Өлзийхутаг хатан: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
{{Хаан
|name=Ки Хван-ХүӨлзийхутаг
|title=ИхЮань улсын их хатан (1365-1368)
|spouse=[[Тогоонтөмөр хаан]]
|issue= [[Аюушридар хаан]]
|date of birth=1301 1315 он
|date of death=1369/ 1370 он (55 наслав)
|father=Ки Ча ОЖа-о
|brother=Ки ЧолЧоль
|}}
'''Өлзийхутаг''' (1315–1369; {{lang-ko|기황후}}, '''Ки Хуан-хү''') — [[Юань улс]]ын [[Тогоонтөмөр]] хааны '''[[хатан]]''', [[солонгос үндэстэн|солонгос]] хүн, Юань улсын сүүлчийн их хатан, хожмын [[Аюушридар хаан]]ы төрсөн эх байв.
'''Өлзий Хутаг хатан''' ({{lang-ko|기황후}}, ''Ки Хван-Хү'', жинхэнэ нэр нь '''Ки Жа-О''') нь [[Тогоонтөмөр хаан]]ы 3 дахь хатан нь бөгөөд хожмын [[Аюушридар хаан]]ы төрсөн эх нь билээ. Түүнийг анх Солонгос тайган Түмэндэй гэгч хааны ордонд оруулжээ. Угаас сэцэн сэргэлэн тул удалгүй Тогоонтөмөр хааны хайр ивээлийг хүртэж сул хатан болсон. 1335 онд [[Данашир хатан]] цөлөгдсөний дараа түүнийг Тогоонтөмөр хаан их хатан болгох гэсэн боловч Баян тэргүүтэй Монгол ноёдын эсэргүүцэлтэй тулгарч, [[Хонгирад]] аймгийн [[Баян Хутаг]] гэгчийг их хатан болгосон түүхтэй. 1338 онд тэрбээр хүү төрүүлсэн бөгөөд тэр хүү нь хожмоо [[Умард Юань ]]улсын Аюушридар хаан болсон билээ. [[Мэргид]] овгийн Баян төрийн эрхээс шахагдаж, Бaян Хутаг хатан нас нөгчсөний дараа 1365 онд их хатанд өргөмжилсөн. 1368 онд Юань улс мөхсөний дараа тэрээр 1370 он хүртэл Инчан хотод амьдарч байгаад, 1370 оны 6 сард [[Мин улс]]ын цэрэг тус хотыг эзлэхэд олзлогдожээ.
 
Ки Хуан-хү [[Курё|Гуулин улс]]ын [[Куян|Хэнжү]]д төрсөн бөгөөд солонгос тайган Түмэндэй гэгч хааны ордонд оруулжээ. Угаас сэцэн сэргэлэн тул удалгүй Тогоонтөмөр хааны хайр ивээлийг хүртэж сул хатан болсон. 1335 онд [[Данашир хатан]] цөлөгдсөний дараа түүнийг Тогоонтөмөр хаан их хатан болгох гэсэн боловч [[Баян чинсан|Баян]] тэргүүтэй [[монгол үндэстэн|монгол]] ноёдын эсэргүүцэлтэй тулгарч, [[хонгирад]] аймгийн [[Баянхутаг хатан|Баянхутагийг]] хатан болгожээ. Өлзийхутаг хатны ах Ки Чоль мөн Юань улсад зүтгэж Баянбух гэгдсэн.
 
Өлзийхутаг хатан 1338 онд Аюушридарыг (1353 онд ханхүү болсон) төрүүлсэн бөгөөд 1364 онд [[Болдтөмөр]] нийслэлийг эзлэн хорьж байсныг [[Хөхтөмөр]] ирж аварчээ. 1365 онд [[Баянхутаг хатан|Баянхутаг]] хатныг нас барахад улсын их хатнаар өргөмжилөгдөв. 1368 онд [[Юань улс]] мөхөж, хааны хамтаар [[Инчан]] хот руу зайлжээ. 1370 оны 6-р сард [[Мин улс]]ын цэрэг тус хотыг эзлэхэд олзлогдон сураг алдарсан.
 
{{s-start}}
Line 16 ⟶ 20:
|он=1365-1370
|өмнө=[[Баянхутаг хатан|Баянхутаг]]
|дараа= [[Өлзийт''улс гоо хатан]]мөхсөн''
}}
{{end}}