[кипчак]] аймгууд амьдарч байсан тул ихээхэн холимог гаралтай, европоид төрхтэй, кипчак бүлгийн хэлтэй тул булгар, кипчакууд крымийн татарыг бүрэлдүүлэхэд голлох нөлөө үзүүлжээ.
*[[турк үндэстэн|турк]] - түрэгжсэн европ, араб, иран, курд, кавказ хүмүүс. Хэдхэн хувь нь жинхэнэ түрэг гаралтай бусад нь Анатолийн уугуул европ гаралтай хүмүүс. Европоид төрхтэй.
[[
*[[туркмен үндэстэн|туркмен]] - түрэгжсэн иран буюу скиф хүмүүс, европоид төрхтэй. Монголоид төрхтэй хүн цөөн.
*[[узбек үндэстэн|узбек]] - Ихээхэн холимог гаралтай, түрэг, иран, монгол гаралтай. Нилээдгүй олон монгол гаралтай овгууд узбекуудын дунд бий. Мөн иран гаралтай хүмүүс бүрэлдэхүүнд нь орсон нь гадаад төрхөнд нь нөлөөлж нилээн европжуу төрхтэй болжээ. Зарим нь монголоид зарим нь европоид төрхтэй. Казахаас илүү европжуу төрхтэй ч туркмен, уйгуртай харьцуулахад илүү монголжуу төрхтэй.
*[[уйгур үндэстэн|уйгур]] - иран, тохар зэрэг европ аймгууд бүрэлдэхүүнд нь ихээхэн орсон тул европжуу төрхтэй хүмүүс олон бий. Түрэг, монгол, иран, тохар хүмүүс холилдон одоогийн уйгар үндэстнийг бүрэлдүүлжээ. Өөрөөр хэлбэл нилээд хэсэг нь түрэгжсэн монгол, иран, тохар хүмүүс.
*[[хакас ястан|хакас]] - [[Енисейн киргиз]]ээс гаралтай, ойр хавийн овог аймгуудтай холилдсон, монголоид төрхтэй.
*[[
▲*[[
▲*[[
▲Енисейн киргизтэй холбоогүй байж болох юм гэсэн таамаг бий.
*[[чуваш ястан|чуваш]] - Гарал нь нилээн маргаантай. Хүннү гаралтай гэж үзвэл монголчуудтай холбоотой байж болох юм. Ерөнхийдөө түрэг гаралтай гэж үздэг, оросуудтай холилдсоноос европоид төрхтэй болжээ.
▲*[[Якутууд|якут]] - Дийлэнх нь түрэгжсэн [[:en:Evenks|эвенкүүд]] гэж үздэг. Мөн монгол гаралтай овгууд бий. Буриад, якутууд бага зэрэг төстэй боловч якутчууд [[:en:Haplogroup N-M231|N гаплогрупп]] давамгайлсан сибирийн гентэй.
==Мөн үзэх==
|