90
edits
No edit summary |
No edit summary |
||
{{орчуул}}
'''Коммунизм''' буюу '''Эв хамтач үзэл''' ({{lang-ru|Коммунизм}}, {{lang-la|commūnis}}) бол нийгмийн улс төрийн болон эдийн засгийн нэгэн зорилготой ангигүй ба ямар ч улсад харьяалагддагүй коммунист нийгэмлэгийн байгууллага юм. Энэ үзэл 20-р зууны түүхэнд гол нөлөө үзүүлсэн (коммунист улсууд болон капиталист улсуудын хоорондох ширүүн тэмцэл, зүүнтний бүлэг болон чөлөөт дэлхийн хоорондох хүйтэн дайны үе).
Марксист онолоор, коммунизм бол тодорхой түүхэн үе шат дах нээлтүүдэд зайлшгүй гарч ирэх, өөрт ашигтай хүч болон материалист хөрөнгөөр тэргүүлэх мөн чөлөөт харилцаа холбоонд суурилахыг зөвшөөрдөг. Коммунизмын нарийн тодорхойлолтууд нь хоорондоо ялгаатай байдаг ба энэ нь голдуу нийтлэг улс төрийн бодлогын алдаа байдаг. Марксист онолын төлөө тэмцэл:
Коммунист зөвлөл, марксист бус хувь хүний эрх чөлөөний төлөө тэмцэгч коммунистууд, замбараагүй коммунистууд гэх мэт коммунистууд шилжилтийн манлай намын эсэргүүцдэг ба коммунизмын байгуулал дах капитализмын эхлэлийг дэмждэг. Өргөн цар хүрээний онолууд дах тэдгээр коммунистуудын бодлоор ялгаатай эдийн засгийн хөдөлгүүрүүд(Жишээ нь хоол хүнсний хэрэглээ, боловсрол, эмнэлэг гэх мэт) байдаг гэж үздэг. Зарим коммунистууд үйлдвэрлэлийн үндсэн хүчин зүйлийг өмчлөх хувийн өмч ноёрхсон капиталист нийгэмд үйлдвэрлэлийн нийгмийн шинж хөгжлийн явцад улам бүр хөгжиж, энэ нь нийгмийн үйлдвэрлэлийн үр дүнг эзэмших хувийн эзэмшил, хувийн өмчтэй эвлэршгүй зөрчилтэй болж эцэстээ
Орчин үеийн толь бичигт
== Нэр томьёо ==
Түүхийн материалын схемд коммунизмын сөнөө нь дарангуйлалгүй ба хомсодмол байдалд орохгүй байх явдал юм.
Марксист онолоор пролетариудын дарангуйлал нь капитализм болон коммунизмын хоорондох завсрын систем тогтолцоо ба өмчийг ганцаар эзэмшихээс засаглалын процесс өөрчлөгдөж эхэлдэг. Улс төрийн шинжлэх ухаанд коммунизм нь заримдаа коммунист улсууд, нэг намын тогтолцоотой улс Марксизм Ленинизмд үнэнч байхыг тунхагладаг ба түүнийг даган дууриадаг.
Коммунизм гэдэг үгийн орчин үеийн хэрэглээ нь
Цэвэр коммунизм нь голдуу
== Онол ==
Коммунист онолын хажуугаар, тэгш бус капиталист байдлыг цуцаах ганцхан зам нь пролетари(ажилчин анги) тэд нийгэмд хамтаараа баялагийн төв болохыг хичээдэг. Томоохон хэмжээний хувьсгалт цугларалтууд нь капиталист тогтолцоог түлхэн унагахдаа хөрөнгөтний ангийг ашигласан. Хувьсгалт онолын ихэнх ба коммунист хувьсгалд зориулагдсан хэсэг зэвсэг ашиглан оролцож байсан. Онолчид хувьсгалыг биеэ даасан олон арга замаар ихэвчлэн коммунизмыг ихэвчлэн үүссэн орчноос нь хамааруулан тайлбарласан байдаг. Жишээ нь Хятадын хувьсгалт цэргийн арми болон улаан хятадыг хамруулсан ба энэ үед Вьетнамчуудын арми болон болон өрнийн армиудын хооронд Вьетнамын дайн өрнөж байсан ба 1975 онд дууссан. Энэ үед Кубад хувьсгал буюу чухамдаа төрийн эргэлт болсон. Эхлээд Кастро кубын хэрэгт манлай нам зайлшгүй хэрэгтэй гэдэгт итгээгүй. 2 талын зэвсэглсэн тэмцнлд Батистагынхан түлхэц өгсэн. Коммунист хувьсгал нь юуг ч үл хамааран зорилго нь ажилчин ангийг буцаан нийгмнийн анги давхарга болгох , анги давхаргагүй нийгмийг үүсгэн байнуулах юм. Коммнизмын сүүлийн үе шатыг
== Нийтийн хөдөлгөөн ==
Коммунизм дах улс төрийн итгэл үнэмшлийн систем ба нийтийн хөдөлгөөн бүх зүйлд жишигчлэн оролцох ба голдуу коммнизмын хөдөлгөөнөөс хамаарах тусгай онол оршдог. Яг адилхан бусад нийгмийн өөр онол ба шашин шүтлэг гэх мэт маш олон замуудаар тайлбарлагддаг. Түүнчлэн коммунизмын үеийн бодол, олон тохиолдлууд, капитализмыг эсэргүүцэх хөдөлгөөн, анархизм буюу замбараагүй байдлыг ижилтгэх, нийтийн анархизм ба дайчдын итгэл үнэмшил юм. Коммунизм нь дарангуйллаар өөрийгөө зөвтгөдөг ба олон түмэнд нэрд гарсан үзэл суртал ба ихэнх коммунистууд бүтэлгүйтсэн. Антикоммунистын үед коммунистуудын санааг гутаасан.
