Казахууд: Засвар хоорондын ялгаа

|нэр_анги = ХасагКазах үндэстэн<br>[[ХасагКазах хэл бичиг|Қазақ(тар)]]

|тайлбар = Тайлбар: 1910-аад оны эхэн үеийн нэгэн ХасагКазах айл

|онцлох_нэрс = орос, англи бичгээс → Казах<br>хасагказах бичиг, хасагказах дуудлагаас → Казак<br>монгол-түрэг үсгийн зохицлоос → ХасагКазах

|хэл_аялгуу = төрөлх [[ХасагКазах хэл]], ХасагтааКазахтаа бас [[Орос хэл]], бусад<br>улсад тухайн орны албан ёсны, зонхилох хэл

||кирилл_буриад =хасагказах

|кирилл_монгол =хасагказах

|кирилл_халимаг =хасгказах

'''ХасагуудКазахууд''' бол түрэгэрт гаралтайдээр хүмүүс.үеэс Б.Я.Владимирцоводоог хиахүртэл хэмээхуламжлалаа овогтнуудбүрэн дотрооутгаар Киань нар,хадгалж хасагирсэн нарулс гэж хоёр янз байдгийг ном зохиолдоо бичсэн нь бийюм. Чухам хэдийд хасагуудказахууд өөлд баядын дунд орж ирсэн нь тодорхойгүй. Тухай үед дайн байлдааны хөлөөс дүрвэж ирсэн байж болно. Эсхүл бусдын эрхшээлд ороод зарц барлаг маягаар ирсэн байж болох юм. [[Хар тэнгис]]ээс [[Алтайн нуруу|Алтай]], [[Сибирь|Сибирээс]] [[Тэнгэр уул]] хүртэлх өргөн уудам нутагт тархан суурьшсан нэгэн [[угсаатны нийтлэг]]ийг бид '''ХасагКазах''' гэж нэрээр ойлгодог. Монгол хэлнээ нэгэн хувь төлөөлөгчийг нь '''ХасагКазах хүн''', олныг бол '''ХасагуудКазахууд''' ({{lang-kk|Қазақтар}}) гэж хялбараар нэрлэн ойлгодог.

Улсын хүн амын цөөнгүй хувийг бүрдүүлдэг тэдний дуудлагад дасаж Монгол улсын доторх Монгол хэлтэн "ХасагКазах" гэдгийн оронд '''Казак''' гэж ярьж, бичих нь түгээмэл байдаг. Гадаад үгийг монгол хэлнээ урьд нь орчуулаагүй бол Орос кириллээр бичсэнээр авна гэсэн дүрэм өргөн үйлчлэдгээс шалтгаалж '''КазахКазак''' гэж бичих нь бас л байнга давтагддаг.

ХасагуудКазахууд нь ''казах'' гэх нэрээр 15-16-р зууны үеээс нэрлэгдэх болсон юм өмнө урьд мэддэггүй байсан байж болох. <ref>Василий Бартолд. ''Төв Азийн түүхийн дөрвөлсөн судлал'', 3-р дэвтэр , 129-р хуудас.1962 он. </ref>. Энэ нэрний үүслийн талаар одоогоор батлагдсан тайлбар байхгүй ч гэсэн, нэгэн магадлалтай хувилбар нь ''хасаг''тэд хэмээхамар Монголтайван үгнээсамьдралтай гаралтайэгэл гэхбаатрууд үзэлбайсан юмгэгддэг.

ХасагуудКазахууд нь [[Еврази]]йн дунд оршдог болоод ээдрээт түүхэн үйл явдлуудыг туулан ирсний (хамгийн сүүлийнх нь 19-р зуунаас [[Орос]]д захирагдсан) улмаас ихээхэн холимог бөгөөд олон янз төрх ба Европ төрхтэй байх нь элбэг бөгөөд, гэвч [[Монголорхог төрх]] нь илүү дэлгэр юм. Ерөнхийдөө цайвар бор царайтай бөгөөд дийлэнхдээ усгал хар нүдтэй, мөн бор, шар, улаан гэх мэт янз бүрийн нүдтэй.

19-р зууны дунд үеэс [[Оросын эзэнт гүрэн]] Хасагуудказахууд болон бусад Дундад Азийнхныг эзэрхэн дагаар оруулж байсан ба энэ үед Дунд жүзийн Хасагуудказахууд дайжин хөрш зэргэлдээх [[Манж Чин гүрэн|Чин гүрний]] баруун хязгаар [[Шинжиан-Уйгурын автономит нутаг|Шинжиан]] болон [[Ар Монгол]] руу нүүдэллэжээ. 18601700-аад оны үед Ховдын хязгаарт суурьших зөвшөөрөл аван суурьшсанаас хойш, эв найртай [[Монгол Улс]]ын эрх тэгш иргэд болон амьдарч байна. 2010 оны байдлаар 101,526 ХасагКазах ард ихэвчлэн [[Баян-Өлгий]], [[Ховд]] аймгууд болон нийслэл [[Улаанбаатар]] хот болон бусад аймаг, сумдын төвд амьдарч байна.<ref>[http://www.toollogo2010.mn/doc/Main%20results_20110615_to%20EZBH_for%20print.pdf 2010 оны Хүн ам орон сууцны тооллого]</ref>

[[Ангилал:ХасагКазах үндэстэн| ]]

[[Ангилал:ХасагКазах]]

[[Ангилал:ХасагийнКазахийн ард түмэн]]