Умард Македон: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
газар зүй хэсгийг шинээр бичив
Мөр 78:
[[Холбооны Бүгд Найрамдах Социалист Югослав Улс]]ыг задарч түүний бүрэлдэхүүнд байсан 6 [[Бүгд найоамдах улс]] бүрэн бие даасан тусгаар тогтносон улс болох үед хошин ч гэмээр, сургамжтай ч гэхээр нэгэн үйл явдал болсон билээ. [[ХБНСЮУ]]-ын бүрэлдхүүнд байсан [[Бүгд Найрамдах Социалист Македон Улс|Македон]] улсыг энэхүү нэрээрээ тусгаар тогтнолоо зарлан [[НҮБ]]-ын гишүүн болох хүсэлтээ гаргахад уг хүсэлтийг [[Грек]] улс эрс шийдвэртэй эсэргүүцсэн байна. Учир нь [[Грек]] улс [[Македон]] гэдэг нэр нь [[Грекийн түүх]] [[соёл]]той салшгүй холбоото, түүнээс гадна уг нэрээр нэршигдэж байсан [[нутаг]] дэвсгэр, [[ард түмэн]] нь мөн [[Грек]]тэй холбоотой учир үүнтэй ямар ч холбоо, үндэслэл байхгүй, сүүлд суурьшсан [[слав]] гаралтай [[үндэстэн]]д энэхүү нэршлийг өгөх нь буруу гэж үзэж эсэргүүцэл илэрхийлсэн байна. Энэхүү байдлыг харгалзан [[НҮБ]]-аас тус улсыг '''Хуучин Югославын Бүгд Найрамдах Македон Улс''' гэдэг нэрээр [[НҮБ-ын гишүүн]] болгосон [[түүх]]тэй билээ.
 
== ГазарзүйГазар зүй ==
{{multiple image
Македон дорно өмнө [[Европ]], [[Балканы хойг]]т оршдог. Өмнөд талаараа [[Грек]], дорнод талаараа [[Болгар]], умардаараа [[Серб]], өрнөдөөрөө [[Албани]]тай хиллэдэг [[далайд гарцгүй орон]]. Хойд өргөргийн 40°50'-аас 42°20', зүүн өргөргийн 20°27'-оос 23°05' зэргэдийн торонд 25,713 ам дөрвөлжин километр нутаг дэвсгэр эзлэн байна.
| align = left
| direction = vertical
| width = 190
| image1 = R.o.Macedonia topography fr.svg
| caption1 = Физик газар зүйн зураг
| image2 = Lake Ohrid 2.jpg
| caption2 = Эртний гарвалтай [[Охрид]] нуур
}}
Македон дорно өмнө [[Европ]], [[Балканы хойг]]т оршдог. Өмнөд талаараа [[Грек улс|Грек]], дорнод талаараа [[Болгар улс|Болгар]], умардаараа [[Серб улс|Серб]], өрнөдөөрөө [[Албани улс|Албани]]тай хиллэдэг [[далайд гарцгүй орон]]. Хойд өргөргийн 40°50'-аас 42°20', зүүн өргөргийн 20°27'-оос 23°05' зэргэдийн торонд 25,713 ам дөрвөлжин километр нутаг дэвсгэр эзлэн байна.<ref name="Kabranova"> Romina Kabranova et Zlatko Arsov, [http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/57349/2/Kabranova%20Romina%20cover.pdf «Territorial and Natural Priorities of Macedonia - Important Factor for Tobacco Production Development»]</ref>
 
Македон 2000 метрээс өндөр 34 оргилтой уулархаг орон. Хамгийн өндөр [[Кораб]] уул далайн түвшнээс дээш 2,764 м өндөр оргилтой.<ref name="Georgieva">Georgieva et Konechni 1998, p. 1</ref> Уул толгодоос гадна тэгш өндөрлөг, гол мөрнийгорхийн жалга, хөндий бий.<ref name="Kabranova"/> Нутгийн баруун хойноос эх авч зүүн урагш урсаад Грек рүү орж Эгейн тэнгист цутгахаар 301 км урсдаг [[Вардар]] гол хамгийн урт нь гэнэ.<ref name="Georgieva"/> 225 км [[Брегальница]], 207 км [[Црна]] зэрэг бусад гол Вардарт цутгадаг.<ref name="Georgieva2">Georgieva et Konechni 1998, p. 249 </ref> Вардарын сав газар Македоны нутгийн 80 хувийг хамарчээ.<ref name="Georgieva2"/> Македонд нуур цөөрөм байдгаас 53 нуур цөөрөм байгаагаа [[Охрид]] нуур 349 км² талбайтай, [[Преспа]] нуур 274 км² талбайтай.<ref name="Georgieva"/> Ууландаа халуун рашаан элбэг.<ref> Mira Gorgieva et Kiril Popovski, [http://www.kingmarkoland.com/Upload/Content/Documents/Thermal%20spas%20in%20Macedonia.pdf « Thermal waters in Macedonia »]</ref>
 
Македоны газар хөдөлдөг. 1963 онд хүчтэй газар хөдөлж, [[Скопье]] хотыг нурааж байв.
[[Файл:Macedonia-CIA WFB Map.png|300px|left|Македоны газрын зураг]]
 
== Уур амьсгал ==
Македонд дөрвөн улирал тохионо. Зун халуун, хуурай, өвөлдөө цастай хүйтэн. Өвөл -20 °C, зун 40°C температурт хүрдэг. Хур тунадас бага, Вардарын хөндийд жилд 450 мм унана.<ref> Georgieva et Konechni 1998, p. 73</ref>
 
<gallery widths="160px" heights="120px">
Mount Korab, Republic of Macedonia.jpg|<small>Хамгийн өндөр [[Кораб]] уулын хөвч</small>
Aldanci i Pelagonija.JPG|<small>Корабаас холгүй [[Пелагон]]ы хотгор</small>
Kratovo22.jpg|<small>Нутгийн дорно умард хэсгийн үзэмж</small>
</gallery>
 
== Зүүлт ==