20 ба 21-р зуунуудад коммунист санааны оролцоо нь дэлхийд үргэлжилсээр байсан ба заримдаа тэргүүлэгчид нь ижил байр суурьтай байсан. Одоо болтол зарим улсууд үүнийг улс төрийн засаглал байсан гэж үздэг. Ягаан өнгөтэй нь латин америк. Үнэн хэрэгтээ эдгээр засаглалууд нь Болива ба Венусуэль гэх мэт дэлхийн нэгээхэн хэсэг болох коммунист засаглалтай орнууд ардчилсан сонгуулийн бодлогыг дагахаар шийдсэн. 21-р зууны
=== Түүх ===
Үйлдвэрлэлийн эртний харилцааны үндэс суурийг түлхэн унагасан. Үндэстэн хоорондын хартлцаа тэдний байгалийн зан ааш ба захиргаадалт гэх мэт зүйлсийг хамааралгүйгээр нэг анги болгох юм.
Цааших мэдээлэл нь эртний коммунизм, шашны зоммунизм ба үл гүйцэлдэх [[
Коммунизмын гарал үүсэл нь маргаантай байдаг. Өөр өөр түүхийн бүлэг онолчид коммунистыг олон янзаар тайлбарладаг. [[Герман]]ы филисофич [[Карл Маркс]] эхэн үеийн коммунизмыг жинхэн гэж үздэг. [[Карл Маркс|Маркс]]ын хувьд хүн төрөлхтөн илүү ихийг чадварлагаар хийж бүтээснээр хувийн өмчийг хагжүүлсэн. Ангигүй нийгэм анх эртний грект үүссэн. Плато өөрийн бүгд найрамдах улсыг хүмүүс өөрсдөд нь ноогдсон хөрөнгө, эхнэр болон хүүхдүүдтэй газар гэж тайлбарласан.
Өрнийн түүхэнд өмч хөрөнгийн нийтлэг эзэмшилд суурилсан байх ёстой гэж үздэг. Жишээ нь ромд Спартакус боолын зэвсэгт бослогот нэгдсэн байдаг. 5-р зуунд Маздакын хөдөлгөөнд одоогийн иран нь сурвалжтанууд, санваартнууд коммунистад хүч сорьсон тухай тодорхойлон өгүүлсэн ба эгалитари үзэлтний нийгэм хувийн өмчит байгууллагыгшүүмжилдэг байсан.
16-р зуунд английн зохиолч коммунситын тухай бодлоо цаасанд буулгасан. Түүний эрдэм шинжилгээний бүтээл Утопи 1516 онд захирагчдын удирдсан олон нийтийн хөрөнгөд суурилсан нийгэм хэмээн арай илүү тайлбарласан байдаг. 17-р зуунд коммунистын бодол англи улсыг дахин нөмөрсөн. Францийн хувийн өмчийн шүүмжлэлийг 18-р зууны гэгээрлийн үед ч үргэлжлүүлсэн. Хожим францын хувьсгал, коммунсзмын эргэлт улс төрийн хоосон номлолын үед илэрхий болсон.
19-р зууны эхэн үеийн олон нийтэд өөр өөр нийгмийг өөрчлөн байгуулсагчид нийтлэг эзэмшилд суурилсан байдаг гэвч урьдны коммунист олон нийт тэд буяны ба шашны онцгой ач холбогдолтойгоор хөрөнгийн суурийг буцаан тавьж эхэлсэн. Тэдний дунд Robert own хэмээх алдартай нэгэн байсан ба тэр индиан дах шинэ зохицлыг олсон B горхины A фирмд тооцоо хийхийг зохийн байгуулсанв
Дараа нь 19-р зуунд К,[[Карл Маркс|Маркс]] эдгээр нийгмийг өөрчлөн байгуулагчдыг утопи
Үүний орчин үеийн төрөл коммунизмын өсөлт европ дах 19-р зууны
Марксизмийн мөчир салаа болдсон Тротсизмийг Лион Тротски нь хөгжүүлсэн байна. Дэлхийн эргэлт онолын оронд нь Байнгын эргэлтийн онол ба нэгэн хотын соцализм мөн 2 үе шаттай онол дэмжсэн.
== Зөвлөлийн коммунизм ==
Зөвлөл коммунизм 1920s -д Нидерланд Герман ба алсын үлдсэн хөдөлгөөн үүсэж байна. Үүний нэн тэргүүний байгууллага Герман (KAPD)-ийн Коммунист Ажилчид Нам байсан. Зөвлөл коммунизм мөн зүүний Марксизм ба хувь хүний эрх чөлөөний төлөө тэмцэгч цугларалт дотор онолын ба идэвхтэн өнөөдөрийг хүртэл үргэлжлүүлж
Аж ахуйд засаглал байх байсан, зөвлөлүүд коммунизмын гол зарчим ямар нэг хоромд ажлын байрууд ба эргүүлж авах боломжтойд төлөөлөгчид сонгогдогсодын ажилчдын зөвлөлүүд амгалнаар байх эрхэлэгдэх үед зөвлөл коммунистийн үед зөвлөл коммунист байдал-гүйлт захиргаадал эсэргүүцдэг байсан.
|
edits