Дархлалын олдмол хомсдол: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Мөр 1:
[[File:Red Ribbon.svg|thumb|Улаан тууз нь дэлхийн ХДХВ-н халдвартай болон, ДОХ-р өвдсөн хүмүүсийн эв санааны нэгдэл, итгэл найдварын бэлгэ тэмдэг юм.]]
'''Дархлалын олдмол хомсдол''' буюу '''ДОХ''' нь [[Хүний дархлал хомсдлын вирүс|хүний дархлал хомсдлын вирүсээр]] (ХДХВ) хүмүүст халдварлаж, [[Дархлалын тогтолцоо|дархлалын тогтолцоог]] гэмтээснээс үүддэг [[өвчин]]<ref name=Marx>{{▼
▲'''Дархлалын олдмол хомсдол''' буюу '''ДОХ''' нь ХДХВ буюу [[Хүний дархлал хомсдлын вирүс|хүний дархлал хомсдлын вирүсээр]]
cite journal |
author=Marx, J. L. | title=New disease baffles medical community |
Line 10 ⟶ 12:
*ХДХВ-Хүний Дархлал Хомсдолын Вирус
*ДОХ- Дархлалын Олдмол Хомсдол
==Халдвар дамжих зам==
Line 28 ⟶ 20:
===Халдвар дамжихгүй зам===
ХДХВ хүний биеийн гадна удаан амьдарч чаддаггүй учраас
*Шүлс
*Нулимс
Line 36 ⟶ 28:
*Хамт амьдрах, ажиллах, суралцах
*Тэврэх, үнсэх
*Бассейн, халуун ус, бие засах газар зэрэгт орох зэрэг нь аюулгүй юм. Гэхдээ шүдний сойз, сахлын хутга зэрэг арьс салст гэмтээдэг багаж хэрэгслийг хамтран хэрэглэх нь аюултай юм.
==Шинж тэмдэг, Явц==
ХДХВ нь хүний дархлалын тогтолцоог гэмтээж дархлааг бага багаар сулруулсаар алдагдуулдаг. Тухайн хүний биеийн эсэргүүцлээс хамаарч дархлалын тогтолцоог гэмтээх явц нь 6 сараас 10 гаруй жил үргэлжлэх бөгөөд энэ хугацаанд тухайн хүнд зовиур илрэхгүй эрүүл хүн шиг байх боловч, бусдад халдвар тараах эрсдэлтэй байдаг. Энэ үед вирус зөвхөн дархлалын тогтолцоонд чухал үүрэгтэй Т4 эсийг гэмтээдэг.
Дархлалын систем сулрах тусам тухайн хүн жингээ алдаж, ядрамтгай болж, янз бүрийн арьсны өвчин, элдэв яр шарх, мөөгөнцөр болон шингэн алдах зэргээр аливаа халдварт өртөмтгий болдог. Улмаар уушигний үрэвсэл, хомхой, сүрьеэ, хорт хавдар зэрэг илүү ноцтой хүнд өвчнүүдэд өртөнө. ДОХ өвчний үед ямар ч шалтгаангүйгээр дараах шинж тэмдгүүд ихэнхдээ илэрдэг.
*Биеийн жин буурах
*Байнга ядрах
*Шөнө хөлрөх
*Хүзүү, суга, цавины булчирхай томрох
*Амьсгаадах, хуурай ханиах
Нэгэнт ХДХВ хүний дархлааг устгаж ДОХ өвчний шатанд хүрсэн нөхцөлд өвчтөн хүндэвтэр халдварын улмаас ихэвчлэн 1-2 жилийн дотор нас бардаг.
==Илрүүлэлт, шинжилгээ==
ХДХВ-ийн халдварыг цус, шээс, шүлснээс дээж авч шинжилгээгээр илрүүлдэг. Хүний цусанд эсрэг бие 4-8 долоо хоногийн дараа ихэвчлэн илэрдэг ч зургаан сар хүртэл хугацаанд ч илрэхгүй байж болдог. Халдвар авснаас цусанд эсрэг бие илрэх хүртэлх хугацааг “ Цонх үе ” гэнэ. Цонх үед шинжилгээгээр халдвартай байсан ч илрэхгүй.
==Эмчилгээ==
ДОХ болон ХДХВ-ийн эсрэг эмчилгээ нь зөвхөн [[Вирүс|вирүсийн]] хөгжлийг саармагжуулах, дархлааг дэмжих төдий л байгаа бөгөөд одоогоор мэдэгдэж буй бүрэн төгс эмчилгээ байхгүй байна. Гэхдээ үүсэх шалтгаан болон урьдчилан сэргийлэх арга замуудыг тогтоосон юм.
==ХДХВ-ийн халдвараас урьдчилан сэргийлэх арга замууд==
Line 42 ⟶ 53:
*Тохиолдлын бэлгийн хавьтлаас татгалзах, тэвчих
*Бэлгэвчийг зөв, тогтмол хэрэглэх
*Секс тоглоом дамжуулан хэрэглэхгүй байх. Энэ тохиолдолд тоглоомыг угааж хэрэглэх эсвэл бэлгэвчээр бүрхэж хэрэглэх.
*Судсаар хар тамхи хэрэглэгчид зүү, шприц дамжуулан хэрэглэхгүй байх
!ДОХ нь одоогоор төгс эмчилгээгүй үхэлд хүргэдэг өвчин. Гэхдээ ДОХ-оос урьдчилан сэргийлэх бүрэн боломжтой.
Line 65 ⟶ 78:
Мөн. Гэхдээ бусад Бэлгийн Замаар Дамжих Халдвар (БЗДХ)-уудаас ялгаатай нь ДОХ-ыг төгс эдгээх боломжгүй. Бусад БЗДХ-тай байх нь ХДХВ-ийн халдварыг авах болон тараах боломжийг 3-10 дахин ихэсгэдэг.
*ХДХВ
Энэ нь тухайн хүн ХДХВ-ийг тээгч буюу ХДХВ-ийн халдвар авсан гэсэн үг. Гэхдээ энэ нь тэр хүнийг олон өвчний шинж тэмдэг илэрсэн ДОХ өвчнөөр өвчилсөн гэсэн үг хараахан биш.
| |||