Христ итгэл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Мөр 1:
[[Файл:Carl Heinrich Bloch - The Resserection.jpg|thumb|Карл Хейнрич Блоч - Дахин амилсан нь]]
'''Христийн шашин''' эсвэл '''ХристИтгэл''' нь [[Есүс Христ]] гэх Бурханы Хүү, хүн төрөлхтнийг аврахаар Мессиа ([[Еврей хэл|еврейгээр]] Аврагч) ирж аварна гэсэн онолыг заадаг шашин/итгэл. ХристИтгэл, [[Ислам]] болон [[Буддизм|Буддийн шашин]] нь энэ дэлхийн дээрх 3 том сүсэг бишрэл юм. Тооцоогоор нийт дэлхийн хүн амын 1,5 тэрбумаас 2,1 тэрбум хүн нь ХристИтгэлд итгэдэг ба энэ нь Дэлхийн нийт хүн амын 33,32% юм. Анхны ХристИтгэл чуулган нь ганц сургаал, ганц урсгалтай байсан боловч ХристИтгэлийн түүхэнд [[Библи|Библийн]] тайлбар, онол сургаалаас олон урсгалд хуваагдсан. Хамгийн том 3 урсгал нь [[Католик урсгал|Католик]], [[Ортодокс]], [[Протестант]] болно. [[Монгол хэл|Монгол хэлэнд]] нэршлийг ХристИтгэл, Христийн шашин, Христос гэх мэтээр нэрлэсэн байдаг бөгөөд эдгээрээс '''''ХристИтгэл''''' нь зөв гэж үздэг. Учир нь Христэд итгэдэг учраас буюу итгэл нь Христэд байсан тул ХристИтгэл гэдэг нэр томьёо илүү ойр буудаг.
 
== Судар ==
Мөр 6:
ХристИтгэл нь [[Библи]] гэх судрыг хэрэглэдэг бөгөөд энэ нь "[[Хуучин Гэрээ]]" ба "[[Шинэ Гэрээ]]" гэсэн 2 ботид хуваагддаг. 1600 жилийн туршид нийт 40 гаруй бичигчээр бичигдсэн юм.
 
"Хуучин Гэрээ" нь Есүс Христээс өмнөх үеийн [[Израйль|Израйльчуудын]] түүхийг өгүүлсэн байдаг бөгөөд [[ИудейзмИудаизм|ИудейзмынИудаизмын]] хэлбэрээр бичигдсэн Еврей Библи юм. Уг номд Бурхан дэлхийг бүтээсэн болон хүнийг бүтээсэн, хүн төрөлхтөн гэмд унасны мөн чанар, тэдгээрээс үүдэх хор уршиг зэргийг өгүүлэхээс гадна Израйльчуудын түүх, амьдрал, Ёхова Бурханы сургаал зэргийг өгүүлдэг. Католик Хуучин Гэрээ нь 46 ном, Ортодокс Хуучин Гэрээ 50, Протестант Хуучин Гэрээ нь 39 номтой.
 
"Шинэ Гэрээ" нь Христийг энэ дэлхийд мэндэлснээс хойших түүхийг өгүүлдэг бөгөөд Сайн мэдээний 4 ном, Дагалдагчдын үйлс, Пасторын захидлууд, Эш үзүүлгийн сэдэвтэй номуудаас бүрддэг. Нийт 27 номтой ба эхэн үеийн Шинэ Гэрээ нь Еврей хэлээр бичигдсэн бөгөөд МЭ 2-р зуунаас Латин хэл үрүү хөрвүүлэгдсэн.
Мөр 28:
Христийн нас барсны дараа түүний дагалдагч нар хүмүүст Түүний сургаалыг үргэлжлүүлэн номлож, хүмүүст усан баптисм хүртээж, итгэхийг уриалж байлаа. Зарим Иудей хүмүүс тэднийг буруу номтон, гаж урсгал хэмээн Ромын шүүхэд гомдол гаргасан боловч Ромын шүүх Христэд итгэгчдийг Иудей шашны нэг урсгал гэж үзсэн байна. Ромын эзэн хаан Неро (МЭ 54-68 он) Христэд итгэгч хүмүүсийг хоморголон устгаж байсан ба МЭ 60 оноос эхлэн энэ явдал улам эрчимжсэн.
 
313 оноос эхлэн Ромын Эзэнт Гүрэн ХристИтгэлийг хууль ёсны байр сууртай гэж хүлээн зөвшөөрсөн. Ингэснээр ХристИтгэл хөгжиж эхэлсэн ба Есүсийн амилсан өдрийн тэмдэглэх буюу [[Амилсан баяр|Амилсан баярыг]] тэмдэглэж эхлэсэн. Мөн түүнчлэн 12 сарын 25-нд Христийн төрсөн өдөр буюу "[[Христмас]]", монголчилбол "Зул сарын баяр"-г (Гэвч Зул Сар гэдэг нь Буддын шашины Зулын хорин тавны өдрийн нэр бөгөөд энд дурдагдаж буй Христмас гэсэн нэр томьёонд тохирсон төдийлөн сайн орчуулга биш болно.) тэмдэглэж эхлэв.
1054 онд ХристИтгэлд хагарал гаран Католик ба Ортодокс буюу Үнэн Алдартан хэмээн салав. Католикыг мөн Ромын Католик гэдэг. МЭ 16-р зуунаас Европт эхэлсэн шашин, улс төрийн шинэтгэлийн үеээр Протесстант урсгал Католик урсгалаас гарсан бөгөөд өмнөхөөсөө илүү их тархсан.
=== Орчин үед ===