Өмнөд туйл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 113:
== Газар зүйн нээлт ==
Өмнөд туйлийг хүрч нээх нь түүний газар зүйн хувьд алслагдсан бөгөөд байгаль,цаг уурын хүнд нөхцөлд оршдог нөхцлөөс нь болоод олон зуун жилийн турш хүн төрөлхтөний хувьд давагдашгүй хүнд асуудал болж байжээ.
Анх 18101820-д оны үед оросын Белинсгаузен ба Лазарев гэсэн 2 амхадаар удирдуулсан цэргийн хоёр далбаат усан онгоцууд Өмнөдийн мөсөн тив болох антарктидын эх газрын зарим хэсэгт хүрч чадсан байна.
Түүнээс хойш өмнөд туйлыг эзлэх гэсэн удаа дараагийн олон тооны оролдлогууд бүтэлгүйтэж байлаа. Харин норвегийн Р.Амундсен өөрийн багийн хамт 19131911 онд өмөнд туйлд хүрч чаджээ. Яг энэ үед В.Скотт тэргүүтэй английн баг өмнөд туйлыг түрүүлж нээхээр өрсөлдсөн боловч Амундсенээс хэдхэн хоногоор хоцорсон бөгөөд туйлаас буцах үедээ шуурганд өртөн сүйрсэн түүхтэй.
Туйлд түрүүлж хүрэх, түүнийг нээх энэхүү өрсөлдөөнд тухайн багуудын хангамж хамгийн гол асуудлыг шийдсэн юм. Учир нь Амундсен уламжлалт тээврийн хэрэгсэл болох туйлын нохой чарга-цанын хослолыг ашигласан бол харин Скотт нар моторт чарга ашигласан нь туйлын хүйтнийг тэсвэрлэн дааж найдвартай ажиллаж чадаагүй байна.
 
== Сонирхолтой баримтууд ==
* [[Антарктид]]ыг эзэмших нь үе үеийн улс орон, түүний удирдагч нарын хүсэл зорилго байжээ. Нацист германы удирдагч А.Гитлерийн шууд удирдлага заавраар дэлхийн хоёрдугаар дайны өмнө германчууд өмнөд тивийг удаа дараа туйлын экспедиц гарган судалсан байдаг. тэд өмнөд туйлын асар уудам газрын агаарын зургийг нисэх онгоцоор авч, тэмдэгтүүдийг суурилуулсан бөгөөд ингэж нарийвчилан судалсан газраа Шинэ Шваб гэж нэрлсэн байна. Энэ нь өнөөдрийн Хадагтай Модын газар юм. дэлхийн хоёрдугаар дайны үед германчууд усан доогуур явагч шумбагч завины тусламжтайгаар нууц баазуудыг байгуулсан гэдэг боловч өнөөдрийг хүртэл энэ тухай баттай мэдээ байхгүй.
* Дэлхийн хоёрдугаар дайн дууссаны дараа Америкийн адмирал БергийнБөрдийн удирдсан туйлын экспедиц /шүдээ хүртэл зэвсэглэсэн/ өмнөд рүү удаан хугацааны "Өндөр үсрэлт" операцйг хэрэгүүлсэнхэрэгжүүлсэн байна. Энэ операцитай холбоотой олон нууцлаг мэдээ байдаг боловч баттай бус. Энэ нь туйлд тэд нар хас тэмдэг бүхий асар хурдан нисдэг таваг хэлбэрийн биетүүд, германы эсэсийн цаначид зэрэгтэй тулалдсан гм.
 
== Нэмэр ==